John 6

WestSaxon990^{(i) 1} [Note: Ðys godspel sceal on myd-lenctenes sunnan-dæg. A. ] Æfter þyson for se hælend ofer þa galileiscan sæ. seo is tiberiädis. ² & him fylide mycel folc for-þam þe hig gesawon þa tacna þe he worhte on þam þe wæron ge-untrumode; ³ Witodlice se Hælend astah on anne munt & sæt þar mid his leorning-cnihton. ⁴ hit wæs gehende eastron iudea freolsdæge; ⁵ [Note: Abiit iesus trans mare galileæ quod est tiberiadis. A. ] Ða se hælend his eagan up-ahöf & geseah þt micel folc com to him. he cwæð to philippe; Hwær bicge we hlafas þt þas eton. ⁶ þt he cwæþ his fandigende he wiste hwæt he don wolde; ⁷ Ða &wurde him philippus. & cwæð nabbað hi genoh on twegera hundred penega wurþe hlafes þt ælc sumne dæl nyme; ⁸ Ða &wyrde him an his leorning-cnihta andreas simones broþur petres; ⁹ Her is an cnapa þe hæfþ fïf berene hlafas & twegen fixas. ac hwæt synt þa þing betwux swa manegum mannum; ¹⁰ Ða cwæð se hælend. doð þt þas men sitton. on þære stowe wæs mycel gers. ðær sæton þa swylce fïf þusendo manna; ¹¹ Se hælend nam þa hlafas & þanc-wurðlice dyde & hig to-dælde þam sittendum & eall-swa of þam fixum swa mycel swa hig woldon; ¹² Ða hig fulle wæron. þa cwæð he to his leorning-cnihton. gaderiaþ þa brytsena þe þar to lafe wæron þt hig ne losigeon. ¹³ hig gegaderedon & fyldon twelf wyligeon fulle þæra brytsena of þam þe þa læfdon þe of þam fif berenan hlafon æton. ¹⁴ Ða men cwædon þa hig gesawon þt he þt tacen worhte. þt þes is soðlice witega þe on middan-geard cymþ. ¹⁵ Ða se hælend wiste þt hig woldon cuman & hine gelæccean & to cynge dön. þa fleah he ana uppon þone munt; ¹⁶ --- ¹⁷ And þa hig eodon on scyp hi comon ofer þa sæ to capharnaum. hit wearð þa þystre & se hælend ne com to him. ¹⁸ mycel wind bleow & hit wæs hreoh sæ; ¹⁹ Witodlice þa hig hæfdon gehrowen swylce twentig furlanga oððe þrittig. þa gesawon hig þone hælend uppan þære sæ gän & þt he wæs gehende þam scype. & hi him ondredon. ²⁰ he cwæð þa to him; Ic hit eom. ne ondrædað eow; ²¹ Hig woldon hyne niman on þt scyp & sona þt scyp wæs æt þam lande þe hig woldon to faran; ²² Soþlice oþre dæg seo menigeo þe stod begeondan þam mere. geseah þt þær næs butan an scyp. & þt se hælend ne eode on scyp mid his leorning-cnihtan. ac his leor[n]ing-cnihtas sylfe ana foron. ²³ oðre scypu comon fram tiberiade wið þa stowe þar hig þone hlaf æton drihtne þanciende. ²⁴ Ða seo menigeo geseah þt se hælend þar næs ne his leorning-cnihtas. þa eodon hig on scipu & coman to capharnaum sohton ðone hælend ²⁵ & þa hig gemetton hyne begeondon þam mere hig cwædon to him; Lareow hwænne com þu hider; ²⁶ Se hælend him &swarude & cwæð. Soþ ic eow secge ne sece ge me forðam þe ge tacnu gesawon. Ac for-þam þe ge æton of ðam hlafon & synt fulle. ²⁷ [Note: Ðys sceal on frigedæg on þære forman wucan æfter epiphania domini. Operamini non cybum qui perit. A. ] Ne [Note: Miswritten We (with large red W in Cp., and large green W in) A. ] wyrceaþ æfter þam mete þe for-wyrð. Ac æfter þam þe þurh-wunað on ece lif. ðone mannes sunu eow sylþ. þone god fæder getacnode; ²⁸ Hig cwædon to him. hwæt do we þt we wyrceon godes weorc ²⁹ þa &swarode se hælend & cwæð to him. þt is godes weorc þt ge gelyfan on ðone þe he sende; ³⁰ Ða cwædon hig hwæt dest þu to tacne þt we geseon & gelyfon þt þu hit wyrce. ³¹ ure fæderas æton heofonlicne mete on westene swa hit awriten is. he sealde him etan hlaf of heofone; ³² Se hælend cwæð to him. soð ic secge eow ne sealde moyses eow hläf of heofonum. ac min fæder eow sylþ soðne hläf of heofonum ³³ hit is godes hläf þe of heofone com & sylþ middan-earde lif; ³⁴ Hig cwædon to him. drihten. syle us þysne hläf. ³⁵ se hælend cwæð to him; Ic eom lifes hlaf ne hingrað þone þe to me cymð & ne þyrst þone næfre ðe on me gelyfð. ³⁶ ac ic eow sæde þt ge gesawon me & ne gelyfdon; ³⁷ [Note: Omne quod dat mihi pater ad me ueniet. A. ] Eall þt fæder me sylþ cymð to me & ic ne wyrpe ut ðone þe to me cymð. ³⁸ forþam þe ic ne com of heofonum þt ic minne willan do. ac þæs willan þe me sende; ³⁹ Ðæt is þæs fæder willa ðe me sende þt ic nan þing ne forleose. of ðam þe he me sealde. ac awecce þt on þam ytemestan dæge; ⁴⁰ Ðis is mines fæder willa þe me sende þt ælc þe ðone sunu gesyhþ & on hine gelyfð. hæbbe ece lïf & ic hine awecce on þam ytemestan dæge; ⁴¹ Ða murcnodon þa iudeas be him. forþam þe he cwæð ic eom hlaf þe of heofonum com ⁴² & hig cwædon; Hu nis þis se hælend iosepes sunu. we cunnon his fæder & his modor. humeta segð þes ic com of heofonum; ⁴³ Se hælend him &swarode & cwæð to him. ne murcniaþ eow betwynan; ⁴⁴ [Note: Ðys sceal on wodnes dæg on þære pentecostenes wucan. Nemo potest uenire ad me. nisi pater qui misit me traxerit eum. A. ] Ne mæg nan man cuman to me buton se fæder þe me sende hyne tëo & ic hine arære on ðam ytemestan dæge; ⁴⁵ On ðære (sic) witegena bocum is awriten. ealle eaðlære beoð godes; Ælc þe gehyrde æt fæder & leornode. cymð to me; ⁴⁶ Ne ge-seah nan man fæder buton se ðe is [of] gode se gesyhþ fæder; ⁴⁷ Soð ic secge eow se hæfð ece lif þe on me gelyfð. ⁴⁸ ic eom lifes hläf. ⁴⁹ ure fæderas æton heofunlicne mete on westene & hig synd deade; ⁵⁰ Ðis is se hlaf þe of heofonum com. þt ne swelte se ðe of him ytt; ⁵¹ Ic eom lybbende hlaf þe of heofonum com. swa hwa swa ytt of ðyson hlafe. he leofað on ecnysse. & se hlaf þe ic sylle is min flæsc for middan-eardes life; ⁵² Þa iudeas fliton him betwynan & cwædon. hu mæg þes his flæsc us syllan to etene. ⁵³ [Note: Ðys sceal anum dæge ær palm-sunnan dæge. Nisi manducaueritis carnem filii hominis. A. ] Þa cwæþ se hælend to hiM; Soþ ic secge eow næbbe ge lif on eow buton ge eton mannes suna flæsc & his blod drincon; ⁵⁴ Se hæfð ece lïf þe ytt min flæsc & drincð min blod. & ic hine arære. on þam ytemestan dæge; ⁵⁵ Soþlice min flæsc is mete & min blod is drinc. ⁵⁶ se ðe ytt min flæsc & drincð min blod he wunað on me. & ic on him. ⁵⁷ swa swa lybbende fæder me sende & ic lybbe þurh fæder & se ðe me ytt he leofaþ þurh me. ⁵⁸ þis is se hlaf þe of heofonum cöm. na swa swa ure fæderas æton heofonlicne mete & deade wæron; Se þe ytt þysne hlaf he leofað on ecnysse; ⁵⁹ Ðas þing he sæde on gesamnunge þa he lærde on capharnaum; ⁶⁰ Manega his leorni[n]g-cnihta cwædon þa hig ðis gehyrdon; Heard is þeos spræc hwa mæg hig gehyran; ⁶¹ Ða wiste se hælend þt his leorning-cnihtas murcnedon betweox him sylfon be þison. & he cwæð to him þt eow beswicð. ⁶² gyf ge geseoþ mannes sunu astigendne þær he ær wæs ⁶³ gast is se ðe geliffæst flæsc ne fremað nan þing. þa word þe ic eow sæde synt gast & lïf. ⁶⁴ Ac sume ge ne gelyfað; Witodlice se hælend wiste æt fruman. hwæt þa gelyfedan wæron & hwa hine belæwon wolde. ⁶⁵ & he cwæð; Forþig ic eow sæde þt nan man ne mæg cuman to me buton min fæder hit him sylle; ⁶⁶ Syððan manega his leorning-cnihtas (sic) cyrdon. onbæc & ne eodun mid him. ⁶⁷ Ða cwæþ se hælynd to þam twelfum. cweðe ge wylle ge fram me. ⁶⁸ þa &wyrde him simon Petrus & cwæð; Drihten to hwam ga we þu hæfst eces lifes word ⁶⁹ & we gelyfað & witon þt þu eart crist godes sunu; ⁷⁰ Se hælend him &swarude & cwæð. hu ne geceas ic eow twelfe & eower an is deofol. ⁷¹ he hyt cwæþ be iuda scarioþe þes hine belæwde þa he wæs an þara TWELFA.