Matthew 23 Cross References - WestSaxon1175

¹ Þa spræc se hælend to þam folke. & to his leorning-cnihten. ² & [quoth]. bokeres. & pharisei. sæten ofer moyses lareow-setl. ³ healdeð & wyrcað swa hwæt swa hyo seggað. & ne do ge na æfter heore wercan. Hyo seggeð & ne doð ⁴ hyo bindeð hefige byrdene. þe man abere ne mæg. & leggeð þa up-on mannen exlan. & nelled hie þa mid heora fingre æt-hrinan. ⁵ Ealle heore werc hyo doð þt men hyo ge-seon. hyo tobredeð heora halsbec. & marsiað heora reafe fnæde. ⁶ Hyo lufieð þa fermestan setlen on beorscipan. & þa fermeste lareow-setlen on ge-samnengen. ⁷ & þt hy men grete on stræten. & þt hy man manne lareowes nemnie. ⁸ Ne gerne ge þt man eow lareowes nemnie. An ys eower lareow. Ge synde ealle ge-broðre. ⁹ & ne nemnie ge eow fæder ofer eorðan. an ys eower fæder se þe on heofene ys. ¹⁰ Ne eow man ne nemnie lareowes. for þam ane crist ys eower lareow. ¹¹ Se þe eower yldest byo. syo se eower þeing. ¹² Witodlice se þe hine up-ähefð. se beoð ge-neþered. & se þe hine selfne ge-eadmet. se beoð up-ahafen. ¹³ Wa eow bokeras & farisei lickeras for-þam ge be-lukeð heofene rice be-foran mannen. Ne ge in ne gað. ne ge ne geþafiað. þt oðre ingan. ¹⁴ ---¹⁵ Wa eow bokeres & farisei liceteras for-þam. ge befareð sæ. & eorðan þt ge don ænne ealðeodigene. & þanne he ge-wurðin beoð ge ge-doð hine helle bearn. twifealdlicor þanne eow. ¹⁶ Wa eow blinde liceteras ge seggeð swa hwylce swa swereð on temple þt is naht. swa hwa swa swerað on þas temples golde. se ys sceldig. ¹⁷ Eale ge desigen & blindan hwæðer ys mare ðe þt gold þe þt tempel þe þt gold halgað. ¹⁸ & swa hwa swa swereð on þam weofede þt ys naht. Swa hwilc swa swereð on þare ofrunge þe ofer þt weofed ys se is geltig. ¹⁹ Eale ge blinde hwæðer is mare þe offreng þe þt weofod þe ge-halgod þa offrenge. ²⁰ Witodlice se þe swereð on weofode. he swereð on him & on eallen þan þe him ofer synt. ²¹ & se þe swereð on temple he swereð on him. & on þam þe him on eardiað. ²² & se þe swereð on heofenan he swereð on godes þrim-settel. & on þam þe ofer þt sit. ²³ Wa eow bokeres & farisei. liceteres ge þe teoðiað mintan dyle & cumin & for-leten þa þing þe synde hefegeren. þære lage dom. & mildheortnysse. & geleafan. þas þing hit geberede. þt ge dydon. & þa oðre ne for-leten. ²⁴ La blinde latteowas ge drenieð þanne gnet aweig. & drinceð þa olfend. ²⁵ Wa eow bokeres. & farisei liceteras. for-þam ge clænsiað þt wið-utan þas calices & disscas. & ge synt innan fule reaflakes & unclænnysse. ²⁶ Eala þu blinde fariseus. clænse ærest þt wið-innan ys. calices & discas (sic) þt hit sye clæne þæt wið-uten ys. ²⁷ Wa eow bokeres & pharisei liceteras. for-þam ge synde gelïc hwite beriene. þa þinceð mannen uten wlytige. & hyo sinden innan fulle deadera banen. & ealre felðe. ²⁸ & swa ge atewiað uton mannen riht-wisnisse. innen ge synd fulle licetenge & unrihtwisnysse. ²⁹ Wa eow bokeres & farisei liceteras. ge þe tymbrieð witegene byregene. & glencgað rihtwisere ge-mynd-stowe. ³⁰ & ge cwæðeð gyf we wæron on uren fæderen dagen nære we heora ge-feren on þare witegane blodes gyte. ³¹ Witodlice ge synd eow sylfe to ge-witnesse. þt ge synd þare bearn. þe of-slogen þa witegen. ³² & ge-fylle ge þt ge-met eowra fædera. ³³ Eale ge næddra & neddrena kyn. hwi fleo ge fram helle dome. ³⁴ Ic sende to eow witegan & wise bokeres. & ge hyo of-sleað. & hoð & swingeð on eowren somnungan. & ge hye ehtað of bery an berig. ³⁵ þæt ofer eow cume ælc rihtwis blod. þe wæs agoten ofer eorðan. fram abeles blode þas rihtwisan. oððe zacharias blode barachias sune. þane ge of-slogen be-tweox þam temple & þam weofede. ³⁶ Soð ic segge eow. ealle þas þing cumeð ofer þas cneornisse. ³⁷ Eala ierusalem eala ierusalem þu þe þa witegan of-slyhst. & mid stanen of-torfest þa þe to þe asende synden. Swiðe oft ic wolde þine bearn gegaderian swa syo henn hyre chikene under hyre fiþera gegadereð. & þu noldest. ³⁸ Witodlice nu beoð eower hus eow weste for-lætene. ³⁹ Soð ic segge eow ne seo ge me heonan-forð ær þam þe ge seggen syo ge-bletsod se þe com on drihtnes namen.

⁷ Soðlice þa he geseah manege þare sunder-halgena. & þare riht-wisendre to his fulluhte cumende. he cwæð to heom. La næddrena kyn hwa geswutolede eow to fleonne fram þan toweardan eorre.

³ Eadige synde þa gastlice þearfan. forþan hyora is heofena riche.

¹² Geblissiað [Note: MS. Geblissiad. ] & gefageniað. for-þan þe eower mede is mychel on heofenum. Swa hyo ehtan ða witegan þe beforen eow wæren.

¹⁹ Eornestlice se þe towirpð an of þisen læsten beboden. & þa men swa lærð. se beoð læst genemned on heofene riche. Soðlice se þe hit deð & lærð. se beoð mychel genemned on heofene rice. ²⁰ [Note: Amen dico uobis quia nisi habundauerit iusticia uestra plusquam scribarum & phariseorum non intrabitis in regnum celorum. H. R. ] Soðlice ic segge eow buton eowre rihtwisnesse mara syo. þanne þare writere & sinder-halgane. ne ga ge on heofena riche.

²² Ic segge eow soðlice. þt ælch þe yrseð his breðer byeð domes scyldig. Soðlice se ðe saigð his breðer þu aworðene. he beoð geþeahte scyldig. Se þe saigð þu stunta. he byoð sceldig helle feres.

²⁹ Gyf þin swiðre eage þe aswikie. aholeke hit ut. & äwerp hit fram þe. Soðlice þe is betere þæt an þinre lime forwurðe. þonne eall þin lichame. syo on helle gesent.

³³ Eft [ge] gehyrden þæt gecwæðen wæs on ealden cwiden. Ne forswere þu. Soðlice drihten þu agelst þine aþas. ³⁴ Ich segge eow soðlice. þæt ge eallunge ne swerigan. Ne þurh heofene. for-þam þe hye ys godes þrim-setel.

³⁴ Ich segge eow soðlice. þæt ge eallunge ne swerigan. Ne þurh heofene. for-þam þe hye ys godes þrim-setel. ³⁵ Ne þurh eorþan. for-þam þe hyo ys hys fot-scamel. Ne þurh ierusalem. for-þan þe hyo ys mæres kyninges chestre.

¹ Gegymeð þæt ge ne don eowre riht-wisnysse before mannum. þæt ge syen geherede fram heom. Elles næbbe ge mede mid eowre fædere þe on heofene ys. ² Eornestlice þanne þu þine ælmessen sylle. ne blawe man [Note: MS. man, wrongly alt. to nan. ] beman beforan þe. swa liceteras doð on gesomnungen & on wicen þæt hyo sye ge-arwurðode fram mannen. Soð ich segge eow. hyo on-fengen heora mede. ³ Soðlice þonne þu þine ælmesse do. nete þin wynstre hwæt do þin swiðre. ⁴ þæt þin ælmesse syo on diglen. & þin fæder hyt ägëlt þe. se þe sihð on dyglen. ⁵ And þanne ge eow gebyddon ne by ge swilce liceteras. þa lufiað þæt hy gebiddan hyo standende on samnunge. & strate hyrnan. þæt men hyo geseon. Soð ich segge eow. hyo onfengen heore mede. ⁶ Þu soðlice þonne þu þe bidde. gang in-to þinen hel-clyfen. & þinre dure belocenre. bide þinne fader on diglen. & þin fæder þe sihð on dyglen hyt agylt þe. ⁷ Soðlice þanne ge eow gebiddan. nelle ge spreken fela swa swa hæðene. Hyo wenað þæt hyo syen geherda on heora manifealde spræce. ⁸ Nelle ge ornestlyce heom ge-efenlæchen. Soðlice eower fæder wat hwæt eow þarf ys. ær þan þe ge hine byddað.

⁸ Nelle ge ornestlyce heom ge-efenlæchen. Soðlice eower fæder wat hwæt eow þarf ys. ær þan þe ge hine byddað. ⁹ Eornestlice gebiddað eow þus. Fader ure þu þe ert on heofene. sye þin name gehalged.

⁹ Eornestlice gebiddað eow þus. Fader ure þu þe ert on heofene. sye þin name gehalged. ¹⁰ to-becume þin rice. Gewurðe þin gewille. on eorðan swa swa on heofenan. ¹¹ ure dayghwamlice hlaf syle us to dayg. ¹² & forgyf us ure geltas swa swa we forgyfeð ure geltenden. ¹³ & ne læd þu us on costnunge. ac ales us of yfele soðlice. ¹⁴ Witodlice gyf ge forgyfeð mannan heora synnan. þonne forgyfeð eowre se heofenlice fæder eow eowre geltes. ¹⁵ Gyf ge soðlice ne for-gyfeð mannen. ne owre fæder ne for-gyfeð eow owre synna. ¹⁶ Soðlice þanne ge fæsten. nellen ge wesan swilce lease licceres. hyo fornymeð hyre ansiene. þæt hyo æteowun mannen fæstende. Soðlice ic segge eow þæt hyo onfengen heore mede.

³² Soðlice ealle þas þing þeode secheð. Witodlice eower fader wat þæt ge eallen þisen þinge be-þurfen.

⁴ Oððe hu-mæte cwæðst þu to þine breðer. broðer þafe þæt ic ut do þæt mot of þinen eagen. þonne se beam beoð on þinen agenen eagen.

¹¹ Eornestlice nu ge þe yfele synt cunnan god eowre bearnen syllen. mycele ma eowre fæder þe on heofene ys sylleð god þan þe hine biddað.

¹³ gad soðlice & leornieð hwæt is. ich wille mildhertnysse næs onsægdnisse. Soðlice ne com ich rihtwise to ge-cheigene ac þa synfulle.

²⁰ Ænd þa an wif þe þolede blod-rine twelf gear ge-neahlahte wið-æften. & æt-ran his reafes fned.

¹⁶ Nu ich eow sænde swa scep onmang wulfen. beoð eornestlice gleawe swa næddren. & bylehwitte swa culfren. ¹⁷ warniað eow soðlice fram mannen. hyo selled eow soðlice on ge-moten & swingað eow on heora ge-somnenga.

²³ Þonne hyo eow ehtað on þisse berig. fleoð on oðre. Ænd þanne hyo eow on þare ehtniað fleoð on þa þridden. Soðlice ic eow segge ne be-fare ge israele burgan ær þan þe mannes sune cume.

²⁵ ge-noh beoð soðlice þam leorning-cnihte þæt he beo swilce his lareow. & þeow swilce his hlaford. Gyf hy þas hyrdes fæder belzebub clypodon mycele swiðer hyo eow clepiað.

²⁴ Þeah-hwaþere ich segge eow þt sodome-wäre lande. beoð forgefendlichre on domes daig þanne þe.

²⁸ Cumeð to me ealle þa þe swinkeð & ge-seamede synd. & ich eow ge-blissige. ²⁹ Nemeð min göc ofer eow. & leornigeð æt me. for-þam ich eom bylehwit & eadmod on heortan. & ge ge-metað reste owren sawlen. ³⁰ Soðlice min goc is winsum & min berðene is leoht.

⁷ Gyf ge soðlice wisten hwæt ys. ic wille mildheortnysse & na on-sægdnysse ne ge-nyþerede ge æfre unscyldyge.

³³ Oððe wircað god treow & his wæstme godne oððe wyrcað yfel treow & his wæstme yfelne. Witodlice be þam wæstme byð þæt treow on-cnawen. ³⁴ La ge næddrene cynrin. hu mugen ge göd spræcen. þanne ge senden yfele. Soðlice on þare heortan willan se muð spæcð.

³⁴ La ge næddrene cynrin. hu mugen ge göd spræcen. þanne ge senden yfele. Soðlice on þare heortan willan se muð spæcð. ³⁵ god mann soðlice of goden gold-horde bringð god forð. & yfel man of yfele gold-horde bringð yfel forð.

⁵² þa sægde he heom. for-þan is ælc læred bokere on heofene riche ge-lic þam heordes ealdre þe forð-bringð of hys gold-horde nywe þing & ealde.

² Hwi for-gymeð þine leorningcnihtas ure ealdran læge. ne þweað hy heore handen þanne hye mette þiggiað.

² Hwi for-gymeð þine leorningcnihtas ure ealdran læge. ne þweað hy heore handen þanne hye mette þiggiað. ³ Þa andswerede se hælend heom. & hwi for-geme ge godes bebod for eowre lage.

³ Þa andswerede se hælend heom. & hwi for-geme ge godes bebod for eowre lage. ⁴ witodlice god cwæð. wurþe þinne fæder & þine moder. & se þe weregeð his fader & his moder swelte he deaðe.

⁴ witodlice god cwæð. wurþe þinne fæder & þine moder. & se þe weregeð his fader & his moder swelte he deaðe. ⁵ Soðlice ge cweðeð [Note: MS. cweðed. ] swa hwilc swa sægð his fader & his moder. swa hwilc lac swa of me is fremeð [Note: MS. fremed. ] þe.

⁵ Soðlice ge cweðeð [Note: MS. cweðed. ] swa hwilc swa sægð his fader & his moder. swa hwilc lac swa of me is fremeð [Note: MS. fremed. ] þe. ⁶ & ne wurðiað [Note: MS. wurðiad. ] fader & moder. & ge for naht dydon godes be-bod for eower lage.

⁶ & ne wurðiað [Note: MS. wurðiad. ] fader & moder. & ge for naht dydon godes be-bod for eower lage. ⁷ La liceteras wel be eow witegede ysaias se witega. þa he cweð. ⁸ þis folc me mid welerum wurðað. & heora heorte is feor fram me. ⁹ butan intingan hio me wurðiað [Note: MS. wurðiad. ] . & læreð [Note: MS. læred. ] manna lare. ¹⁰ & he þa þam manigen to-gædere clypedon þus cwæð. ge-hyreð & on-gyteð. ¹¹ ne be-smit þanne man þæt on hys muð gæð. ac hine be-smït þæt of hys muþes heorte gæð. ¹² Þa ge-neahlahten his leorning-cnihtas hym & cwæðan. Wast þu þt þa fariseiscan synde gedrefede þisen worden gehyrden. ¹³ Ða andswerede he heom ælc plantung þe min heofenlice fæder ne plantode byoð awyrt-waleð (sic). ¹⁴ Lateð hy. hy sinden blinde. & blindere ladtewes. Se blinde. gyf he blindne læt. hyo falleð bege on ænne pett.

¹⁴ Lateð hy. hy sinden blinde. & blindere ladtewes. Se blinde. gyf he blindne læt. hyo falleð bege on ænne pett. ¹⁵ Ða andswerede him petrus & cwæð. areche us þis bispel. ¹⁶ Þa andswerede he hym. & synd ge geot buton andgytte. ¹⁷ Ne on-gyte ge. þæt all þæt on þanne muð gæð. gæð on þa wambe. & byð on forðgan asended. ¹⁸ Soðlice þa þing þe of þam muðe gað cumeð of þare heorte. & þa besmitað þanne mann. ¹⁹ Of þare heorte cumeð þa yfele þankes. manslehtes unriht-hameðe. forleira. stale. lease gewitnesse. talliche word. ²⁰ Ðis synde þa þing þe þanne man be-smyteð. Ne be-smyt þanne man þah he unwesscena hande ëte.

⁵ hym þa gët sprecende. & soðlice þa briht-welcan hyo ofer-scan. & þa efne com stefen of þam wolcne & cwæð. Her ys min leofe sunu. on þan me well ge-likað. ge-hereð hine.

⁴ Swa hwylc swa hine eadmet. swa þes litling. se ys mare on hefene riche.

²⁴ & æft ich eow segge þæt æþelicor beoð þam olfende to ganne þurh nædle eage. þanne se welega on heofene riche gä.

²¹ Ða cwæð he. hwæt wilt þu. Ða cwæð hye. sege þæt þas twege mine sunas sittan an on þinen swiðren healfe. & se oþer on þinen wenstron on þinen rice.

²⁶ ne beoð swa be-twex eow. ac swa hwilc swa wile betweox eow byon eldra syo heo eowre þeing. ²⁷ & se þe wile beo-tweox eow beon fyrmest syo he eower þeow.

⁹ þæt folc þe þær be-fore ferde. & þæt þe þær-æfter ferde clypeden & cwæðen. hal syo þu dauiðes sune. Syo ge-bletseð seþe com on drihtenes naman. Syo hym hal on hahnessum.

³⁰ Ða cwæð he all-swa to þam oðren. Ða andswerede se hym & cwæð. hlaford ich gä. & ne eode swa-þeah. ³¹ hwæðer þare tweire dyde þas fæder willen. Ða cwæden hyo se æftrere. Ða cwæð se hælend to heom. Soð ich eow segge þt manfulle & þa myltystran gað be-foren eow on godes riche. ³² Iohannes com on rihtwisnesse weige. & ge ne ge-herden hine. Witodlice manfulle & myltistran ge-lyfden. & ge ge-seagen & ne dydon syððan nane deadbote þæt ge ge-lyfdon on hym.

³⁴ Ða þare wæstme tïd neohlahte. þa sende he hys þeowas to þam eorðtilian þæt hyo on-fengen hys wæstmes. ³⁵ Ða namen hyo hys þeowas. & swungen sume. & sumne hyo of-slogen. sumne hyo of-torfoden.

³⁵ Ða namen hyo hys þeowas. & swungen sume. & sumne hyo of-slogen. sumne hyo of-torfoden. ³⁶ Ða sende he eft oðre þeowas selre þanne þa formere wæron. þa dyden hyo þam ge-liche.

³ ænd sente hys þeowas. & clypede þa ge-laðoden to þam gyftan. þa nolden hyo cumen.

⁶ & þa oðre namen hys þeowes. & mid teonan ge-swencten & of-slogen.

³⁷ Ða cwæð se hælend. Lufe drihten þinne god on ealre þinre heorten. & on alre þinre sawle. & on eallen þine mode. ³⁸ þt is þt mæste & þt fyrmeste be-bod. ³⁹ Oðer is þan gelic lufe þine nextan swa swa þe selfne. ⁴⁰ On þisen twam be-boden beoð ge-fyld eal sy lage.

⁵ Ealle heore werc hyo doð þt men hyo ge-seon. hyo tobredeð heora halsbec. & marsiað heora reafe fnæde.

⁸ Ne gerne ge þt man eow lareowes nemnie. An ys eower lareow. Ge synde ealle ge-broðre.

¹⁰ Ne eow man ne nemnie lareowes. for þam ane crist ys eower lareow.

¹³ Wa eow bokeras & farisei lickeras for-þam ge be-lukeð heofene rice be-foran mannen. Ne ge in ne gað. ne ge ne geþafiað. þt oðre ingan. ¹⁴ ---¹⁵ Wa eow bokeres & farisei liceteras for-þam. ge befareð sæ. & eorðan þt ge don ænne ealðeodigene. & þanne he ge-wurðin beoð ge ge-doð hine helle bearn. twifealdlicor þanne eow. ¹⁶ Wa eow blinde liceteras ge seggeð swa hwylce swa swereð on temple þt is naht. swa hwa swa swerað on þas temples golde. se ys sceldig. ¹⁷ Eale ge desigen & blindan hwæðer ys mare ðe þt gold þe þt tempel þe þt gold halgað.

¹⁹ Eale ge blinde hwæðer is mare þe offreng þe þt weofod þe ge-halgod þa offrenge.

²³ Wa eow bokeres & farisei. liceteres ge þe teoðiað mintan dyle & cumin & for-leten þa þing þe synde hefegeren. þære lage dom. & mildheortnysse. & geleafan. þas þing hit geberede. þt ge dydon. & þa oðre ne for-leten. ²⁴ La blinde latteowas ge drenieð þanne gnet aweig. & drinceð þa olfend. ²⁵ Wa eow bokeres. & farisei liceteras. for-þam ge clænsiað þt wið-utan þas calices & disscas. & ge synt innan fule reaflakes & unclænnysse. ²⁶ Eala þu blinde fariseus. clænse ærest þt wið-innan ys. calices & discas (sic) þt hit sye clæne þæt wið-uten ys. ²⁷ Wa eow bokeres & pharisei liceteras. for-þam ge synde gelïc hwite beriene. þa þinceð mannen uten wlytige. & hyo sinden innan fulle deadera banen. & ealre felðe.

²⁹ Wa eow bokeres & farisei liceteras. ge þe tymbrieð witegene byregene. & glencgað rihtwisere ge-mynd-stowe. ³⁰ & ge cwæðeð gyf we wæron on uren fæderen dagen nære we heora ge-feren on þare witegane blodes gyte.

³³ Eale ge næddra & neddrena kyn. hwi fleo ge fram helle dome. ³⁴ Ic sende to eow witegan & wise bokeres. & ge hyo of-sleað. & hoð & swingeð on eowren somnungan. & ge hye ehtað of bery an berig.

³⁴ Ic sende to eow witegan & wise bokeres. & ge hyo of-sleað. & hoð & swingeð on eowren somnungan. & ge hye ehtað of bery an berig. ³⁵ þæt ofer eow cume ælc rihtwis blod. þe wæs agoten ofer eorðan. fram abeles blode þas rihtwisan. oððe zacharias blode barachias sune. þane ge of-slogen be-tweox þam temple & þam weofede.

³⁵ þæt ofer eow cume ælc rihtwis blod. þe wæs agoten ofer eorðan. fram abeles blode þas rihtwisan. oððe zacharias blode barachias sune. þane ge of-slogen be-tweox þam temple & þam weofede. ³⁶ Soð ic segge eow. ealle þas þing cumeð ofer þas cneornisse.

² þa andswerede he heom. & [quoth]. Geseo ge eal þis. Soð ic segge eow. ne beoð hær be-lyfd stan uppon stane þe ne beoð to-worpen.

³⁴ Soð ic segge eow þt þes cneorys ne ge-wit ær þam ealle þas þing ge-wurðan.

⁴⁹ & he neohlacte rædlice to þam hælende. & [quoth]. Hal beo þu lareow. & he kyste hine.

⁶ Ða soðlice þare sacerde ealdras on-fengen þas seolfres & cwæðen. Nis hyt na alyfed þæt we asenden hyt on ure maðmcheste [Note: MS. madm-. ] . for-þam þe hyt ys blodes wurð. ⁷ Hyo worhten þa ge-mot. & smægdon. hu hyo scolden þas hælendes wurð [Note: MS. wurd. ] ateon. þa ge-bohten hyo ænne aker mid þam feo agyl-wyrhton [Note: Sic; see v. 10. ] on to bebyrigenne ealðeodisce men. ⁸ for-þam ys se aker ge-haten acheldemach. þæt ys on ure þeode blodes aker. & swa he ys ge-haten oðð þisne dayg.

¹⁹ fareð witodlice & læreð [Note: MS. læred. ] ealle þeode. & fullieð hyo. on naman fæder & sune & þas halgen gastes. ²⁰ & læreð þæt hyo healden ealle þa þing. þe ich eow be-bead. & ich beo mid eow ealle dages oððe worulde ændenge. Amen.

⁴ & on stræte hi ne ætað. buton hyo geþwegen beon. & manege oðre synde þe heom ge-sette synde. þt is calice frymþa & ceaca. & apfata & manslage. (sic). ⁵ Ac þa axode hine farisej & þa boceres hwi ne gad þine leorning-cnihtes æfter ure yldrena ge-setnysse. ac be-smitenen handen heora hlaf þiggieð. ⁶ Ða andswerede he heom. Wel witegede ysaias be eow liceteren swa hit awriten is. Ðis folc me mid weleren wurðed. soðlice heore heorten his feor fram me. ⁷ on ydel hyo me wurðiað. & manna lare & bebode læred. ⁸ Soðlice ge for-læteð godes bebod. & healded manna lage. þweala ceaca & calica. & manege oðre þellice þing ge doð. ⁹ Þa sæde he heom. wel ge on ydel dyden godes be-bod. þt ge eower lage healden. ¹⁰ Moyses cwæð wurðe þinne fæder & þine moder. & se þe wergeð his fader & his moder swelte se deaðe. ¹¹ Soðlice ge cweðad. gyf hwa sægd his fader & his moder corban. þæt is on ure þeode gyfu. gyf hwilc is of me þe fremeð. ¹² & ofer þæt ge ne læteð hine anig þing. þanne his fæder odðe his moder ¹³ to-slitende godes be-bod for eower stunten lage. þe ge ge-sætten. & manege oðre þing þise gelice ge doð. ¹⁴ And eft þa manige he him to-clepede & cwæð. Ge-herað me ealle & ongetað.

²¹ in-nen of manne heorten yfele geþances cumæð. unriht-hameðe. & forleigre. manslihte. ²² stale. gytsunge. man facnu. scamelest. yfel ge-sihðe. desynysse. ofer-modignessa. stunt-scipe. ²³ ealle þas yfele of þan innoðe cumeð. & þane man be-smiteð.

⁵ Þa andswerede petrus hym. & cwæð. Lareow god is þt we her beon. & uten wercen her þreo eardung-stowe. þe ane. & moyse ane. & helie ane.

⁴³ Soðlice on eow hit nis swa. ac swa hwilc swa wile mid eow eldest beon. se beoð eower þen. ⁴⁴ & se on eow wile fermest beon. se beoð ealre þeow.

⁵¹ Ða cwæð se hælend. hwæt wilt þu þæt ic þe do. þa cwæð he. lareow. þt ic ge-seo.

³ þa swungen hyo þane & for-leten hine ydel-hende. ⁴ And eft he heom sende oðerne þeow. & hyo þane on heafde ge-wundeden. & mid teonen ge-swencten. ⁵ Ænd eft he heom sumne sende & hy þane of-slogen. & manege oðre. sume hyo beoten. sume hyo of-slogen. ⁶ Þa hæfde he þa gyt ænne leofestne sune. þa sende he æt þam nexten heom þane. & cwæð. Witodlice mine sune hyo for-wandigeð.

³⁸ Ða sæde he heom on his lare. Warnieð fram boceren. þa willeð on ge-gyrtlen gan & beon on stræte ge-grette.

³⁸ Ða sæde he heom on his lare. Warnieð fram boceren. þa willeð on ge-gyrtlen gan & beon on stræte ge-grette. ³⁹ & on fermesten lareow-setlen sitten on ge-samnungen. & þa fyrmesten setlen on beorscipen. ⁴⁰ þa þe wudewena hus for-swelged mid heora langsumen ge-bedan. Þa on-foð længestne dom.

¹⁴ Þanne ge ge-seoð þare to-wardnysse asceonunge standen þær hyo ne scel þanne on-gyte se þe ræt. fleon þanne on muntes þa þe synde on iudëë.

³⁰ Soðlice ic eow segge þt þeos cneores ne ge-wit ær þan ealle þas þing ge-wurðen. ³¹ heofene & eorðe ge-witoð. witodlice mine word ne ge-witeð.

⁵¹ He worhte mægne on hys earme. he to-dælde þa ofermode. on moda heora heortan. ⁵² He warp þa rice of setlle. & þa eadmode he up an-hof.

²⁶ & he andswere of þam halgen gaste on-feng. þæt he deað ne ge-seage buton he ær drihten crist ge-seage. ²⁷ Ænd on gaste he on þæt tempel com. & þa his mæges læddon þanne hælend. þt hyo for hym æfter þare læge ge-wunan dyden. ²⁸ Heo on-feng hine mid hys handen. & god bletsede. & cwæð. ²⁹ Drihten nu þu lætst þinne þeow æfter þine worde on sibbe. ³⁰ for þam mine eagen ge-seagen þine hæle.

⁷ Soðlice he cwæð to þam mægen þe ferden þæt hyo wæren fullode fram hym. Eale næddrene kyn hwa atewedo (sic) eow þæt ge fleon fram þam towearde eorre.

⁷ Ða gemden þa bokeras & pharisei hwaðer he on reste-daige helde þæt hyo hine wreidon. ⁸ Soðlice he wiste heore þances & he saide þam men þe þa forscrunkene hand hafde. aris & stand her amidden. Ða aras he & stod. ⁹ Ða cwæð se hælend to hem [Note: MS. him, alt. to hem. ] . Ich acsie eow alyfð on reste-dagon wel don oððe yfele sawle hæle ge-don hwæder þe forspillan. ¹⁰ And heom eallon ge-sceawedon mid eorre he saigde þam men. Aþene þine hand; & he aþenede & hys hand wæs ednywod.

⁴⁵ göd man of goden goldhorde; hys heorte god forð-brincð. & yfele men of yfele goldhorde yfel forð-bringeð. Soðlice se muð specð swa swa sye heorte þencð.

²² Ealle þing me synde fram mine fader ge-sealde. & namman nat hwilc is se sune buton se fæder. ne hwilc sye se fæder buton se sune. & se þe se sune hit un-awreon wile. ²³ [Note: Beati oculi que uiderunt que uos uidetis. ] Þa cwæð he to his leorning-cnihton be-wend. Eadig synð þa eagen þe ge-seoð þa þing þe ge ge-seoð.

³⁹ Ða cwæð drihten to him. nu ge farisei þæt ute is calices & disces ge-clænsieð þt eow innan is. þæt is ful reaflake & un-rihtwisnysse. ⁴⁰ La desige hu ne worhten (sic) þt þt inne is. se þe worhte þæt ute is.

⁴² Ac wa eow fariseum ge þe teoðiað mintan & rudan & ælce wirte. & ge for-bugeð dom & godes lufe. Þas þing eow ge-berede to donne. & þa þing ne for-læten. ⁴³ Wa eow fariseen ge þe lufieð þa formen heahsetlen on ge-samnungen & gretinge on stræten.

⁴³ Wa eow fariseen ge þe lufieð þa formen heahsetlen on ge-samnungen & gretinge on stræten. ⁴⁴ Wa eow for-þan-þe ge sende swilce þa byrigenna þe man innan ne sceawed. & þa men nyten þe heom on ufen gad.

⁴⁴ Wa eow for-þan-þe ge sende swilce þa byrigenna þe man innan ne sceawed. & þa men nyten þe heom on ufen gad.

⁴⁴ Wa eow for-þan-þe ge sende swilce þa byrigenna þe man innan ne sceawed. & þa men nyten þe heom on ufen gad. ⁴⁵ Ða andswerede him sum lage-gleaw. lareow teonan þu wercst us mid þisse sage. ⁴⁶ Ða cwæð he Wa eow lagewisen forþan ge semeð menn mid þam byrdenen þe hyo aberen ne mugen. & ge ne æthrinað þa seames mid eowren anen fingren.

⁴⁶ Ða cwæð he Wa eow lagewisen forþan ge semeð menn mid þam byrdenen þe hyo aberen ne mugen. & ge ne æthrinað þa seames mid eowren anen fingren. ⁴⁷ Wa eow þe timbrieð witegena byrigena; eowre faderes hyo of-slogen

⁴⁷ Wa eow þe timbrieð witegena byrigena; eowre faderes hyo of-slogen ⁴⁸ eallunge. ge kyðed & ge þafieð eowre fader weorces. for-þam hyo slogen hyo. & ge timbrieð heore berigena.

⁴⁸ eallunge. ge kyðed & ge þafieð eowre fader weorces. for-þam hyo slogen hyo. & ge timbrieð heore berigena. ⁴⁹ For-þam cweð godes wisdom. Ic sende to heom witegen & þa apostles; & hyo of-slæð hyo & æhtað

⁴⁹ For-þam cweð godes wisdom. Ic sende to heom witegen & þa apostles; & hyo of-slæð hyo & æhtað ⁵⁰ þæt ealra witegene blod syo ge-soht; þe wæs agoten of midden-eardes fruman; fram þisse cneorisse

⁵⁰ þæt ealra witegene blod syo ge-soht; þe wæs agoten of midden-eardes fruman; fram þisse cneorisse ⁵¹ fram abeles blode oð zacharias blod. se for-warð be-tweox þam altare & þam temple. Ic eow segge swa beoð ge-soht fram þisse cneornysse.

⁵¹ fram abeles blode oð zacharias blod. se for-warð be-tweox þam altare & þam temple. Ic eow segge swa beoð ge-soht fram þisse cneornysse.

⁵¹ fram abeles blode oð zacharias blod. se for-warð be-tweox þam altare & þam temple. Ic eow segge swa beoð ge-soht fram þisse cneornysse. ⁵² Wa eow lage-gleawe for-þam-þe ge ætbruden þas inge-heades ceyge ge in ne ge-heodden. & ge for-budon þa þe in-eoden.

⁵² Wa eow lage-gleawe for-þam-þe ge ætbruden þas inge-heades ceyge ge in ne ge-heodden. & ge for-budon þa þe in-eoden. ⁵³ Þa he heom þis to cwæð. þa ongunnen þa farisej & þa lage-wisan hefilice him agën standen & his muð dettan. ⁵⁴ & ymbe hine syrwan; sechende sum þing of his muðe þæt hyo hine wreidon

¹ micelen wereden hym embe-standende. þæt hyo hine træden. Ða cwæð he to his leorning-cnihten warnieð eow wið farisea lare þæt is licetung.

⁴⁸ Þane þeow þe his wille nyste. & þeah dyde he beoð witned feawen witen. Ælcen þe mycel ge-seald is. him man mychel to-secð. & et þam þe hyo mycel be-fæsten hyo mychel byddeð.

⁵⁷ hwi ne deme ge of eow sylfen þæt riht ys.

³⁴ Eale ierusalem ierusalem. þu þe þa witegen of-sleahst. & hænst þa þe to þe asent synden. hu ofte ic wolde þine bearn ge-gaderian. swa se fugel doð his nyst under his fyðeren & þu noldest. ³⁵ Nu beoð eower hus eow for-lætan. Soðlice ic eow segge þt ge me ne ge-seoð ær þan þe cume se þanne ge cweðed ge-bletsod syo se þe com on drihtnes namen.

³⁵ Nu beoð eower hus eow for-lætan. Soðlice ic eow segge þt ge me ne ge-seoð ær þan þe cume se þanne ge cweðed ge-bletsod syo se þe com on drihtnes namen.

⁷ Þa saigde he heom sum bispell. be þam inge-laðedon gymende hu hyo þa fyrmestan setle ge-curan. & þus cwæð. ⁸ Þanne þu beost to gyften ge-laðed. ne site þu on þa fyrmeste settle þi-læs wenunga sum wurðfulra cume. ⁹ & se þe inge-laðede segge þe rem þisen menn settl. & þu þanne mid scame nyme þt ytemesten settle. ¹⁰ Ac þanne þu ge-clyped beost. ga & site on þam ytemesten settle. þæt se þe inge-laðode þanne he kymð cweðe to þe. La freond; site ufor. þanne beoð þe wurðment beforan mid-sittenden. ¹¹ For-þan ælc þe hine up-ahefð byð ge-nyðered. & se þe hine niðered se beoð up-ahafen.

¹¹ For-þan ælc þe hine up-ahefð byð ge-nyðered. & se þe hine niðered se beoð up-ahafen.

¹⁷ þa sente he his þeowen to þare ferme timan. þæt he saide þam ge-laðedon þæt hyo coman. for-þan þe ealle þing gearewe wæren. ¹⁸ Ða ongamnan (sic) hyo ealle hyo be-laðedian. Se forme hym saigde ic bohte ænne tun; ich hæbbe neode þæt ic fare & hine ge-seo. ic bidde þe þæt þu me be-ladie. ¹⁹ Ða cwæð se oðer. ich bohte an ge-teme oxana. nu wille ich faren & fandian hyre. nu bidde ic þe be-lade me. ²⁰ Ða cwæð sum ich ladde wif ham. for-þam ic ne mæg cuman.

²⁸ Þa balh he hine & nolde ingan. Ða eode his fader ut & angan hine biddan.

¹⁵ ---

²² Þa cwæð he to his leorning-cnihten. Þa dages cumæð þanne ge ge-wilnieð þæt ge ge-seon ænne daig mannes sunu. & ge ne seoð.

¹² Ic faeste twige on wuca. ic gife teondunge ealles þas þe ich hæbbe.

¹⁴ Soðlice ich eow segge þæt þes ferde ge-rihtwised to his huse. for-þan þe ælc þe hine up-ahefd beoð ge-nyðered. & se þe hine nyðered byoð up-ahafen.

¹⁴ Ða hatedon hine his leoden. & sænden arendraken æfter hym. & cwæðen. We nelleð þæt þes ofer us rixie. ¹⁵ Ða he on-gen com & þt rice on-feng; he het cleopian his þeowas þe he þt feoh sealde. þt he wiste hu mycel ge æghwilc ge-mangeden. ¹⁶ Ða com se forme & cwæð. Hlaford þin pund strenede tyen pund. ¹⁷ þa [quoth]. se hlaford. ge-blissa þu gode þeowa. for-þan þe þu on litlen wære ge-treowa þu beost anweald hæbbende ofer teon cestren. ¹⁸ Ða com oðer & [quoth]. hlaford þin pund strynde fif pund. ¹⁹ Þa [quoth]. he to þan. & byo þu ofer fif cestren. ²⁰ Ða com oðer. & [quoth]. Hlaford her is þin pund þe ich hæfde on swat-lin aleigd. ²¹ Ich þe on-dredde for-þan þe þu ert stið man. þu nymst þæt þu ne settst. & þu ripst þæt þu ne seowe. ²² þa cwæð he to him. of þinen muðe ich þe deme la leðra þeowa. Ðu wistest þt ich eom stið man. þt ic nyme þt ich ne sette. & ripe þæt ic ne seow.

²² þa cwæð he to him. of þinen muðe ich þe deme la leðra þeowa. Ðu wistest þt ich eom stið man. þt ic nyme þt ich ne sette. & ripe þæt ic ne seow. ²³ And hwi ne sealdest þu min feoh to hyre. & þanne ic come ic hit witodlice mid ge-streone on-fenge. ²⁴ Ða [quoth]. he to þam þe him abuten stoden. anymed þæt pund fram him & sylled þam þe hæfð tin pund. ²⁵ þa cwæðen hyo to him. hlaford he hæfd teon pund. ²⁶ Soðlice ich segge eow. þæt ælchen hæbbenden beoð ge-seald. fram þan þe næfð. ge þt þt he hæfð hym beoð afyrred. ²⁷ Þeah-hwæðere þa mine feond þe nolden þt ic ofer hyo rixede. ledeð hider & of-slead hyo be-foren me. ²⁸ & þisen ge-cweðen he ferde to ierusalem. ²⁹ Ða he ge-neahlahte bethphage & bethanie to þam munte þe is ge-nemned oliuetj. he sænde his twegen cnihtes ³⁰ & cwæð. Fareð on þt castel þe on-gean inc ys on ðam gyt meteð assan folen ge-tegeð; on þam nan man geot ne sæt. untygeð hine & lædeð to me. ³¹ & gyf hwa eow axeð hwi gyt hine untegeð seggeð heom drihten hæfd his neode. ³² Ða ferden þa þe asende wæren & funden swa he heom saide þane folen standen. ³³ Þa hyo hine unteigden. þa cwæðen þa hlafordes hwi un-teige ge þanne fole. ³⁴ Ða cwæðen hyo for-þan þe drihten hæfð his neode. ³⁵ Ða lædden hyo hine to þam hælende. & heora reaf wurpen ofer þanne folan. & þane hælend of-ufen setten. ³⁶ & þa he for; hyo strehten under hine heore reaf on þam weige. ³⁷ & þa he ge-neahlahte to oliuetes muntes niðer-stige. þa on-gunnen ealle þa menigeo ge-blissian & mid mychelere stefne god heredon be eallen þam mihten þe hyo sægen. ³⁸ & cwæðen. Ge-bletsod syo se kyng þe com on drihtenes name. syb sy on heofene & wuldor on heahnysse. ³⁹ Ða cwæð sum of þam farisei to him Lareow kyð þinen leorning-cnihten. ⁴⁰ þa cwæð he to heom. Ich eow segge þeah þas swugieð stanes cleopieð. ⁴¹ & þa he ge-neahlacte & ge-seah þa ceastre. þa weop he ofer hyo ⁴² & cwæð. Eale gyf þu wistest & witedlice on þisen þinen dagen. þe þe to sibbe synde. nu hyo synden fran þinen eagen be-hydde. ⁴³ for-þan þa dages to þe cumeð. & þine feond þe be-trymieð. & be-hæbbeð þe. & be-nærewiað þe aighwanen. ⁴⁴ & to eorðan afelled þe. & þine bearn þe on [þe] synde. & hi ne lefeð on þe stan ofer stane. for-þan þe þu ne on-cneowe þa tide þinre ge-neosunge.

¹¹ Ða sende he oðerne þeow. þa byeton hyo hine and mid teonen ge-wæcende hine for-leten ydelne. ¹² Þa sende he þridden. þa wurpen hyo ut þæne ge-wundenne. ¹³ Ða cwæð þas win-geardes hlaford hwæt do ich. ich asende minne leofne sune wenunge hine hyo for-wandiað þanne hyo hine ge-seoð. ¹⁴ Ða hine þa tilian ge-seagen hyo þohten be-tweoxe heom. and cwæðen. Her ys se earfednyme; cumeð uton hine of-slean. þæt syo ehte ure byo.

⁴⁵ Þa saigde he his leorning-cnihten ealle folce ge-herende. ⁴⁶ Warnieð eow wið þa bokeres. þa þe willeð on ge-gyrlan gan. & lufige gretunge on stræte. & þa yldest settl on ge-samnu[n]gan. & þa formen þeninge on ge-beorscipen.

⁴⁶ Warnieð eow wið þa bokeres. þa þe willeð on ge-gyrlan gan. & lufige gretunge on stræte. & þa yldest settl on ge-samnu[n]gan. & þa formen þeninge on ge-beorscipen.

⁴⁶ Warnieð eow wið þa bokeres. þa þe willeð on ge-gyrlan gan. & lufige gretunge on stræte. & þa yldest settl on ge-samnu[n]gan. & þa formen þeninge on ge-beorscipen. ⁴⁷ þa for-swelgeð wudewena [Note: na is repeated here above the line. ] us hiwgende lang ge-bed. þa on-foð mare ge-nyðerunge.

⁴⁷ þa for-swelgeð wudewena [Note: na is repeated here above the line. ] us hiwgende lang ge-bed. þa on-foð mare ge-nyðerunge.

⁴⁷ þa for-swelgeð wudewena [Note: na is repeated here above the line. ] us hiwgende lang ge-bed. þa on-foð mare ge-nyðerunge.

⁶ Ðas þing þe ge ge-seoð. þa dages cumeð on þan ne beoð stan lefed ofer stan; þe ne beo to-worpen.

²⁰ [Note: Cum uideritis ierusalem circumdarj ab exercitu. ] Þanne ge ge-seoð ierusalem mid here be-tremed. witeð þt heore to-worpnysse ge-neohlæcð.

²⁴ & hyo falleð on sweordes egge. & beoð hæftlinges on eallen þeodan. Ierusalem beoð fram þeoden for-treden oð mægþa tide syen ge-fyllede.

³² Soðlice ich eow segge þt þeos cneores ne ge-wit ær þam þe ealle þas þing ge-wurðon. ³³ Heofene & eorþe ge-witeð; soðlice mine word ne ge-witað.

²⁶ ac ne beo ge na swa. Ac ge-wurðe he swa swa gingre se ðe yldre ys be-tweox eow. And se forsteppend ys beo he swilce he þein syo. ²⁷ Hwæðer ys yldre se ðe ðenað þe se þe sytt. witodlice se þe sit. Ic eom on eowren midlene swa swa se þe þenað.

³² Ic ge-bæd for þe þt þin ge-leafe ne ge-teorige. Ænd þu æt sume cyre ge-wend &-tryme þine broðre.

⁴⁷ & beon bodeð on his naman deadbote & synne for-gefenesse. on ealle þeode aginnende fram ierusalem.

³⁸ þa be-sah se halend & ge-seah hyo hym felgiende. & cwæð to heom hwæt seche gyt. hyo cwæðen to hym. rabbi þæt ys ge-cweðen & ge-reaht larðeow. hwær eardest þu.

⁴⁹ Hym answerede þa nathanael ænd þus cwæð. Rabbi þu eart godes sune. ænd þu eart israele kyng.

² þes com to hym on nyht. & cwæð to hym. Rabbi þæt ys lareow. we witen þæt þu come fram gode. ne mayg nan man þas taken wyrcan þe þu wyrcst buton god beo mid hym.

²⁶ & coman to Iohanne & cwæðen to hym. Rabbi; se þe mid þe wæs be-genden Iordane. be þam þu kyddest ge-wytnesse. nu he fulleð & ealle cumeð to hym.

⁴⁴ Hu mage ge ge-lyfan þe eow betwenen wuldor. under-foð & ne seceð þæt wuldor þe ys fram gode sylfen.

²⁵ & þa hyo ge-metten hyne be-geondon þam mere hyo cwæðon to hym. Lareow hwanen comen þu hyder.

¹⁸ Se þe be hym selfe spræcð. secð hys agene wulder. Se þe secð þæs wuldor þe hyne sende. se ys sodfæst. & nis nan unriht-wisnesse on hym.

⁴⁶ Þa andswereden þa þenes & cwæðen. Ne spraec næfre nan man swa þes man sprecð. ⁴⁷ Þa cwæðen þa farisei to heom. synt ge be-swikene. ⁴⁸ cweðe ge. ge-lyfde anyg þara ealdre oððe þare pharisei on hyne; ⁴⁹ ac þeos manigeo þe ne cuðe þa eæ hyo synt awyrgede. ⁵⁰ Ða cwæð Nichodemus to heom. Se þe com to hym on nyht. se wæs heora an. ⁵¹ Cwæst þu. demð ure ëæ. anigene man bute hyne man ær hyre; & wite hwæt he do. ⁵² Hyo andsweredon & cwæðon to hym. cweðst þu. þæt þu syo galileisc. smea & ge-seoh þæt nan wytega ne cymð fram galilea.

²¹ Witodliche æft se hælend cwæð to heom. Ich fære & ge me secheð ænd ge swelteð on eowre senne. ne muge ge cuman þyder ich fare.

²⁴ Ic eow saide þt ge swelted on eowre senne. gif ge ne lyfeð þt ic hyt by; ge swelted on eowre senne.

⁴⁴ Ge synd deofles barn. & ge willað wyrchan eowres fader willen. he wæs fram fremdþe man-slage. ænd he ne wunede on sodfæstnysse. for-þam þe soðfæstnysse nis on hym. Ðanne he spræcð leasinge he spræcd of hym sylfum. for-þan he ys leas & hys fader ëac.

⁵⁶ Abraham eowre fæder ge-blyssede þt he gesawe minne daig. & he hine ge-seah & ge-blyssode.

²² Hys mages spræken þas þing for-þam þe hyo on-dreddan þa iudeas. Ða ge-dihton þa iudeas gyf hwa crist andette þæt he wære buton heore ferredene.

²⁴ Ða cleopedon hyo eft þanne mann þe ær blind wæs. & cwæðon to hym. Seige godes wuldor we wyten þæt he ys synful.

³⁴ Hyo andsweredon ænd cwæðen to hym. Eall þu ert on sinnen ge-boren. & þu lærst üs. & hyo drifen hyne ut.

³⁹ & se hælend cwæð. to hym. Ic com on þisne midden-earde to demenne. þæt þa sculon ge-seon; þe ne seoð. & beon blinde þa þe ge-seoð. ⁴⁰ Ða þet ge-hyrdon þa farisei þe mid hym wæron. Ða cwæðen hyo to hym. Cwæðst þu synt we blinde. ⁴¹ se hælend cwæð to heom. gyf ge blinde wæron nafde ge nane sinne. Nu ge seggeð þæt þæt ge ge-seon. þæt ys eowre synn.

⁴³ Hyo lufedon manne wuldor; swiðere þanne godes wuldor.

¹³ Ge clepiad me lareow. & drihtan. & wel ge cweðað. swa ic eom soðlïce. ¹⁴ Gyf ic þweoh eower fet.

¹⁴ Gyf ic þweoh eower fet. ¹⁵ ic eow sealde bisne þæt ge don swa ic eow dyde.

⁹ Se hælend cwæð to him. Philippus swa lange tid ic wæs mid eow & ge ne cneowan me. Se þe me ge-sihð; ge-sihð minne fæder. Hu-mæte cwæðst þu. atew us þinne fæder.

¹⁹ Nu gyt is an litel fyrst. & midden-eard me ne ge-sihð. Ge me seoð. forþam ic libbe. & ge libbað.

² hyo doð eow ut of ge-samnengen. Ac syo tid kymð þæt ælc þe eow of-slechð. wenð þæt he þegnige gode.

²⁸ Ða lædden hyo þanne hælend to chaifan on þæt dom-ern. Hyt wæs þa morgan. ænd hyo selfe ne eoden in-to þam dom-erne. þæt hyo næren be-smitene. ac þæt hyo æten heora eastran.

⁴⁰ Hye cleopeden ealle; & cwæðen. naht þisne. ac barraban. witodliche barrabas wæs þeof.

¹⁶ Þa cwæð se hælend to hire. Maria. Hye be-wente hyo. & cwæð to hym. Raboni. þæt is ge-cweðen lareow.

²¹ He cwæð eft to heom. sye sibbe mid eow. swa swa se fader me sente; ich sende eow.