Luke 19 Cross References - Clementine_Vulgate

¹ Et ingressus perambulabat Jericho. ² Et ecce vir nomine Zachæus: et hic princeps erat publicanorum, et ipse dives: ³ et quærebat videre Jesum, quis esset: et non poterat præ turba, quia statura pusillus erat. ⁴ Et præcurrens ascendit in arborem sycomorum ut videret eum: quia inde erat transiturus. ⁵ { Et cum venisset ad locum, suspiciens Jesus vidit illum, et dixit ad eum: Zachæe, festinans descende: quia hodie in domo tua oportet me manere.} ⁶ Et festinans descendit, et excepit illum gaudens. ⁷ Et cum viderent omnes, murmurabant, dicentes quod ad hominem peccatorem divertisset. ⁸ Stans autem Zachæus, dixit ad Dominum: Ecce dimidium bonorum meorum, Domine, do pauperibus: et si quid aliquem defraudavi, reddo quadruplum. ⁹ { Ait Jesus ad eum: Quia hodie salus domui huic facta est: eo quod et ipse filius sit Abrahæ.} ¹⁰ { Venit enim Filius hominis quærere, et salvum facere quod perierat.} ¹¹ Hæc illis audientibus adjiciens, dixit parabolam, eo quod esset prope Jerusalem: et quia existimarent quod confestim regnum Dei manifestaretur. ¹² { Dixit ergo: Homo quidam nobilis abiit in regionem longinquam accipere sibi regnum, et reverti.} ¹³ { Vocatis autem decem servis suis, dedit eis decem mnas, et ait ad illos: Negotiamini dum venio.} ¹⁴ { Cives autem ejus oderant eum: et miserunt legationem post illum, dicentes: Nolumus hunc regnare super nos.} ¹⁵ { Et factum est ut rediret accepto regno: et jussit vocari servos, quibus dedit pecuniam, ut sciret quantum quisque negotiatus esset.} ¹⁶ { Venit autem primus dicens: Domine, mna tua decem mnas acquisivit.} ¹⁷ { Et ait illi: Euge bone serve, quia in modico fuisti fidelis, eris potestatem habens super decem civitates.} ¹⁸ { Et alter venit, dicens: Domine, mna tua fecit quinque mnas.} ¹⁹ { Et huic ait: Et tu esto super quinque civitates.} ²⁰ { Et alter venit, dicens: Domine, ecce mna tua, quam habui repositam in sudario:} ²¹ { timui enim te, quia homo austerus es: tollis quod non posuisti, et metis quod non seminasti.} ²² { Dicit ei: De ore tuo te judico, serve nequam. Sciebas quod ego homo austerus sum, tollens quod non posui, et metens quod non seminavi:} ²³ { et quare non dedisti pecuniam meam ad mensam, ut ego veniens cum usuris utique exegissem illam?} ²⁴ { Et astantibus dixit: Auferte ab illo mnam, et date illi qui decem mnas habet.} ²⁵ Et dixerunt ei: Domine, habet decem mnas. ²⁶ { Dico autem vobis, quia omni habenti dabitur, et abundabit: ab eo autem qui non habet, et quod habet auferetur ab eo.} ²⁷ { Verumtamen inimicos meos illos, qui noluerunt me regnare super se, adducite huc: et interficite ante me.} ²⁸ Et his dictis, præcedebat ascendens Jerosolymam. ²⁹ Et factum est, cum appropinquasset ad Bethphage et Bethaniam, ad montem qui vocatur Oliveti, misit duos discipulos suos, ³⁰ { dicens: Ite in castellum quod contra est: in quod introëuntes, invenietis pullum asinæ alligatum, cui nemo umquam hominum sedit: solvite illum, et adducite.} ³¹ { Et si quis vos interrogaverit: Quare solvitis? sic dicetis ei: Quia Dominus operam ejus desiderat.} ³² Abierunt autem qui missi erant: et invenerunt, sicut dixit illis, stantem pullum. ³³ Solventibus autem illis pullum, dixerunt domini ejus ad illos: Quid solvitis pullum? ³⁴ At illi dixerunt: Quia Dominus eum necessarium habet. ³⁵ Et duxerunt illum ad Jesum. Et jacentes vestimenta sua supra pullum, imposuerunt Jesum. ³⁶ Eunte autem illo, substernebant vestimenta sua in via: ³⁷ et cum appropinquaret jam ad descensum montis Oliveti, cœperunt omnes turbæ discipulorum gaudentes laudare Deum voce magna super omnibus, quas viderant, virtutibus, ³⁸ dicentes: Benedictus, qui venit rex in nomine Domini: pax in cælo, et gloria in excelsis. ³⁹ Et quidam pharisæorum de turbis dixerunt ad illum: Magister, increpa discipulos tuos. ⁴⁰ { Quibus ipse ait: Dico vobis, quia si hi tacuerint, lapides clamabunt.} ⁴¹ Et ut appropinquavit, videns civitatem flevit super illam, dicens: ⁴² { Quia si cognovisses et tu, et quidem in hac die tua, quæ ad pacem tibi: nunc autem abscondita sunt ab oculis tuis.} ⁴³ { Quia venient dies in te: et circumdabunt te inimici tui vallo, et circumdabunt te: et coangustabunt te undique:} ⁴⁴ { et ad terram prosternent te, et filios tuos, qui in te sunt, et non relinquent in te lapidem super lapidem: eo quod non cognoveris tempus visitationis tuæ.} ⁴⁵ Et ingressus in templum, cœpit ejicere vendentes in illo, et ementes, ⁴⁶ { dicens illis: Scriptum est: Quia domus mea domus orationis est: vos autem fecistis illam speluncam latronum.} ⁴⁷ Et erat docens quotidie in templo. Principes autem sacerdotum, et scribæ, et princeps plebis quærebant illum perdere: ⁴⁸ et non inveniebant quid facerent illi. Omnis enim populus suspensus erat, audiens illum.

³ Et dixit: Domine, si inveni gratiam in oculis tuis, ne transeas servum tuum: ⁴ sed afferam pauxillum aquæ, et lavate pedes vestros, et requiescite sub arbore. ⁵ Ponamque buccellam panis, et confortate cor vestrum: postea transibitis: idcirco enim declinastis ad servum vestrum. Qui dixerunt: Fac ut locutus es. ⁶ Festinavit Abraham in tabernaculum ad Saram, dixitque ei: Accelera, tria sata similæ commisce, et fac subcinericios panes. ⁷ Ipse vero ad armentum cucurrit, et tulit inde vitulum tenerrimum et optimum, deditque puero: qui festinavit et coxit illum.

¹ Veneruntque duo angeli Sodomam vespere, et sedente Lot in foribus civitatis. Qui cum vidisset eos, surrexit, et ivit obviam eis: adoravitque pronus in terram, ² et dixit: Obsecro, domini, declinate in domum pueri vestri, et manete ibi: lavate pedes vestros, et mane proficiscemini in viam vestram. Qui dixerunt: Minime, sed in platea manebimus. ³ Compulit illos oppido ut diverterent ad eum: ingressisque domum illius fecit convivium, et coxit azyma, et comederunt.

⁴ Invenitque Joseph gratiam coram domino suo, et ministrabat ei: a quo præpositus omnibus gubernabat creditam sibi domum, et universa quæ ei tradita fuerant:

¹ Tunc cecinit Moyses et filii Israël carmen hoc Domino, et dixerunt: [Cantemus Domino: gloriose enim magnificatus est, equum et ascensorem dejecit in mare. ² Fortitudo mea, et laus mea Dominus, et factus est mihi in salutem: iste Deus meus, et glorificabo eum: Deus patris mei, et exaltabo eum. ³ Dominus quasi vir pugnator, Omnipotens nomen ejus, ⁴ currus Pharaonis et exercitum ejus projecit in mare: electi principes ejus submersi sunt in mari Rubro. ⁵ Abyssi operuerunt eos; descenderunt in profundum quasi lapis. ⁶ Dextera tua, Domine, magnificata est in fortitudine: dextera tua, Domine, percussit inimicum. ⁷ Et in multitudine gloriæ tuæ deposuisti adversarios tuos: misisti iram tuam, quæ devoravit eos sicut stipulam. ⁸ Et in spiritu furoris tui congregatæ sunt aquæ: stetit unda fluens, congregata sunt abyssi in medio mari. ⁹ Dixit inimicus: Persequar et comprehendam, dividam spolia, implebitur anima mea: evaginabo gladium meum, interficiet eos manus mea. ¹⁰ Flavit spiritus tuus, et operuit eos mare: submersi sunt quasi plumbum in aquis vehementibus. ¹¹ Quis similis tui in fortibus, Domine? quis similis tui, magnificus in sanctitate, terribilis atque laudabilis, faciens mirabilia? ¹² Extendisti manum tuam, et devoravit eos terra. ¹³ Dux fuisti in misericordia tua populo quem redemisti: et portasti eum in fortitudine tua, ad habitaculum sanctum tuum. ¹⁴ Ascenderunt populi, et irati sunt: dolores obtinuerunt habitatores Philisthiim. ¹⁵ Tunc conturbati sunt principes Edom, robustos Moab obtinuit tremor: obriguerunt omnes habitatores Chanaan. ¹⁶ Irruat super eos formido et pavor, in magnitudine brachii tui: fiant immobiles quasi lapis, donec pertranseat populus tuus, Domine, donec pertranseat populus tuus iste, quem possedisti. ¹⁷ Introduces eos, et plantabis in monte hæreditatis tuæ, firmissimo habitaculo tuo quod operatus es, Domine: sanctuarium tuum, Domine, quod firmaverunt manus tuæ. ¹⁸ Dominus regnabit in æternum et ultra.

¹⁶ Non loqueris contra proximum tuum falsum testimonium.

¹⁹ dicentes Moysi: Loquere tu nobis, et audiemus: non loquatur nobis Dominus, ne forte moriamur. ²⁰ Et ait Moyses ad populum: Nolite timere: ut enim probaret vos venit Deus, et ut terror illius esset in vobis, et non peccaretis.

¹ Si quis furatus fuerit bovem aut ovem, et occiderit vel vendiderit: quinque boves pro uno bove restituet, et quatuor oves pro una ove. ² Si effringens fur domum sive suffodiens fuerit inventus, et accepto vulnere mortuus fuerit, percussor non erit reus sanguinis. ³ Quod si orto sole hoc fecerit, homicidium perpetravit, et ipse morietur. Si non habuerit quod pro furto reddat, ipse venundabitur. ⁴ Si inventum fuerit apud eum quod furatus est, vivens: sive bos, sive asinus, sive ovis, duplum restituet.

²⁵ Si pecuniam mutuam dederis populo meo pauperi qui habitat tecum, non urgebis eum quasi exactor, nec usuris opprimes. ²⁶ Si pignus a proximo tuo acceperis vestimentum, ante solis occasum reddes ei. ²⁷ Ipsum enim est solum, quo operitur, indumentum carnis ejus, nec habet aliud in quo dormiat: si clamaverit ad me, exaudiam eum, quia misericors sum.

¹ Locutus est Dominus ad Moysen, dicens: ² Anima quæ peccaverit, et contempto Domino, negaverit proximo suo depositum quod fidei ejus creditum fuerat, vel vi aliquid extorserit, aut calumniam fecerit, ³ sive rem perditam invenerit, et inficians insuper pejeraverit, et quodlibet aliud ex pluribus fecerit, in quibus solent peccare homines, ⁴ convicta delicti, ⁵ reddet omnia, quæ per fraudem voluit obtinere, integra, et quintam insuper partem domino cui damnum intulerat. ⁶ Pro peccato autem suo offeret arietem immaculatum de grege, et dabit eum sacerdoti, juxta æstimationem mensuramque delicti:

⁷ confitebuntur peccatum suum, et reddent ipsum caput, quintamque partem desuper, ei in quem peccaverint.

³⁶ Igitur omnes viri, quos miserat Moyses ad contemplandam terram, et qui reversi murmurare fecerant contra eum omnem multitudinem, detrahentes terræ quod esset mala, ³⁷ mortui sunt atque percussi in conspectu Domini.

³⁰ sin autem novam rem fecerit Dominus, ut aperiens terra os suum deglutiat eos et omnia quæ ad illos pertinent, descenderintque viventes in infernum, scietis quod blasphemaverint Dominum. ³¹ Confestim igitur ut cessavit loqui, dirupta est terra sub pedibus eorum: ³² et aperiens os suum, devoravit illos cum tabernaculis suis et universa substantia eorum, ³³ descenderuntque vivi in infernum operti humo, et perierunt de medio multitudinis. ³⁴ At vero omnis Israël, qui stabat per gyrum, fugit ad clamorem pereuntium, dicens: Ne forte et nos terra deglutiat. ³⁵ Sed et ignis egressus a Domino interfecit ducentos quinquaginta viros, qui offerebant incensum.

²⁹ Quis det talem eos habere mentem, ut timeant me, et custodiant universa mandata mea in omni tempore, ut bene sit eis et filiis eorum in sempiternum?

²⁵ vendes omnia, et in pretium rediges, portabisque manu tua, et proficisceris ad locum quem elegerit Dominus Deus tuus: ²⁶ et emes ex eadem pecunia quidquid tibi placuerit, sive ex armentis, sive ex ovibus, vinum quoque et siceram, et omne quod desiderat anima tua: et comedes coram Domino Deo tuo, et epulaberis tu et domus tua:

¹⁹ Non fœnerabis fratri tuo ad usuram pecuniam, nec fruges, nec quamlibet aliam rem: ²⁰ sed alieno. Fratri autem tuo absque usura id quo indiget, commodabis: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in omni opere tuo in terra, ad quam ingredieris possidendam.

⁴⁹ Adducet Dominus super te gentem de longinquo, et de extremis terræ finibus in similitudinem aquilæ volantis cum impetu, cujus linguam intelligere non possis: ⁵⁰ gentem procacissimam, quæ non deferat seni, nec misereatur parvuli, ⁵¹ et devoret fructum jumentorum tuorum, ac fruges terræ tuæ: donec intereas, et non relinquat tibi triticum, vinum, et oleum, armenta boum, et greges ovium: donec te disperdat, ⁵² et conterat in cunctis urbibus tuis, et destruantur muri tui firmi atque sublimes, in quibus habebas fiduciam in omni terra tua. Obsideberis intra portas tuas in omni terra tua, quam dabit tibi Dominus Deus tuus: ⁵³ et comedes fructum uteri tui, et carnes filiorum tuorum et filiarum tuarum, quas dederit tibi Dominus Deus tuus, in angustia et vastitate qua opprimet te hostis tuus. ⁵⁴ Homo delicatus in te, et luxuriosus valde, invidebit fratri suo, et uxori, quæ cubat in sinu suo, ⁵⁵ ne det eis de carnibus filiorum suorum, quas comedet: eo quod nihil aliud habeat in obsidione et penuria, qua vastaverint te inimici tui intra omnes portas tuas. ⁵⁶ Tenera mulier et delicata, quæ super terram ingredi non valebat, nec pedis vestigium figere, propter mollitiem et teneritudinem nimiam, invidebit viro suo, qui cubat in sinu ejus, super filii et filiæ carnibus, ⁵⁷ et illuvie secundarum, quæ egrediuntur de medio feminum ejus, et super liberis qui eadem hora nati sunt. Comedent enim eos clam propter rerum omnium penuriam in obsidione et vastitate, qua opprimet te inimicus tuus intra portas tuas. ⁵⁸ Nisi custodieris et feceris omnia verba legis hujus, quæ scripta sunt in hoc volumine, et timueris nomen ejus gloriosum et terribile, hoc est, Dominum Deum tuum:

²⁹ Utinam saperent, et intelligerent, ac novissima providerent.

¹ Misit igitur Josue filius Nun de Setim duos viros exploratores in abscondito: et dixit eis: Ite, et considerate terram, urbemque Jericho. Qui pergentes ingressi sunt domum mulieris meretricis, nomine Rahab, et quieverunt apud eam.

¹ Jericho autem clausa erat atque munita, timore filiorum Israël, et nullus egredi audebat aut ingredi. ² Dixitque Dominus ad Josue: Ecce dedi in manu tua Jericho, et regem ejus, omnesque fortes viros. ³ Circuite urbem cuncti bellatores semel per diem: sic facietis sex diebus. ⁴ Septimo autem die, sacerdotes tollant septem buccinas, quarum usus est in jubilæo, et præcedant arcam fœderis: septiesque circuibitis civitatem, et sacerdotes clangent buccinis. ⁵ Cumque insonuerit vox tubæ longior atque concisior, et in auribus vestris increpuerit, conclamabit omnis populus vociferatione maxima, et muri funditus corruent civitatis, ingredienturque singuli per locum contra quem steterint. ⁶ Vocavit ergo Josue filius Nun sacerdotes, et dixit ad eos: Tollite arcam fœderis: et septem alii sacerdotes tollant septem jubilæorum buccinas, et incedant ante arcam Domini. ⁷ Ad populum quoque ait: Ite, et circuite civitatem, armati, præcedentes arcam Domini. ⁸ Cumque Josue verba finisset, et septem sacerdotes septem buccinis clangerent ante arcam fœderis Domini, ⁹ omnisque præcederet armatus exercitus, reliquum vulgus arcam sequebatur, ac buccinis omnia concrepabant. ¹⁰ Præceperat autem Josue populo, dicens: Non clamabitis, nec audietur vox vestra, neque ullus sermo ex ore vestro egredietur, donec veniat dies in quo dicam vobis: Clamate, et vociferamini. ¹¹ Circuivit ergo arca Domini civitatem semel per diem, et reversa in castra mansit ibi. ¹² Igitur Josue de nocte consurgente, tulerunt sacerdotes arcam Domini, ¹³ et septem ex eis septem buccinas, quarum in jubilæo usus est: præcedebantque arcam Domini ambulantes atque clangentes: et armatus populus ibat ante eos, vulgus autem reliquum sequebatur arcam, et buccinis personabat. ¹⁴ Circuieruntque civitatem secundo die semel, et reversi sunt in castra. Sic fecerunt sex diebus. ¹⁵ Dies autem septimo, diluculo consurgentes, circuierunt urbem, sicut dispositum erat, septies. ¹⁶ Cumque septimo circuitu clangerent buccinis sacerdotes, dixit Josue ad omnem Israël: Vociferamini: tradidit enim vobis Dominus civitatem. ¹⁷ Sitque civitas hæc anathema, et omnia quæ in ea sunt, Domino: sola Rahab meretrix vivat, cum universis qui cum ea in domo sunt: abscondit enim nuntios quos direximus. ¹⁸ Vos autem cavete ne de his, quæ præcepta sunt, quippiam contingatis, et sitis prævaricationis rei, et omnia castra Israël sub peccato sint atque turbentur. ¹⁹ Quidquid autem auri et argenti fuerit, et vasorum æneorum ac ferri, Domino consecretur, repositum in thesauris ejus. ²⁰ Igitur omni populo vociferante, et clangentibus tubis, postquam in aures multitudinis vox sonitusque increpuit, muri illico corruerunt: et ascendit unusquisque per locum qui contra se erat: ceperuntque civitatem, ²¹ et interfecerunt omnia quæ erant in ea, a viro usque ad mulierem, ab infante usque ad senem. Boves quoque et oves et asinos in ore gladii percusserunt. ²² Duobus autem viris, qui exploratores missi fuerant, dixit Josue: Ingredimini domum mulieris meretricis, et producite eam, et omnia quæ illius sunt, sicut illi juramento firmastis. ²³ Ingressique juvenes eduxerunt Rahab, et parentes ejus, fratres quoque, et cunctam supellectilem ac cognationem illius, et extra castra Israël manere fecerunt. ²⁴ Urbem autem, et omnia quæ erant in ea, succenderunt, absque auro et argento, et vasis æneis, ac ferro, quæ in ærarium Domini consecrarunt. ²⁵ Rahab vero meretricem, et domum patris ejus, et omnia quæ habebat, fecit Josue vivere, et habitaverunt in medio Israël, usque in præsentem diem: eo quod absconderit nuntios, quos miserat ut explorarent Jericho. In tempore illo, imprecatus est Josue, dicens: ²⁶ Maledictus vir coram Domino, qui suscitaverit et ædificaverit civitatem Jericho. In primogenito suo fundamenta illius jaciat, et in novissimo liberorum ponat portas ejus. ²⁷ Fuit ergo Dominus cum Josue, et nomen ejus vulgatum est in omni terra.

¹ Cecineruntque Debbora et Barac filius Abinoëm in illo die, dicentes: ² [Qui sponte obtulistis de Israël animas vestras ad periculum, benedicite Domino. ³ Audite, reges; auribus percipite, principes: ego sum, ego sum, quæ Domino canam, psallam Domino Deo Israël. ⁴ Domine, cum exires de Seir, et transires per regiones Edom, terra mota est, cælique ac nubes distillaverunt aquis. ⁵ Montes fluxerunt a facie Domini, et Sinai a facie Domini Dei Israël. ⁶ In diebus Samgar filii Anath, in diebus Jahel quieverunt semitæ: et qui ingrediebantur per eas, ambulaverunt per calles devios. ⁷ Cessaverunt fortes in Israël, et quieverunt: donec surgeret Debbora, surgeret mater in Israël. ⁸ Nova bella elegit Dominus, et portas hostium ipse subvertit: clypeus et hasta si apparuerint in quadraginta millibus Israël.] ⁹ [Cor meum diligit principes Israël: qui propria voluntate obtulistis vos discrimini, benedicite Domino. ¹⁰ Qui ascenditis super nitentes asinos, et sedetis in judicio, et ambulatis in via, loquimini. ¹¹ Ubi collisi sunt currus, et hostium suffocatus est exercitus, ibi narrentur justitiæ Domini, et clementia in fortes Israël: tunc descendit populus Domini ad portas, et obtinuit principatum. ¹² Surge, surge Debbora; surge, surge, et loquere canticum: surge Barac, et apprehende captivos tuos, fili Abinoëm. ¹³ Salvatæ sunt reliquiæ populi: Dominus in fortibus dimicavit. ¹⁴ Ex Ephraim delevit eos in Amalec, et post eum ex Benjamin in populos tuos, o Amalec: de Machir principes descenderunt, et de Zabulon qui exercitum ducerent ad bellandum. ¹⁵ Duces Issachar fuere cum Debbora, et Barac vestigia sunt secuti, qui quasi in præceps ac barathrum se discrimini dedit: diviso contra se Ruben, magnanimorum reperta est contentio. ¹⁶ Quare habitas inter duos terminos, ut audias sibilos gregum? diviso contra se Ruben, magnanimorum reperta est contentio. ¹⁷ Galaad trans Jordanem quiescebat, et Dan vacabat navibus: Aser habitabat in littore maris, et in portubus morabatur. ¹⁸ Zabulon vero et Nephthali obtulerunt animas suas morti in regione Merome.] ¹⁹ [Venerunt reges et pugnaverunt: pugnaverunt reges Chanaan in Thanach juxta aquas Mageddo, et tamen nihil tulere prædantes. ²⁰ De cælo dimicatum est contra eos: stellæ manentes in ordine et cursu suo, adversus Sisaram pugnaverunt. ²¹ Torrens Cison traxit cadavera eorum, torrens Cadumim, torrens Cison: conculca, anima mea, robustos. ²² Ungulæ equorum ceciderunt, fugientibus impetu, et per præceps ruentibus fortissimis hostium. ²³ Maledicite terræ Meroz, dixit angelus Domini: maledicite habitatoribus ejus, quia non venerunt ad auxilium Domini, in adjutorium fortissimorum ejus.] ²⁴ [Benedicta inter mulieres Jahel uxor Haber Cinæi, et benedicatur in tabernaculo suo. ²⁵ Aquam petenti lac dedit, et in phiala principum obtulit butyrum. ²⁶ Sinistram manum misit ad clavum, et dexteram ad fabrorum malleos. Percussitque Sisaram quærens in capite vulneri locum, et tempus valide perforans: ²⁷ inter pedes ejus ruit; defecit, et mortuus est: volvebatur ante pedes ejus, et jacebat exanimis et miserabilis. ²⁸ Per fenestram respiciens, ululabat mater ejus: et de cœnaculo loquebatur: Cur moratur regredi currus ejus? quare tardaverunt pedes quadrigarum illius? ²⁹ Una sapientior ceteris uxoribus ejus, hæc socrui verba respondit: ³⁰ Forsitan nunc dividit spolia, et pulcherrima feminarum eligitur ei: vestes diversorum Sisaræ traduntur in prædam, et supellex varia ad ornanda colla congeritur. ³¹ Sic pereant omnes inimici tui, Domine: qui autem diligunt te, sicut sol in ortu suo splendet, ita rutilent.]

³⁰ Propterea ait Dominus Deus Israël: Loquens locutus sum, ut domus tua, et domus patris tui, ministraret in conspectu meo usque in sempiternum. Nunc autem dicit Dominus: Absit hoc a me: sed quicumque glorificaverit me, glorificabo eum: qui autem contemnunt me, erunt ignobiles.

¹⁹ Percussit autem de viris Bethsamitibus, eo quod vidissent arcam Domini: et percussit de populo septuaginta viros, et quinquaginta millia plebis. Luxitque populus, eo quod Dominus percussisset plebem plaga magna. ²⁰ Et dixerunt viri Bethsamitæ: Quis poterit stare in conspectu Domini Dei sancti hujus? et ad quem ascendet a nobis? ²¹ Miseruntque nuntios ad habitatores Cariathiarim, dicentes: Reduxerunt Philisthiim arcam Domini: descendite, et reducite eam ad vos.

⁷ Dixit autem Dominus ad Samuelem: Audi vocem populi in omnibus quæ loquuntur tibi: non enim te abjecerunt, sed me, ne regnem super eos.

² Cum abieris hodie a me, invenies duos viros juxta sepulchrum Rachel in finibus Benjamin, in meridie: dicentque tibi: Inventæ sunt asinæ ad quas ieras perquirendas: et intermissis pater tuus asinis, sollicitus est pro vobis, et dicit: Quid faciam de filio meo? ³ Cumque abieris inde, et ultra transieris, et veneris ad quercum Thabor, invenient te ibi tres viri ascendentes ad Deum in Bethel, unus portans tres hædos, et alius tres tortas panis, et alius portans lagenam vini. ⁴ Cumque te salutaverint, dabunt tibi duos panes, et accipies de manu eorum. ⁵ Post hæc venies in collem Dei, ubi est statio Philisthinorum: et cum ingressus fueris ibi urbem, obvium habebis gregem prophetarum descendentium de excelso, et ante eos psalterium, et tympanum, et tibiam, et citharam, ipsosque prophetantes. ⁶ Et insiliet in te spiritus Domini, et prophetabis cum eis, et mutaberis in virum alium. ⁷ Quando ergo evenerint signa hæc omnia tibi, fac quæcumque invenerit manus tua, quia Dominus tecum est. ⁸ Et descendes ante me in Galgala (ego quippe descendam ad te), ut offeras oblationem, et immoles victimas pacificas: septem diebus expectabis, donec veniam ad te, et ostendam tibi quid facias. ⁹ Itaque cum avertisset humerum suum ut abiret a Samuele, immutavit ei Deus cor aliud, et venerunt omnia signa hæc in die illa.

³ Loquimini de me coram Domino, et coram christo ejus, utrum bovem cujusquam tulerim, aut asinum: si quempiam calumniatus sum, si oppressi aliquem, si de manu cujusquam munus accepi: et contemnam illud hodie, restituamque vobis.

²⁰ Dixit autem Samuel ad populum: Nolite timere: vos fecistis universum malum hoc, verumtamen nolite recedere a tergo Domini, sed servite Domino in omni corde vestro.

²⁸ Et ait ad eum Samuel: Scidit Dominus regnum Israël a te hodie, et tradidit illud proximo tuo meliori te.

¹⁶ Et ait ad eum David: Sanguis tuus super caput tuum: os enim tuum locutum est adversum te, dicens: Ego interfeci christum Domini.

² Surrexitque David, et abiit, et universus populus qui erat cum eo de viris Juda, ut adducerent arcam Dei, super quam invocatum est nomen Domini exercituum, sedentis in cherubim super eam. ³ Et imposuerunt arcam Dei super plaustrum novum: tuleruntque eam de domo Abinadab, qui erat in Gabaa: Oza autem et Ahio, filii Abinadab, minabant plaustrum novum. ⁴ Cumque tulissent eam de domo Abinadab, qui erat in Gabaa, custodiens arcam Dei Ahio præcedebat arcam. ⁵ David autem et omnis Israël ludebant coram Domino in omnibus lignis fabrefactis, et citharis et lyris et tympanis et sistris et cymbalis. ⁶ Postquam autem venerunt ad aream Nachon, extendit Oza manum ad arcam Dei, et tenuit eam: quoniam calcitrabant boves, et declinaverunt eam.

⁹ Et extimuit David Dominum in die illa, dicens: Quomodo ingredietur ad me arca Domini? ¹⁰ Et noluit divertere ad se arcam Domini in civitatem David: sed divertit eam in domum Obededom Gethæi. ¹¹ Et habitavit arca Domini in domo Obededom Gethæi tribus mensibus: et benedixit Dominus Obededom, et omnem domum ejus.

¹⁵ Misericordiam autem meam non auferam ab eo, sicut abstuli a Saul, quem amovi a facie mea.

¹⁹ Sed et hoc parum visum est in conspectu tuo, Domine Deus, nisi loquereris etiam de domo servi tui in longinquum: ista est enim lex Adam, Domine Deus.

⁶ Ovem reddet in quadruplum, eo quod fecerit verbum istud, et non pepercerit.

⁵⁵ Stetit ergo, et benedixit omni ecclesiæ Israël voce magna, dicens: ⁵⁶ Benedictus Dominus, qui dedit requiem populo suo Israël, juxta omnia quæ locutus est: non cecidit ne unus quidem sermo ex omnibus bonis quæ locutus est per Moysen servum suum.

⁷ auferam Israël de superficie terræ quam dedi eis, et templum quod sanctificavi nomini meo, projiciam a conspectu meo: eritque Israël in proverbium, et in fabulam cunctis populis. ⁸ Et domus hæc erit in exemplum: omnis qui transierit per eam, stupebit, et sibilabit, et dicet: Quare fecit Dominus sic terræ huic, et domui huic?

²⁷ Fecitque ut tanta esset abundantia argenti in Jerusalem, quanta et lapidum: et cedrorum præbuit multitudinem quasi sycomoros quæ nascuntur in campestribus.

³⁴ In diebus ejus ædificavit Hiel de Bethel Jericho: in Abiram primitivo suo fundavit eam, et in Segub novissimo suo posuit portas ejus, juxta verbum Domini quod locutus fuerat in manu Josue filii Nun.

¹⁸ Et reversi sunt ad eum: at ille habitabat in Jericho, et dixit eis: Numquid non dixi vobis: Nolite mittere? ¹⁹ Dixerunt quoque viri civitatis ad Eliseum: Ecce habitatio civitatis hujus optima est, sicut tu ipse, domine, perspicis: sed aquæ pessimæ sunt, et terra sterilis. ²⁰ At ille ait: Afferte mihi vas novum, et mittite in illud sal. Quod cum attulissent, ²¹ egressus ad fontem aquarum misit in illum sal, et ait: Hæc dicit Dominus: Sanavi aquas has, et non erit ultra in eis mors, neque sterilitas. ²² Sanatæ sunt ergo aquæ usque in diem hanc, juxta verbum Elisei quod locutus est.

¹³ Festinaverunt itaque, et unusquisque tollens pallium suum posuerunt sub pedibus ejus in similitudinem tribunalis, et cecinerunt tuba, atque dixerunt: Regnavit Jehu.

²⁸ Universusque Israël deducebant arcam fœderis Domini in jubilo, et sonitu buccinæ, et tubis, et cymbalis, et nablis, et citharis concrepantes.

⁴ Constituitque coram arca Domini de Levitis, qui ministrarent, et recordarentur operum ejus, et glorificarent atque laudarent Dominum Deum Israël: ⁵ Asaph principem, et secundum ejus Zachariam: porro Jahiel, et Semiramoth, et Jehiel, et Mathathiam, et Eliab, et Banaiam, et Obededom: Jehiel super organa psalterii et lyras: Asaph autem ut cymbalis personaret: ⁶ Banaiam vero et Jaziel sacerdotes canere tuba jugiter coram arca fœderis Domini. ⁷ In illo die fecit David principem ad confitendum Domino Asaph et fratres ejus:

²⁸ Nam super oliveta et ficeta quæ erant in campestribus, Balanam Gederites: super apothecas autem olei, Joas.

¹⁴ Quis ego, et quis populus meus, ut possimus hæc tibi universa promittere? Tua sunt omnia: et quæ de manu tua accepimus, dedimus tibi. ¹⁵ Peregrini enim sumus coram te, et advenæ, sicut omnes patres nostri. Dies nostri quasi umbra super terram, et nulla est mora. ¹⁶ Domine Deus noster, omnis hæc copia quam paravimus ut ædificaretur domus nomini sancto tuo, de manu tua est, et tua sunt omnia.

⁵ Confirmavitque Dominus regnum in manu ejus, et dedit omnis Juda munera Josaphat: factæque sunt ei infinitæ divitiæ, et multa gloria. ⁶ Cumque sumpsisset cor ejus audaciam propter vias Domini, etiam excelsa et lucos de Juda abstulit.

²⁸ Omni autem turba adorante, cantores, et ii qui tenebant tubas, erant in officio suo donec compleretur holocaustum. ²⁹ Cumque finita esset oblatio, incurvatus est rex, et omnes qui erant cum eo, et adoraverunt. ³⁰ Præcepitque Ezechias et principes Levitis, ut laudarent Dominum sermonibus David, et Asaph videntis: qui laudaverunt eum magna lætitia, et incurvato genu adoraverunt.

³⁶ Lætatusque est Ezechias et omnis populus, eo quod ministerium Domini esset expletum: de repente quippe hoc fieri placuerat.

¹⁰ Fundato igitur a cæmentariis templo Domini, steterunt sacerdotes in ornatu suo cum tubis, et Levitæ filii Asaph in cymbalis, ut laudarent Deum per manus David regis Israël. ¹¹ Et concinebant in hymnis, et confessione Domino: Quoniam bonus, quoniam in æternum misericordia ejus super Israël. Omnis quoque populus vociferabatur clamore magno in laudando Dominum, eo quod fundatum esset templum Domini. ¹² Plurimi etiam de sacerdotibus et Levitis, et principes patrum, et seniores, qui viderant templum prius cum fundatum esset, et hoc templum, in oculis eorum, flebant voce magna: et multi vociferantes in lætitia, elevabant vocem. ¹³ Nec poterat quisquam agnoscere vocem clamoris lætantium, et vocem fletus populi: commistim enim populus vociferabatur clamore magno, et vox audiebatur procul.

³ Et legit in eo aperte in platea quæ erat ante portam aquarum, de mane usque ad mediam diem, in conspectu virorum et mulierum, et sapientium: et aures omnis populi erant erectæ ad librum.

⁵ Docuit enim iniquitas tua os tuum, et imitaris linguam blasphemantium. ⁶ Condemnabit te os tuum, et non ego: et labia tua respondebunt tibi.

¹⁴ Qui dixerunt Deo: Recede a nobis, et scientiam viarum tuarum nolumus. ¹⁵ Quis est Omnipotens, ut serviamus ei? et quid nobis prodest si oraverimus illum?

¹ [Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt inania? ² Astiterunt reges terræ, et principes convenerunt in unum adversus Dominum, et adversus christum ejus. ³ Dirumpamus vincula eorum, et projiciamus a nobis jugum ipsorum.

³ Dirumpamus vincula eorum, et projiciamus a nobis jugum ipsorum. ⁴ Qui habitat in cælis irridebit eos, et Dominus subsannabit eos.

⁴ Qui habitat in cælis irridebit eos, et Dominus subsannabit eos. ⁵ Tunc loquetur ad eos in ira sua, et in furore suo conturbabit eos.

⁵ Tunc loquetur ad eos in ira sua, et in furore suo conturbabit eos. ⁶ Ego autem constitutus sum rex ab eo super Sion, montem sanctum ejus, prædicans præceptum ejus.

⁹ Reges eos in virga ferrea, et tamquam vas figuli confringes eos.

⁸ Omnes videntes me deriserunt me; locuti sunt labiis, et moverunt caput. ⁹ Speravit in Domino, eripiat eum: salvum faciat eum, quoniam vult eum.

¹ [Ad te, Domine, levavi animam meam:

⁶ Verbo Domini cæli firmati sunt, et spiritu oris ejus omnis virtus eorum.

¹² Amici mei et proximi mei adversum me appropinquaverunt, et steterunt; et qui juxta me erant, de longe steterunt: et vim faciebant qui quærebant animam meam. ¹³ Et qui inquirebant mala mihi, locuti sunt vanitates, et dolos tota die meditabantur.

⁶ Inimici mei dixerunt mala mihi: Quando morietur, et peribit nomen ejus? ⁷ Et si ingrediebatur ut videret, vana loquebatur; cor ejus congregavit iniquitatem sibi. Egrediebatur foras et loquebatur. ⁸ In idipsum adversum me susurrabant omnes inimici mei; adversum me cogitabant mala mihi.

¹ [Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus.

¹⁰ Auditui meo dabis gaudium et lætitiam, et exsultabunt ossa humiliata. ¹¹ Averte faciem tuam a peccatis meis, et omnes iniquitates meas dele. ¹² Cor mundum crea in me, Deus, et spiritum rectum innova in visceribus meis.

^{22 23 24 25 26 27 28}

¹⁷ donec intrem in sanctuarium Dei, et intelligam in novissimis eorum. ¹⁸ Verumtamen propter dolos posuisti eis; dejecisti eos dum allevarentur. ¹⁹ Quomodo facti sunt in desolationem? subito defecerunt: perierunt propter iniquitatem suam.

⁴⁷

¹³

⁵ Populum tuum, Domine, humiliaverunt, et hæreditatem tuam vexaverunt.

⁷ Afferte Domino, patriæ gentium, afferte Domino gloriam et honorem; ⁸ afferte Domino gloriam nomini ejus. Tollite hostias, et introite in atria ejus;

¹¹ Lux orta est justo, et rectis corde lætitia.

⁷ in columna nubis loquebatur ad eos. Custodiebant testimonia ejus, et præceptum quod dedit illis. ⁸ Domine Deus noster, tu exaudiebas eos; Deus, tu propitius fuisti eis, et ulciscens in omnes adinventiones eorum. ⁹ Exaltate Dominum Deum nostrum, et adorate in monte sancto ejus, quoniam sanctus Dominus Deus noster.]

^{2 3} Non avertas faciem tuam a me: in quacumque die tribulor, inclina ad me aurem tuam; in quacumque die invocavero te, velociter exaudi me.

¹² Et humiliatum est in laboribus cor eorum; infirmati sunt, nec fuit qui adjuvaret. ¹³ Et clamaverunt ad Dominum cum tribularentur; et de necessitatibus eorum liberavit eos.

⁸

¹ [Dilexi, quoniam exaudiet Dominus vocem orationis meæ. ² Quia inclinavit aurem suam mihi, et in diebus meis invocabo. ³ Circumdederunt me dolores mortis; et pericula inferni invenerunt me. Tribulationem et dolorem inveni, ⁴ et nomen Domini invocavi: o Domine, libera animam meam. ⁵ Misericors Dominus et justus, et Deus noster miseretur. ⁶ Custodiens parvulos Dominus; humiliatus sum, et liberavit me. ⁷ Convertere, anima mea, in requiem tuam, quia Dominus benefecit tibi: ⁸ quia eripuit animam meam de morte, oculos meos a lacrimis, pedes meos a lapsu.

²² Aufer a me opprobrium et contemptum, quia testimonia tua exquisivi. ²³ Etenim sederunt principes, et adversum me loquebantur; servus autem tuus exercebatur in justificationibus tuis. ²⁴ Nam et testimonia tua meditatio mea est, et consilium meum justificationes tuæ. ²⁵ Adhæsit pavimento anima mea: vivifica me secundum verbum tuum. ²⁶ Vias meas enuntiavi, et exaudisti me; doce me justificationes tuas.

⁵³

^{59 60}

¹³⁶

¹⁵⁸

⁹

¹ [Eripe me, Domine, ab homine malo; a viro iniquo eripe me. ^{2 3} Qui cogitaverunt iniquitates in corde, tota die constituebant prælia.

³¹ deprehensus quoque reddet septuplum, et omnem substantiam domus suæ tradet.

¹³ [Dicit piger: Leo est in via, et leæna in itineribus. ¹⁴ Sicut ostium vertitur in cardine suo, ita piger in lectulo suo. ¹⁵ Abscondit piger manum sub ascella sua, et laborat si ad os suum eam converterit. ¹⁶ Sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias.]

¹⁰ Quodcumque facere potest manus tua, instanter operare, quia nec opus, nec ratio, nec sapientia, nec scientia erunt apud inferos, quo tu properas.]

¹⁰ Dicite justo quoniam bene, quoniam fructum adinventionum suarum comedet.

⁹ Et dixit: [Vade, et dices populo huic: Audite audientes, et nolite intelligere; et videte visionem, et nolite cognoscere. ¹⁰ Excæca cor populi hujus, et aures ejus aggrava, et oculos ejus claude: ne forte videat oculis suis, et auribus suis audiat, et corde suo intelligat, et convertatur, et sanem eum.]

¹⁰ Lateres ceciderunt, sed quadris lapidibus ædificabimus; sycomoros succiderunt, sed cedros immutabimus.

¹¹ Domine, exaltetur manus tua, et non videant; videant, et confundantur zelantes populi; et ignis hostes tuos devoret.

¹ [Væ Ariel, Ariel civitas, quam expugnavit David! additus est annus ad annum: solemnitates evolutæ sunt. ² Et circumvallabo Ariel, et erit tristis et mœrens, et erit mihi quasi Ariel. ³ Et circumdabo quasi sphæram in circuitu tuo, et jaciam contra te aggerem, et munimenta ponam in obsidionem tuam. ⁴ Humiliaberis, de terra loqueris, et de humo audietur eloquium tuum; et erit quasi pythonis de terra vox tua, et de humo eloquium tuum mussitabit.

¹⁰ Quoniam miscuit vobis Dominus spiritum soporis; claudet oculos vestros: prophetas et principes vestros, qui vident visiones, operiet. ¹¹ Et erit vobis visio omnium sicut verba libri signati, quem cum dederint scienti litteras, dicent: Lege istum: et respondebit: Non possum, signatus est enim. ¹² Et dabitur liber nescienti litteras, diceturque ei: Lege; et respondebit: Nescio litteras. ¹³ Et dixit Dominus: Eo quod appropinquat populus iste ore suo, et labiis suis glorificat me, cor autem ejus longe est a me, et timuerunt me mandato hominum et doctrinis, ¹⁴ ideo ecce ego addam ut admirationem faciam populo huic miraculo grandi et stupendo; peribit enim sapientia a sapientibus ejus, et intellectus prudentium ejus abscondetur.

³³ Propterea hæc dicit Dominus de rege Assyriorum: [Non intrabit civitatem hanc, et non jaciet ibi sagittam, et non occupabit eam clypeus, et non mittet in circuitu ejus aggerem.

¹⁸ Nescierunt, neque intellexerunt; obliti enim sunt ne videant oculi eorum, et ne intelligant corde suo.

¹⁸ Utinam attendisses mandata mea: facta fuisset sicut flumen pax tua, et justitia tua sicut gurgites maris:

⁷ Hæc dicit Dominus, redemptor Israël, Sanctus ejus, ad contemptibilem animam, ad abominatam gentem, ad servum dominorum: Reges videbunt, et consurgent principes, et adorabunt propter Dominum, quia fidelis est, et Sanctum Israël qui elegit te.]

⁶ Quærite Dominum dum inveniri potest; invocate eum dum prope est.

⁸ Non enim cogitationes meæ cogitationes vestræ, neque viæ vestræ viæ meæ, dicit Dominus. ⁹ Quia sicut exaltantur cæli a terra, sic exaltatæ sunt viæ meæ a viis vestris, et cogitationes meæ a cogitationibus vestris.

¹² Quia in lætitia egrediemini, et in pace deducemini; montes et colles cantabunt coram vobis laudem, et omnia ligna regionis plaudent manu.

⁷ adducam eos in montem sanctum meum, et lætificabo eos in domo orationis meæ; holocausta eorum et victimæ eorum placebunt mihi super altari meo, quia domus mea domus orationis vocabitur cunctis populis.

⁵ Occurristi lætanti, et facienti justitiam; in viis tuis recordabuntur tui. Ecce tu iratus es, et peccavimus; in ipsis fuimus semper, et salvabimur.

⁶ Vox populi de civitate, vox de templo, vox Domini reddentis retributionem inimicis suis.

¹⁴ Videbitis, et gaudebit cor vestrum, et ossa vestra quasi herba germinabunt: et cognoscetur manus Domini servis ejus, et indignabitur inimicis suis.

³ Ad eam venient pastores et greges eorum; fixerunt in ea tentoria in circuitu: pascet unusquisque eos qui sub manu sua sunt. ⁴ Sanctificate super eam bellum: consurgite, et ascendamus in meridie: væ nobis, quia declinavit dies; quia longiores factæ sunt umbræ vesperi! ⁵ Surgite, et ascendamus in nocte, et dissipemus domus ejus. ⁶ Quia hæc dicit Dominus exercituum: Cædite lignum ejus, et fundite circa Jerusalem aggerem. Hæc est civitas visitationis: omnis calumnia in medio ejus.

¹¹ Numquid ergo spelunca latronum facta est domus ista, in qua invocatum est nomen meum in oculis vestris? Ego, ego sum: ego vidi, dicit Dominus.

¹ [Quis dabit capiti meo aquam, et oculis meis fontem lacrimarum, et plorabo die ac nocte interfectos filiæ populi mei?

¹⁷ Quod si hoc non audieritis, in abscondito plorabit anima mea a facie superbiæ: plorans plorabit, et deducet oculus meus lacrimam, quia captus est grex Domini.

¹⁶ et ego non sum turbatus, te pastorem sequens: et diem hominis non desideravi, tu scis: quod egressum est de labiis meis, rectum in conspectu tuo fuit.

⁸ Peccatum peccavit Jerusalem, propterea instabilis facta est; omnes qui glorificabant eam spreverunt illam, quia viderunt ignominiam ejus: ipsa autem gemens conversa est retrorsum.

² Et ordinabis adversus eam obsidionem, et ædificabis munitiones, et comportabis aggerem, et dabis contra eam castra, et pones arietes in gyro.

⁶ Transiens autem per te, vidi te conculcari in sanguine tuo: et dixi tibi cum esses in sanguine tuo: Vive, dixi, inquam, tibi: in sanguine tuo vive.

²⁵ Et dixistis: Non est æqua via Domini! Audite ergo, domus Israël: numquid via mea non est æqua, et non magis viæ vestræ pravæ sunt? ²⁶ Cum enim averterit se justus a justitia sua, et fecerit iniquitatem, morietur in eis: in injustitia quam operatus est morietur. ²⁷ Et cum averterit se impius ab impietate sua quam operatus est, et fecerit judicium et justitiam, ipse animam suam vivificabit: ²⁸ considerans enim, et avertens se ab omnibus iniquitatibus suis quas operatus est, vita vivet, et non morietur. ²⁹ Et dicunt filii Israël: Non est æqua via Domini! Numquid viæ meæ non sunt æquæ, domus Israël, et non magis viæ vestræ pravæ?

³¹ Projicite a vobis omnes prævaricationes vestras in quibus prævaricati estis, et facite vobis cor novum, et spiritum novum: et quare moriemini, domus Israël? ³² Quia nolo mortem morientis, dicit Dominus Deus: revertimini, et vivite.

⁸ Filias tuas quæ sunt in agro, gladio interficiet, et circumdabit te munitionibus, et comportabit aggerem in gyro, et elevabit contra te clypeum:

¹¹ Dic ad eos: Vivo ego, dicit Dominus Deus, nolo mortem impii, sed ut convertatur impius a via sua, et vivat. Convertimini, convertimini a viis vestris pessimis, et quare moriemini, domus Israël?

¹⁶ Quod perierat requiram, et quod abjectum erat reducam, et quod confractum fuerat alligabo, et quod infirmum fuerat consolidabo, et quod pingue et forte custodiam: et pascam illas in judicio.

¹² Ista est lex domus in summitate montis: omnis finis ejus in circuitu, Sanctum sanctorum est. Hæc est ergo lex domus.

¹² Pro eo quod ministraverunt illis in conspectu idolorum suorum, et facti sunt domui Israël in offendiculum iniquitatis: idcirco levavi manum meam super eos, ait Dominus Deus, et portabunt iniquitatem suam. ¹³ Et non appropinquabunt ad me ut sacerdotio fungantur mihi, neque accedent ad omne sanctuarium meum juxta Sancta sanctorum: sed portabunt confusionem suam, et scelera sua quæ fecerunt. ¹⁴ Et dabo eos janitores domus in omni ministerio ejus, et in universis quæ fient in ea. ¹⁵ Sacerdotes autem et Levitæ, filii Sadoc, qui custodierunt cæremonias sanctuarii mei, cum errarent filii Israël a me, ipsi accedent ad me ut ministrent mihi: et stabunt in conspectu meo, ut offerant mihi adipem et sanguinem, ait Dominus Deus. ¹⁶ Ipsi ingredientur sanctuarium meum, et ipsi accedent ad mensam meam, ut ministrent mihi, et custodiant cæremonias meas.

²⁴ Septuaginta hebdomades abbreviatæ sunt super populum tuum et super urbem sanctam tuam, ut consummetur prævaricatio, et finem accipiat peccatum, et deleatur iniquitas, et adducatur justitia sempiterna, et impleatur visio et prophetia, et ungatur Sanctus sanctorum.

²⁶ Et post hebdomades sexaginta duas occidetur christus: et non erit ejus populus qui eum negaturus est. Et civitatem et sanctuarium dissipabit populus cum duce venturo: et finis ejus vastitas, et post finem belli statuta desolatio. ²⁷ Confirmabit autem pactum multis hebdomada una: et in dimidio hebdomadis deficiet hostia et sacrificium: et erit in templo abominatio desolationis: et usque ad consummationem et finem perseverabit desolatio.

⁸ Quomodo dabo te, Ephraim? protegam te, Israël? Quomodo dabo te sicut Adama, ponam te ut Seboim? Conversum est in me cor meum, pariter conturbata est pœnitudo mea.

⁷ Chanaan, in manu ejus statera dolosa, calumniam dilexit.

¹⁴ Responditque Amos, et dixit ad Amasiam: Non sum propheta, et non sum filius prophetæ: sed armentarius ego sum vellicans sycomoros.

¹² Propter hoc, causa vestri, Sion quasi ager arabitur, et Jerusalem quasi acervus lapidum erit, et mons templi in excelsa silvarum.]

² [Deus æmulator, et ulciscens Dominus: ulciscens Dominus, et habens furorem: ulciscens Dominus in hostes suos, et irascens ipse inimicis suis.

⁸ Et in diluvio prætereunte consummationem faciet loci ejus, et inimicos ejus persequentur tenebræ.

¹¹ Quia lapis de pariete clamabit, et lignum, quod inter juncturas ædificiorum est, respondebit.

⁹ [Exsulta satis, filia Sion; jubila, filia Jerusalem: ecce rex tuus veniet tibi justus, et salvator: ipse pauper, et ascendens super asinam et super pullum filium asinæ.

⁸ Et succidi tres pastores in mense uno, et contracta est anima mea in eis, siquidem et anima eorum variavit in me.

⁴ Et stabunt pedes ejus in die illa super montem Olivarum, qui est contra Jerusalem ad orientem: et scindetur mons Olivarum ex media parte sui ad orientem et ad occidentem, prærupto grandi valde: et separabitur medium montis ad aquilonem, et medium ejus ad meridiem.

¹⁴ Et dixistis: Quid locuti sumus contra te? Dixistis: Vanus est qui servit Deo: et quod emolumentum quia custodivimus præcepta ejus, et quia ambulavimus tristes coram Domino exercituum? ¹⁵ Ergo nunc beatos dicimus arrogantes: siquidem ædificati sunt facientes impietatem, et tentaverunt Deum, et salvi facti sunt.

²¹ Pariet autem filium: et vocabis nomen ejus Jesum: ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum.

⁹ Et ne velitis dicere intra vos: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis quoniam potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahæ.

¹¹ Et videntes pharisæi, dicebant discipulis ejus: Quare cum publicanis et peccatoribus manducat magister vester? ¹² { At Jesus audiens, ait: Non est opus valentibus medicus, sed male habentibus.} ¹³ { Euntes autem discite quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium. Non enim veni vocare justos, sed peccatores.}

⁶ { sed potius ite ad oves quæ perierunt domus Israël.}

³⁷ { Ex verbis enim tuis justificaberis et ex verbis tuis condemnaberis.}

¹² { Qui enim habet, dabitur ei, et abundabit: qui autem non habet, et quod habet auferetur ab eo.}

¹⁴ { Et adimpletur in eis prophetia Isaiæ, dicentis: [Auditu audietis, et non intelligetis: et videntes videbitis, et non videbitis.} ¹⁵ { Incrassatum est enim cor populi hujus, et auribus graviter audierunt, et oculos suos clauserunt: nequando videant oculis, et auribus audiant, et corde intelligant, et convertantur, et sanem eos.]}

²³ { Qui vero in terram bonam seminatus est, hic est qui audit verbum, et intelligit, et fructum affert, et facit aliud quidem centesimum, aliud autem sexagesimum, aliud vero trigesimum.}

²⁴ { Ipse autem respondens ait: Non sum missus nisi ad oves, quæ perierunt domus Israël.}

¹⁰ { Videte ne contemnatis unum ex his pusillis: dico enim vobis, quia angeli eorum in cælis semper vident faciem Patris mei, qui in cælis est.}

²³ { Ideo assimilatum est regnum cælorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum servis suis.} ²⁴ { Et cum cœpisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debebat ei decem millia talenta.} ²⁵ { Cum autem non haberet unde redderet, jussit eum dominus ejus venundari, et uxorem ejus, et filios, et omnia quæ habebat, et reddi.} ²⁶ { Procidens autem servus ille, orabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi.} ²⁷ { Misertus autem dominus servi illius, dimisit eum, et debitum dimisit ei.} ²⁸ { Egressus autem servus ille invenit unum de conservis suis, qui debebat ei centum denarios: et tenens suffocavit eum, dicens: Redde quod debes.} ²⁹ { Et procidens conservus ejus, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi.} ³⁰ { Ille autem noluit: sed abiit, et misit eum in carcerem donec redderet debitum.} ³¹ { Videntes autem conservi ejus quæ fiebant, contristati sunt valde: et venerunt, et narraverunt domino suo omnia quæ facta fuerant.} ³² { Tunc vocavit illum dominus suus: et ait illi: Serve nequam, omne debitum dimisi tibi quoniam rogasti me:} ³³ { nonne ergo oportuit et te misereri conservi tui, sicut et ego tui misertus sum?} ³⁴ Et iratus dominus ejus tradidit eum tortoribus, quoadusque redderet universum debitum. ³⁵ { Sic et Pater meus cælestis faciet vobis, si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris.}

¹ Et cum appropinquassent Jerosolymis, et venissent Bethphage ad montem Oliveti: tunc Jesus misit duos discipulos,

¹ Et cum appropinquassent Jerosolymis, et venissent Bethphage ad montem Oliveti: tunc Jesus misit duos discipulos, ² dicens eis: Ite in castellum, quod contra vos est, et statim invenietis asinam alligatam, et pullum cum ea: solvite, et adducite mihi:

² dicens eis: Ite in castellum, quod contra vos est, et statim invenietis asinam alligatam, et pullum cum ea: solvite, et adducite mihi: ³ { et si quis vobis aliquid dixerit, dicite quia Dominus his opus habet: et confestim dimittet eos.}

³ { et si quis vobis aliquid dixerit, dicite quia Dominus his opus habet: et confestim dimittet eos.} ⁴ { Hoc autem totum factum est, ut adimpleretur quod dictum est per prophetam dicentem:} ⁵ { [Dicite filiæ Sion: Ecce rex tuus venit tibi mansuetus, sedens super asinam, et pullum filium subjugalis.]} ⁶ Euntes autem discipuli fecerunt sicut præcepit illis Jesus. ⁷ Et adduxerunt asinam, et pullum: et imposuerunt super eos vestimenta sua, et eum desuper sedere fecerunt.

⁷ Et adduxerunt asinam, et pullum: et imposuerunt super eos vestimenta sua, et eum desuper sedere fecerunt. ⁸ Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via: alii autem cædebant ramos de arboribus, et sternebant in via:

⁸ Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via: alii autem cædebant ramos de arboribus, et sternebant in via: ⁹ turbæ autem, quæ præcedebant, et quæ sequebantur, clamabant, dicentes: Hosanna filio David: benedictus, qui venit in nomine Domini: hosanna in altissimis.

⁹ turbæ autem, quæ præcedebant, et quæ sequebantur, clamabant, dicentes: Hosanna filio David: benedictus, qui venit in nomine Domini: hosanna in altissimis. ¹⁰ Et cum intrasset Jerosolymam, commota est universa civitas, dicens: Quis est hic? ¹¹ Populi autem dicebant: Hic est Jesus propheta a Nazareth Galilææ. ¹² Et intravit Jesus in templum Dei, et ejiciebat omnes vendentes et ementes in templo, et mensas numulariorum, et cathedras vendentium columbas evertit: ¹³ { et dicit eis: Scriptum est: Domus mea domus orationis vocabitur: vos autem fecistis illam speluncam latronum.}

¹⁵ Videntes autem principes sacerdotum et scribæ mirabilia quæ fecit, et pueros clamantes in templo, et dicentes: Hosanna filio David: indignati sunt, ¹⁶ et dixerunt ei: Audis quid isti dicunt? Jesus autem dixit eis: Utique. Numquam legistis: Quia ex ore infantium et lactentium perfecisti laudem? ¹⁷ Et relictis illis, abiit foras extra civitatem in Bethaniam: ibique mansit.

²³ Et cum venisset in templum, accesserunt ad eum docentem principes sacerdotum, et seniores populi, dicentes: In qua potestate hæc facis? et quis tibi dedit hanc potestatem?

²⁸ { Quid autem vobis videtur? Homo quidam habebat duos filios, et accedens ad primum, dixit: Fili, vade hodie, operare in vinea mea.} ²⁹ { Ille autem respondens, ait: Nolo. Postea autem, pœnitentia motus, abiit.} ³⁰ { Accedens autem ad alterum, dixit similiter. At ille respondens, ait: Eo, domine, et non ivit:} ³¹ quis ex duobus fecit voluntatem patris? Dicunt ei: Primus. Dicit illis Jesus: Amen dico vobis, quia publicani et meretrices præcedent vos in regnum Dei.

³⁷ { Novissime autem misit ad eos filium suum, dicens: Verebuntur filium meum.} ³⁸ { Agricolæ autem videntes filium dixerunt intra se: Hic est hæres, venite, occidamus eum, et habebimus hæreditatem ejus.}

³⁸ { Agricolæ autem videntes filium dixerunt intra se: Hic est hæres, venite, occidamus eum, et habebimus hæreditatem ejus.} ³⁹ { Et apprehensum eum ejecerunt extra vineam, et occiderunt.} ⁴⁰ { Cum ergo venerit dominus vineæ, quid faciet agricolis illis?} ⁴¹ Aiunt illi: Malos male perdet: et vineam suam locabit aliis agricolis, qui reddant ei fructum temporibus suis.

⁴³ { Ideo dico vobis, quia auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructus ejus.}

⁷ { Rex autem cum audisset, iratus est: et missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit.}

¹² { Et ait illi: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit.}

¹⁵ Tunc abeuntes pharisæi, consilium inierunt ut caperent eum in sermone. ¹⁶ Et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis, dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personam hominum:

¹³ { Væ autem vobis scribæ et pharisæi hypocritæ, quia clauditis regnum cælorum ante homines! vos enim non intratis, nec introëuntes sinitis intrare.}

³⁴ { Ideo ecce ego mitto ad vos prophetas, et sapientes, et scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et ex eis flagellabitis in synagogis vestris, et persequemini de civitate in civitatem:} ³⁵ { ut veniat super vos omnis sanguis justus, qui effusus est super terram, a sanguine Abel justi usque ad sanguinem Zachariæ, filii Barachiæ, quem occidistis inter templum et altare.} ³⁶ { Amen dico vobis, venient hæc omnia super generationem istam.} ³⁷ { Jerusalem, Jerusalem, quæ occidis prophetas, et lapidas eos, qui ad te missi sunt, quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti?}

³⁷ { Jerusalem, Jerusalem, quæ occidis prophetas, et lapidas eos, qui ad te missi sunt, quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti?} ³⁸ { Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta.}

³⁸ { Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta.} ³⁹ { Dico enim vobis, non me videbitis amodo, donec dicatis: Benedictus, qui venit in nomine Domini.}

² { Ipse autem respondens dixit illis: Videtis hæc omnia? amen dico vobis, non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur.}

¹⁴ { Sicut enim homo peregre proficiscens, vocavit servos suos, et tradidit illis bona sua.}

¹⁴ { Sicut enim homo peregre proficiscens, vocavit servos suos, et tradidit illis bona sua.} ¹⁵ { Et uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum, unicuique secundum propriam virtutem: et profectus est statim.}

¹⁵ { Et uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum, unicuique secundum propriam virtutem: et profectus est statim.} ¹⁶ { Abiit autem qui quinque talenta acceperat, et operatus est in eis, et lucratus est alia quinque.} ¹⁷ { Similiter et qui duo acceperat, lucratus est alia duo.} ¹⁸ { Qui autem unum acceperat, abiens fodit in terram, et abscondit pecuniam domini sui.} ¹⁹ { Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, et posuit rationem cum eis.}

¹⁹ { Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, et posuit rationem cum eis.} ²⁰ { Et accedens qui quinque talenta acceperat, obtulit alia quinque talenta, dicens: Domine, quinque talenta tradidisti mihi, ecce alia quinque superlucratus sum.} ²¹ { Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis: quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium domini tui.}

²¹ { Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis: quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium domini tui.} ²² { Accessit autem et qui duo talenta acceperat, et ait: Domine, duo talenta tradidisti mihi, ecce alia duo lucratus sum.} ²³ { Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis: quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam; intra in gaudium domini tui.} ²⁴ { Accedens autem et qui unum talentum acceperat, ait: Domine, scio quia homo durus es; metis ubi non seminasti, et congregas ubi non sparsisti:}

²⁴ { Accedens autem et qui unum talentum acceperat, ait: Domine, scio quia homo durus es; metis ubi non seminasti, et congregas ubi non sparsisti:}

²⁴ { Accedens autem et qui unum talentum acceperat, ait: Domine, scio quia homo durus es; metis ubi non seminasti, et congregas ubi non sparsisti:} ²⁵ { et timens abii, et abscondi talentum tuum in terra: ecce habes quod tuum est.}

²⁵ { et timens abii, et abscondi talentum tuum in terra: ecce habes quod tuum est.} ²⁶ { Respondens autem dominus ejus, dixit ei: Serve male, et piger, sciebas quia meto ubi non semino, et congrego ubi non sparsi:}

²⁶ { Respondens autem dominus ejus, dixit ei: Serve male, et piger, sciebas quia meto ubi non semino, et congrego ubi non sparsi:} ²⁷ { oportuit ergo te committere pecuniam meam numulariis, et veniens ego recepissem utique quod meum est cum usura.}

²⁷ { oportuit ergo te committere pecuniam meam numulariis, et veniens ego recepissem utique quod meum est cum usura.} ²⁸ { Tollite itaque ab eo talentum, et date ei qui habet decem talenta:}

²⁸ { Tollite itaque ab eo talentum, et date ei qui habet decem talenta:} ²⁹ { omni enim habenti dabitur, et abundabit: ei autem qui non habet, et quod videtur habere, auferetur ab eo.}

²⁹ { omni enim habenti dabitur, et abundabit: ei autem qui non habet, et quod videtur habere, auferetur ab eo.} ³⁰ { Et inutilem servum ejicite in tenebras exteriores: illic erit fletus, et stridor dentium.}

³⁴ { Tunc dicet rex his qui a dextris ejus erunt: Venite benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi:}

³ Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi, in atrium principis sacerdotum, qui dicebatur Caiphas: ⁴ et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent, et occiderent.

⁵⁵ In illa hora dixit Jesus turbis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibus comprehendere me: quotidie apud vos sedebam docens in templo, et non me tenuistis.

⁴⁵ A sexta autem hora tenebræ factæ sunt super universam terram usque ad horam nonam.

⁵¹ Et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum: et terra mota est, et petræ scissæ sunt, ⁵² et monumenta aperta sunt: et multa corpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt. ⁵³ Et exeuntes de monumentis post resurrectionem ejus, venerunt in sanctam civitatem, et apparuerunt multis. ⁵⁴ Centurio autem, et qui cum eo erant, custodientes Jesum, viso terræmotu, et his quæ fiebant, timuerunt valde, dicentes: Vere Filius Dei erat iste.

¹⁸ { Et accedens Jesus locutus est eis, dicens: Data est mihi omnis potestas in cælo et in terra:}

²⁰ { Et hi sunt qui super terram bonam seminati sunt, qui audiunt verbum, et suscipiunt, et fructificant, unum triginta, unum sexaginta, et unum centum.}

²⁵ { Qui enim habet, dabitur illi: et qui non habet, etiam quod habet auferetur ab eo.}

³² Erant autem in via ascendentes Jerosolymam: et præcedebat illos Jesus, et stupebant: et sequentes timebant. Et assumens iterum duodecim, cœpit illis dicere quæ essent ei eventura. ³³ { Quia ecce ascendimus Jerosolymam, et Filius hominis tradetur principibus sacerdotum, et scribis, et senioribus, et damnabunt eum morte, et tradent eum gentibus:} ³⁴ { et illudent ei, et conspuent eum, et flagellabunt eum, et interficient eum: et tertia die resurget.}

¹ Et cum appropinquarent Jerosolymæ et Bethaniæ ad montem Olivarum, mittit duos ex discipulis suis, ² { et ait illis: Ite in castellum, quod contra vos est, et statim introëuntes illuc, invenietis pullum ligatum, super quem nemo adhuc hominum sedit: solvite illum, et adducite.} ³ { Et si quis vobis dixerit: Quid facitis? dicite, quia Domino necessarius est: et continuo illum dimittet huc.}

³ { Et si quis vobis dixerit: Quid facitis? dicite, quia Domino necessarius est: et continuo illum dimittet huc.} ⁴ Et abeuntes invenerunt pullum ligatum ante januam foris in bivio: et solvunt eum.

⁴ Et abeuntes invenerunt pullum ligatum ante januam foris in bivio: et solvunt eum. ⁵ Et quidam de illic stantibus dicebant illis: Quid facitis solventes pullum?

⁵ Et quidam de illic stantibus dicebant illis: Quid facitis solventes pullum? ⁶ Qui dixerunt eis sicut præceperat illis Jesus, et dimiserunt eis.

⁶ Qui dixerunt eis sicut præceperat illis Jesus, et dimiserunt eis. ⁷ Et duxerunt pullum ad Jesum: et imponunt illi vestimenta sua, et sedit super eum.

⁷ Et duxerunt pullum ad Jesum: et imponunt illi vestimenta sua, et sedit super eum. ⁸ Multi autem vestimenta sua straverunt in via: alii autem frondes cædebant de arboribus, et sternebant in via.

⁸ Multi autem vestimenta sua straverunt in via: alii autem frondes cædebant de arboribus, et sternebant in via. ⁹ Et qui præibant, et qui sequebantur, clamabant, dicentes: Hosanna: benedictus qui venit in nomine Domini:

⁹ Et qui præibant, et qui sequebantur, clamabant, dicentes: Hosanna: benedictus qui venit in nomine Domini: ¹⁰ benedictum quod venit regnum patris nostri David: hosanna in excelsis.

¹⁰ benedictum quod venit regnum patris nostri David: hosanna in excelsis. ¹¹ Et introivit Jerosolymam in templum: et circumspectis omnibus, cum jam vespera esset hora, exiit in Bethaniam cum duodecim.

¹⁵ Et veniunt in Jerosolymam. Et cum introisset in templum, cœpit ejicere vendentes et ementes in templo: et mensas numulariorum, et cathedras vendentium columbas evertit: ¹⁶ et non sinebat ut quisquam transferret vas per templum: ¹⁷ { et docebat, dicens eis: Nonne scriptum est: Quia domus mea, domus orationis vocabitur omnibus gentibus? vos autem fecistis eam speluncam latronum.} ¹⁸ Quo audito principes sacerdotum et scribæ, quærebant quomodo eum perderent: timebant enim eum, quoniam universa turba admirabatur super doctrina ejus.

²⁷ Et veniunt rursus Jerosolymam. Et cum ambularet in templo, accedunt ad eum summi sacerdotes, et scribæ, et seniores: ²⁸ et dicunt ei: In qua potestate hæc facis? et quis dedit tibi hanc potestatem ut ista facias? ²⁹ { Jesus autem respondens, ait illis: Interrogabo vos et ego unum verbum, et respondete mihi: et dicam vobis in qua potestate hæc faciam.} ³⁰ { Baptismus Joannis, de cælo erat, an ex hominibus? Respondete mihi.} ³¹ At illi cogitabant secum, dicentes: Si dixerimus: De cælo, dicet: Quare ergo non credidistis ei? ³² Si dixerimus: Ex hominibus, timemus populum: omnes enim habebant Joannem quia vere propheta esset. ³³ { Et respondentes dicunt Jesu: Nescimus. Et respondens Jesus ait illis: Neque ego dico vobis in qua potestate hæc faciam.}

¹ { Et cœpit illis in parabolis loqui: Vineam pastinavit homo, et circumdedit sepem, et fodit lacum, et ædificavit turrim, et locavit eam agricolis, et peregre profectus est.}

¹² Et quærebant eum tenere: et timuerunt turbam: cognoverunt enim quoniam ad eos parabolam hanc dixerit. Et relicto eo abierunt.

² { Et respondens Jesus, ait illi: Vides has omnes magnas ædificationes? Non relinquetur lapis super lapidem, qui non destruatur.} ³ Et cum sederet in monte Olivarum contra templum, interrogabant eum separatim Petrus, et Jacobus, et Joannes, et Andreas:

¹⁴ { Cum autem videritis abominationem desolationis stantem, ubi non debet, qui legit, intelligat: tunc qui in Judæa sunt, fugiant in montes:} ¹⁵ { et qui super tectum, ne descendat in domum, nec introëat ut tollat quid de domo sua:} ¹⁶ { et qui in agro erit, non revertatur retro tollere vestimentum suum.} ¹⁷ { Væ autem prægnantibus et nutrientibus in illis diebus.} ¹⁸ { Orate vero ut hieme non fiant.} ¹⁹ { Erunt enim dies illi tribulationes tales quales non fuerunt ab initio creaturæ, quam condidit Deus usque nunc, neque fient.} ²⁰ { Et nisi breviasset Dominus dies, non fuisset salva omnis caro: sed propter electos, quos elegit, breviavit dies.}

³⁴ { Sicut homo qui peregre profectus reliquit domum suam, et dedit servis suis potestatem cujusque operis, et janitori præcepit ut vigilet,} ³⁵ { vigilate ergo (nescitis enim quando dominus domus veniat: sero, an media nocte, an galli cantu, an mane),} ³⁶ { ne, cum venerit repente, inveniat vos dormientes.} ³⁷ { Quod autem vobis dico, omnibus dico: Vigilate.}

¹ Erat autem Pascha et azyma post biduum: et quærebant summi sacerdotes et scribæ quomodo eum dolo tenerent, et occiderent.

²⁶ Et hymno dicto exierunt in montem Olivarum.

¹⁹ Et Dominus quidem Jesus postquam locutus est eis, assumptus est in cælum, et sedet a dextris Dei.

⁶⁸ [Benedictus Dominus Deus Israël, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suæ:

⁷⁷ ad dandam scientiam salutis plebi ejus in remissionem peccatorum eorum ⁷⁸ per viscera misericordiæ Dei nostri, in quibus visitavit nos, oriens ex alto:

⁷⁸ per viscera misericordiæ Dei nostri, in quibus visitavit nos, oriens ex alto: ⁷⁹ illuminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent: ad dirigendos pedes nostros in viam pacis.]

¹⁰ Et dixit illis angelus: Nolite timere: ecce enim evangelizo vobis gaudium magnum, quod erit omni populo: ¹¹ quia natus est vobis hodie Salvator, qui est Christus Dominus, in civitate David. ¹² Et hoc vobis signum: invenietis infantem pannis involutum, et positum in præsepio. ¹³ Et subito facta est cum angelo multitudo militiæ cælestis laudantium Deum, et dicentium: ¹⁴ [Gloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonæ voluntatis.]

¹⁶ Et venerunt festinantes: et invenerunt Mariam, et Joseph, et infantem positum in præsepio.

³⁰ quia viderunt oculi mei salutare tuum,

⁸ Facite ergo fructus dignos pœnitentiæ, et ne cœperitis dicere: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis quia potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahæ.

⁸ Facite ergo fructus dignos pœnitentiæ, et ne cœperitis dicere: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis quia potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahæ. ⁹ Jam enim securis ad radicem arborum posita est. Omnis ergo arbor non faciens fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur.

⁹ Jam enim securis ad radicem arborum posita est. Omnis ergo arbor non faciens fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. ¹⁰ Et interrogabant eum turbæ, dicentes: Quid ergo faciemus? ¹¹ Respondens autem dicebat illis: Qui habet duas tunicas, det non habenti: et qui habet escas, similiter faciat. ¹² Venerunt autem et publicani ut baptizarentur, et dixerunt ad illum: Magister, quid faciemus? ¹³ At ille dixit ad eos: Nihil amplius, quam quod constitutum est vobis, faciatis. ¹⁴ Interrogabant autem eum et milites, dicentes: Quid faciemus et nos? Et ait illis: Neminem concutiatis, neque calumniam faciatis: et contenti estote stipendiis vestris.

¹⁹ Et non invenientes qua parte illum inferrent præ turba, ascenderunt supra tectum, et per tegulas summiserunt eum cum lecto in medium ante Jesum.

²⁹ Et fecit ei convivium magnum Levi in domo sua: et erat turba multa publicanorum, et aliorum qui cum illis erant discumbentes. ³⁰ Et murmurabant pharisæi et scribæ eorum, dicentes ad discipulos ejus: Quare cum publicanis et peccatoribus manducatis et bibitis? ³¹ { Et respondens Jesus, dixit ad illos: Non egent qui sani sunt medico, sed qui male habent.} ³² { Non veni vocare justos, sed peccatores ad pœnitentiam.}

⁴⁶ { Quid autem vocatis me Domine, Domine: et non facitis quæ dico?}

¹³ { Quam cum vidisset Dominus, misericordia motus super eam, dixit illi: Noli flere.}

¹⁶ Accepit autem omnes timor: et magnificabant Deum, dicentes: Quia propheta magnus surrexit in nobis: et quia Deus visitavit plebem suam.

³⁴ { Venit Filius hominis manducans, et bibens, et dicitis: Ecce homo devorator, et bibens vinum, amicus publicanorum et peccatorum.}

³⁹ Videns autem pharisæus, qui vocaverat eum, ait intra se dicens: Hic si esset propheta, sciret utique quæ et qualis est mulier, quæ tangit eum: quia peccatrix est.

¹⁸ { Videte ergo quomodo audiatis? Qui enim habet, dabitur illi: et quicumque non habet, etiam quod putat se habere, auferetur ab illo.}

⁷ Audivit autem Herodes tetrarcha omnia quæ fiebant ab eo, et hæsitabat eo quod diceretur ⁸ a quibusdam: Quia Joannes surrexit a mortuis: a quibusdam vero: Quia Elias apparuit: ab aliis autem: Quia propheta unus de antiquis surrexit. ⁹ Et ait Herodes: Joannem ego decollavit: quis est autem iste, de quo ego talia audio? Et quærebat videre eum.

⁵¹ Factum est autem dum complerentur dies assumptionis ejus, et ipse faciem suam firmavit ut iret in Jerusalem.

⁵ { In quamcumque domum intraveritis, primum dicite: Pax huic domui:} ⁶ { et si ibi fuerit filius pacis, requiescet super illum pax vestra: sin autem, ad vos revertetur.}

⁴¹ { Verumtamen quod superest, date eleemosynam: et ecce omnia munda sunt vobis.}

²⁰ { Dixit autem illi Deus: Stulte, hac nocte animam tuam repetunt a te: quæ autem parasti, cujus erunt?}

²⁵ { Quis autem vestrum cogitando potest adjicere ad staturam suam cubitum unum?}

³³ { Vendite quæ possidetis, et date eleemosynam. Facite vobis sacculos, qui non veterascunt, thesaurum non deficientem in cælis: quo fur non appropriat, neque tinea corrumpit.}

⁴⁸ { qui autem non cognovit, et fecit digna plagis, vapulabit paucis. Omni autem cui multum datum est, multum quæretur ab eo: et cui commendaverunt multum, plus petent ab eo.}

⁵⁰ { Baptismo autem habeo baptizari: et quomodo coarctor usque dum perficiatur?}

¹⁶ { Hanc autem filiam Abrahæ, quam alligavit Satanas, ecce decem et octo annis, non oportuit solvi a vinculo isto die sabbati?}

³⁰ { Et ecce sunt novissimi qui erunt primi, et sunt primi qui erunt novissimi.}

³⁴ { Jerusalem, Jerusalem, quæ occidis prophetas, et lapidas eos qui mittuntur ad te, quoties volui congregare filios tuos quemadmodum avis nidum suum sub pennis, et noluisti?} ³⁵ { Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta. Dico autem vobis, quia non videbitis me donec veniat cum dicetis: Benedictus qui venit in nomine Domini.}

³⁵ { Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta. Dico autem vobis, quia non videbitis me donec veniat cum dicetis: Benedictus qui venit in nomine Domini.}

² Et murmurabant pharisæi, et scribæ, dicentes: Quia hic peccatores recipit, et manducat cum illis.

⁴ { Quis ex vobis homo, qui habet centum oves, et si perdiderit unam ex illis, nonne dimittit nonaginta novem in deserto, et vadit ad illam quæ perierat, donec inveniat eam?} ⁵ { Et cum invenerit eam, imponit in humeros suos gaudens:} ⁶ { et veniens domum convocat amicos et vicinos, dicens illis: Congratulamini mihi, quia inveni ovem meam, quæ perierat.} ⁷ { Dico vobis quod ita gaudium erit in cælo super uno peccatore pœnitentiam agente, quam super nonaginta novem justis, qui non indigent pœnitentia.}

³² { epulari autem, et gaudere oportebat, quia frater tuus hic mortuus erat, et revixit; perierat, et inventus est.}

² { Et vocavit illum, et ait illi: Quid hoc audio de te? redde rationem villicationis tuæ: jam enim non poteris villicare.}

² { Et vocavit illum, et ait illi: Quid hoc audio de te? redde rationem villicationis tuæ: jam enim non poteris villicare.} ³ { Ait autem villicus intra se: Quid faciam, quia dominus meus aufert a me villicationem? Fodere non valeo, mendicare erubesco.}

³ { Ait autem villicus intra se: Quid faciam, quia dominus meus aufert a me villicationem? Fodere non valeo, mendicare erubesco.} ⁴ { Scio quid faciam, ut, cum amotus fuero a villicatione, recipiant me in domos suas.} ⁵ { Convocatis itaque singulis debitoribus domini sui, dicebat primo: Quantum debes domino meo?} ⁶ { At ille dixit: Centum cados olei. Dixitque illi: Accipe cautionem tuam: et sede cito, scribe quinquaginta.} ⁷ { Deinde alii dixit: Tu vero quantum debes? Qui ait: Centum coros tritici. Ait illi: Accipe litteras tuas, et scribe octoginta.} ⁸ { Et laudavit dominus villicum iniquitatis, quia prudenter fecisset: quia filii hujus sæculi prudentiores filiis lucis in generatione sua sunt.} ⁹ { Et ego vobis dico: facite vobis amicos de mammona iniquitatis: ut, cum defeceritis, recipiant vos in æterna tabernacula.}

⁹ { Et ego vobis dico: facite vobis amicos de mammona iniquitatis: ut, cum defeceritis, recipiant vos in æterna tabernacula.} ¹⁰ { Qui fidelis est in minimo, et in majori fidelis est: et qui in modico iniquus est, et in majori iniquus est.}

¹⁰ { Qui fidelis est in minimo, et in majori fidelis est: et qui in modico iniquus est, et in majori iniquus est.} ¹¹ { Si ergo in iniquo mammona fideles non fuistis quod verum est, quis credet vobis?} ¹² { Et si in alieno fideles non fuistis, quod vestrum est, quis dabit vobis?} ¹³ { Nemo servus potest duobus dominis servire: aut enim unum odiet, et alterum diliget: aut uni adhærebit, et alterum contemnet. Non potestis Deo servire et mammonæ.}

²⁰ { Interrogatus autem a pharisæis: Quando venit regnum Dei? respondens eis, dixit: Non venit regnum Dei cum observatione:}

⁹ Dixit autem et ad quosdam qui in se confidebant tamquam justi, et aspernabantur ceteros, parabolam istam: ¹⁰ { Duo homines ascenderunt in templum ut orarent: unus pharisæus et alter publicanus.} ¹¹ { Pharisæus stans, hæc apud se orabat: Deus, gratias ago tibi, quia non sum sicut ceteri hominum: raptores, injusti, adulteri, velut etiam hic publicanus:} ¹² { jejuno bis in sabbato, decimas do omnium quæ possideo.} ¹³ { Et publicanus a longe stans, nolebat nec oculos ad cælum levare: sed percutiebat pectus suum, dicens: Deus propitius esto mihi peccatori.} ¹⁴ { Dico vobis, descendit hic justificatus in domum suam ab illo: quia omnis qui se exaltat, humiliabitur, et qui se humiliat, exaltabitur.}

²² { Quo audito, Jesus ait ei: Adhuc unum tibi deest: omnia quæcumque habes vende, et da pauperibus, et habebis thesaurum in cælo: et veni, sequere me.} ²³ His ille auditis, contristatus est: quia dives erat valde. ²⁴ { Videns autem Jesus illum tristem factum, dixit: Quam difficile, qui pecunias habent, in regnum Dei intrabunt!} ²⁵ { facilius est enim camelum per foramen acus transire quam divitem intrare in regnum Dei.} ²⁶ Et dixerunt qui audiebant: Et quis potest salvus fieri? ²⁷ { Ait illis: Quæ impossibilia sunt apud homines, possibilia sunt apud Deum.}

³¹ { Assumpsit autem Jesus duodecim, et ait illis: Ecce ascendimus Jerosolymam, et consummabuntur omnia quæ scripta sunt per prophetas de Filio hominis:}

³⁵ Factum est autem, cum appropinquaret Jericho, cæcus quidam sedebat secus viam, mendicans.

⁴³ Et confestim vidit, et sequebatur illum magnificans Deum. Et omnis plebs ut vidit, dedit laudem Deo.

¹⁰ { Venit enim Filius hominis quærere, et salvum facere quod perierat.}

¹² { Dixit ergo: Homo quidam nobilis abiit in regionem longinquam accipere sibi regnum, et reverti.} ¹³ { Vocatis autem decem servis suis, dedit eis decem mnas, et ait ad illos: Negotiamini dum venio.}

¹³ { Vocatis autem decem servis suis, dedit eis decem mnas, et ait ad illos: Negotiamini dum venio.} ¹⁴ { Cives autem ejus oderant eum: et miserunt legationem post illum, dicentes: Nolumus hunc regnare super nos.}

¹⁴ { Cives autem ejus oderant eum: et miserunt legationem post illum, dicentes: Nolumus hunc regnare super nos.} ¹⁵ { Et factum est ut rediret accepto regno: et jussit vocari servos, quibus dedit pecuniam, ut sciret quantum quisque negotiatus esset.} ¹⁶ { Venit autem primus dicens: Domine, mna tua decem mnas acquisivit.} ¹⁷ { Et ait illi: Euge bone serve, quia in modico fuisti fidelis, eris potestatem habens super decem civitates.} ¹⁸ { Et alter venit, dicens: Domine, mna tua fecit quinque mnas.} ¹⁹ { Et huic ait: Et tu esto super quinque civitates.} ²⁰ { Et alter venit, dicens: Domine, ecce mna tua, quam habui repositam in sudario:}

²⁰ { Et alter venit, dicens: Domine, ecce mna tua, quam habui repositam in sudario:} ²¹ { timui enim te, quia homo austerus es: tollis quod non posuisti, et metis quod non seminasti.} ²² { Dicit ei: De ore tuo te judico, serve nequam. Sciebas quod ego homo austerus sum, tollens quod non posui, et metens quod non seminavi:} ²³ { et quare non dedisti pecuniam meam ad mensam, ut ego veniens cum usuris utique exegissem illam?} ²⁴ { Et astantibus dixit: Auferte ab illo mnam, et date illi qui decem mnas habet.} ²⁵ Et dixerunt ei: Domine, habet decem mnas. ²⁶ { Dico autem vobis, quia omni habenti dabitur, et abundabit: ab eo autem qui non habet, et quod habet auferetur ab eo.} ²⁷ { Verumtamen inimicos meos illos, qui noluerunt me regnare super se, adducite huc: et interficite ante me.}

²⁷ { Verumtamen inimicos meos illos, qui noluerunt me regnare super se, adducite huc: et interficite ante me.}

³² Abierunt autem qui missi erant: et invenerunt, sicut dixit illis, stantem pullum.

³⁷ et cum appropinquaret jam ad descensum montis Oliveti, cœperunt omnes turbæ discipulorum gaudentes laudare Deum voce magna super omnibus, quas viderant, virtutibus,

⁴² { Quia si cognovisses et tu, et quidem in hac die tua, quæ ad pacem tibi: nunc autem abscondita sunt ab oculis tuis.}

⁴² { Quia si cognovisses et tu, et quidem in hac die tua, quæ ad pacem tibi: nunc autem abscondita sunt ab oculis tuis.} ⁴³ { Quia venient dies in te: et circumdabunt te inimici tui vallo, et circumdabunt te: et coangustabunt te undique:} ⁴⁴ { et ad terram prosternent te, et filios tuos, qui in te sunt, et non relinquent in te lapidem super lapidem: eo quod non cognoveris tempus visitationis tuæ.}

⁴⁴ { et ad terram prosternent te, et filios tuos, qui in te sunt, et non relinquent in te lapidem super lapidem: eo quod non cognoveris tempus visitationis tuæ.}

⁹ { Cœpit autem dicere ad plebem parabolam hanc: Homo plantavit vineam, et locavit eam colonis: et ipse peregre fuit multis temporibus.}

¹⁶ { veniet, et perdet colonos istos, et dabit vineam aliis. Quo audito, dixerunt illi: Absit.}

¹⁹ Et quærebant principes sacerdotum et scribæ mittere in illum manus illa hora, et timuerunt populum: cognoverunt enim quod ad ipsos dixerit similitudinem hanc. ²⁰ Et observantes miserunt insidiatores, qui se justos simularent, ut caperent eum in sermone, ut traderent illum principatui, et potestati præsidis.

⁶ { Hæc quæ videtis, venient dies in quibus non relinquetur lapis super lapidem, qui non destruatur.}

²⁰ { Cum autem videritis circumdari ab exercitu Jerusalem, tunc scitote quia appropinquavit desolatio ejus:} ²¹ { tunc qui in Judæa sunt, fugiant ad montes, et qui in medio ejus, discedant: et qui in regionibus, non intrent in eam,} ²² { quia dies ultionis hi sunt, ut impleantur omnia quæ scripta sunt.}

²² { quia dies ultionis hi sunt, ut impleantur omnia quæ scripta sunt.} ²³ { Væ autem prægnantibus et nutrientibus in illis diebus! erit enim pressura magna super terram, et ira populo huic.} ²⁴ { Et cadent in ore gladii, et captivi ducentur in omnes gentes, et Jerusalem calcabitur a gentibus, donec impleantur tempora nationum.}

²⁴ { Et cadent in ore gladii, et captivi ducentur in omnes gentes, et Jerusalem calcabitur a gentibus, donec impleantur tempora nationum.}

³⁷ Erat autem diebus docens in templo: noctibus vero exiens, morabatur in monte qui vocatur Oliveti.

³⁷ Erat autem diebus docens in templo: noctibus vero exiens, morabatur in monte qui vocatur Oliveti. ³⁸ Et omnis populus manicabat ad eum in templo audire eum.

² et quærebant principes sacerdotum, et scribæ, quomodo Jesum interficerent: timebant vero plebem. ³ Intravit autem Satanas in Judam, qui cognominabatur Iscariotes, unum de duodecim: ⁴ et abiit, et locutus est cum principibus sacerdotum, et magistratibus, quemadmodum illum traderet eis.

⁸ { Et misit Petrum et Joannem, dicens: Euntes parate nobis pascha, ut manducemus.} ⁹ At illi dixerunt: Ubi vis paremus? ¹⁰ { Et dixit ad eos: Ecce introëuntibus vobis in civitatem occurret vobis homo quidam amphoram aquæ portans: sequimini eum in domum, in quam intrat,} ¹¹ { et dicetis patrifamilias domus: Dicit tibi Magister: Ubi est diversorium, ubi pascha cum discipulis meis manducem?} ¹² { Et ipse ostendet vobis cœnaculum magnum stratum, et ibi parate.} ¹³ Euntes autem invenerunt sicut dixit illis, et paraverunt pascha.

¹³ Euntes autem invenerunt sicut dixit illis, et paraverunt pascha.

³⁰ { ut edatis et bibatis super mensam meam in regno meo, et sedeatis super thronos judicantes duodecim tribus Israël.}

³⁹ Et egressus ibat secundum consuetudinem in monte Olivarum. Secuti sunt autem illum et discipuli.

⁸ Herodes autem viso Jesu, gavisus est valde. Erat enim cupiens ex multo tempore videre eum, eo quod audierat multa de eo, et sperabat signum aliquod videre ab eo fieri.

⁵⁰ Eduxit autem eos foras in Bethaniam, et elevatis manibus suis benedixit eis. ⁵¹ Et factum est, dum benediceret illis, recessit ab eis, et ferebatur in cælum.

¹¹ In propria venit, et sui eum non receperunt.

⁴⁸ { Dicit ei Nathanaël: Unde me nosti? Respondit Jesus, et dixit ei: Priusquam te Philippus vocavit, cum esses sub ficu, vidi te.}

¹³ Et prope erat Pascha Judæorum, et ascendit Jesus Jerosolymam: ¹⁴ et invenit in templo vendentes boves, et oves, et columbas, et numularios sedentes. ¹⁵ Et cum fecisset quasi flagellum de funiculis, omnes ejecit de templo, oves quoque, et boves, et numulariorum effudit æs, et mensas subvertit. ¹⁶ { Et his qui columbas vendebant, dixit: Auferte ista hinc, et nolite facere domum patris mei, domum negotiationis.} ¹⁷ { Recordati sunt vero discipuli ejus quia scriptum est: Zelus domus tuæ comedit me.}

¹⁸ { Qui credit in eum, non judicatur; qui autem non credit, jam judicatus est: quia non credit in nomine unigeniti Filii Dei.} ¹⁹ { Hoc est autem judicium: quia lux venit in mundum, et dilexerunt homines magis tenebras quam lucem: erant enim eorum mala opera.} ²⁰ { Omnis enim qui male agit, odit lucem, et non venit ad lucem, ut non arguantur opera ejus:} ²¹ { qui autem facit veritatem, venit ad lucem, ut manifestentur opera ejus, quia in Deo sunt facta.}

⁷ { Venit mulier de Samaria haurire aquam. Dicit ei Jesus: Da mihi bibere.} ⁸ (Discipuli enim ejus abierant in civitatem ut cibos emerent.) ⁹ Dicit ergo ei mulier illa Samaritana: Quomodo tu, Judæus cum sis, bibere a me poscis, quæ sum mulier Samaritana? non enim coutuntur Judæi Samaritanis. ¹⁰ { Respondit Jesus, et dixit ei: Si scires donum Dei, et quis est qui dicit tibi: Da mihi bibere, tu forsitan petisses ab eo, et dedisset tibi aquam vivam.}

³⁸ { Ego misi vos metere quod vos non laborastis: alii laboraverunt, et vos in labores eorum introistis.} ³⁹ Ex civitate autem illa multi crediderunt in eum Samaritanorum, propter verbum mulieris testimonium perhibentis: Quia dixit mihi omnia quæcumque feci. ⁴⁰ Cum venissent ergo ad illum Samaritani, rogaverunt eum ut ibi maneret. Et mansit ibi duos dies. ⁴¹ Et multo plures crediderunt in eum propter sermonem ejus. ⁴² Et mulieri dicebant: Quia jam non propter tuam loquelam credimus: ipsi enim audivimus, et scimus quia hic est vere Salvator mundi.

¹ Post hæc erat dies festus Judæorum, et ascendit Jesus Jerosolymam. ² Est autem Jerosolymis probatica piscina, quæ cognominatur hebraice Bethsaida, quinque porticus habens. ³ In his jacebat multitudo magna languentium, cæcorum, claudorum, aridorum, exspectantium aquæ motum.

¹⁹ { Nonne Moyses dedit vobis legem: et nemo ex vobis facit legem?}

⁴⁴ Quidam autem ex ipsis volebant apprehendere eum: sed nemo misit super eum manus.

⁴⁶ Responderunt ministri: Numquam sic locutus est homo, sicut hic homo. ⁴⁷ Responderunt ergo eis pharisæi: Numquid et vos seducti estis? ⁴⁸ numquid ex principibus aliquis credidit in eum, aut ex pharisæis? ⁴⁹ sed turba hæc, quæ non novit legem, maledicti sunt.

³⁷ { Scio quia filii Abrahæ estis: sed quæritis me interficere, quia sermo meus non capit in vobis.} ³⁸ { Ego quod vidi apud Patrem meum, loquor: et vos quæ vidistis apud patrem vestrum, facitis.} ³⁹ { Responderunt, et dixerunt ei: Pater noster Abraham est. Dicit eis Jesus: Si filii Abrahæ estis, opera Abrahæ facite.} ⁴⁰ { Nunc autem quæritis me interficere, hominem, qui veritatem vobis locutus sum, quam audivi a Deo: hoc Abraham non fecit.}

³⁵ { Si illos dixit deos, ad quos sermo Dei factus est, et non potest solvi Scriptura:}

³⁹ Quærebant ergo eum apprehendere: et exivit de manibus eorum.

³⁵ Et lacrimatus est Jesus.

⁴⁷ Collegerunt ergo pontifices et pharisæi concilium, et dicebant: Quid faciamus, quia hic homo multa signa facit? ⁴⁸ Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum, et venient Romani, et tollent nostrum locum, et gentem.

⁵³ Ab illo ergo die cogitaverunt ut interficerent eum. ⁵⁴ Jesus ergo jam non in palam ambulabat apud Judæos, sed abiit in regionem juxta desertum, in civitatem quæ dicitur Ephrem, et ibi morabatur cum discipulis suis. ⁵⁵ Proximum autem erat Pascha Judæorum, et ascenderunt multi Jerosolymam de regione ante Pascha, ut sanctificarent seipsos. ⁵⁶ Quærebant ergo Jesum, et colloquebantur ad invicem, in templo stantes: Quid putatis, quia non venit ad diem festum? ⁵⁷ Dederant autem pontifices et pharisæi mandatum ut si quis cognoverit ubi sit, indicet, ut apprehendant eum.

¹⁰ Cogitaverunt autem principes sacerdotum ut et Lazarum interficerent:

¹² In crastinum autem, turba multa quæ venerat ad diem festum, cum audissent quia venit Jesus Jerosolymam,

¹² In crastinum autem, turba multa quæ venerat ad diem festum, cum audissent quia venit Jesus Jerosolymam, ¹³ acceperunt ramos palmarum, et processerunt obviam ei, et clamabant: Hosanna, benedictus qui venit in nomine Domini, rex Israël.

¹³ acceperunt ramos palmarum, et processerunt obviam ei, et clamabant: Hosanna, benedictus qui venit in nomine Domini, rex Israël. ¹⁴ Et invenit Jesus asellum, et sedit super eum, sicut scriptum est:

¹⁴ Et invenit Jesus asellum, et sedit super eum, sicut scriptum est: ¹⁵ { Noli timere, filia Sion: ecce rex tuus venit sedens super pullum asinæ.} ¹⁶ Hæc non cognoverunt discipuli ejus primum: sed quando glorificatus est Jesus, tunc recordati sunt quia hæc erant scripta de eo, et hæc fecerunt ei.

¹⁶ Hæc non cognoverunt discipuli ejus primum: sed quando glorificatus est Jesus, tunc recordati sunt quia hæc erant scripta de eo, et hæc fecerunt ei.

¹⁹ Pharisæi ergo dixerunt ad semetipsos: Videtis quia nihil proficimus? ecce mundus totus post eum abiit.

²¹ Hi ergo accesserunt ad Philippum, qui erat a Bethsaida Galilææ, et rogabant eum, dicentes: Domine, volumus Jesum videre.

²⁶ { Si quis mihi ministrat, me sequatur, et ubi sum ego, illic et minister meus erit. Si quis mihi ministraverit, honorificabit eum Pater meus.}

³⁵ { Dixit ergo eis Jesus: Adhuc modicum, lumen in vobis est. Ambulate dum lucem habetis, ut non vos tenebræ comprehendant; et qui ambulat in tenebris, nescit quo vadat.} ³⁶ { Dum lucem habetis, credite in lucem, ut filii lucis sitis. Hæc locutus est Jesus, et abiit et abscondit se ab eis.}

³⁸ ut sermo Isaiæ prophetæ impleretur, quem dixit: [Domine, quis credidit auditui nostro? et brachium Domini cui revelatum est?] ³⁹ Propterea non poterant credere, quia iterum dixit Isaias: ⁴⁰ [Excæcavit oculos eorum, et induravit cor eorum ut non videant oculis, et non intelligant corde, et convertantur, et sanem eos.] ⁴¹ Hæc dixit Isaias, quando vidit gloriam ejus, et locutus est de eo.

²³ { Respondit Jesus, et dixit ei: Si quis diligit me, sermonem meum servabit, et Pater meus diliget eum, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus;}

²⁹ { Et nunc dixi vobis priusquam fiat: ut cum factum fuerit, credatis.}

¹⁸ { Si mundus vos odit, scitote quia me priorem vobis odio habuit.}

²³ { Qui me odit, et Patrem meum odit.} ²⁴ { Si opera non fecissem in eis quæ nemo alius fecit, peccatum non haberent: nunc autem et viderunt, et oderunt et me, et Patrem meum.}

¹¹ { Dixit ergo Jesus Petro: Mitte gladium tuum in vaginam. Calicem, quem dedit mihi Pater, non bibam illum?}

²⁰ { Respondit ei Jesus: Ego palam locutus sum mundo: ego semper docui in synagoga, et in templo, quo omnes Judæi conveniunt, et in occulto locutus sum nihil.}

³⁷ { Dixit itaque ei Pilatus: Ergo rex es tu? Respondit Jesus: Tu dicis quia rex sum ego. Ego in hoc natus sum, et ad hoc veni in mundum, ut testimonium perhibeam veritati: omnis qui est ex veritate, audit vocem meam.}

⁶ Igitur qui convenerant, interrogabant eum, dicentes: Domine, si in tempore hoc restitues regnum Israël?

⁹ Et cum hæc dixisset, videntibus illis, elevatus est: et nubes suscepit eum ab oculis eorum. ¹⁰ Cumque intuerentur in cælum euntem illum, ecce duo viri astiterunt juxta illos in vestibus albis, ¹¹ qui et dixerunt: Viri Galilæi, quid statis aspicientes in cælum? Hic Jesus, qui assumptus est a vobis in cælum, sic veniet quemadmodum vidistis eum euntem in cælum. ¹² Tunc reversi sunt Jerosolymam a monte qui vocatur Oliveti, qui est juxta Jerusalem, sabbati habens iter.

²⁰ Scriptum est enim in libro Psalmorum: Fiat commoratio eorum deserta, et non sit qui inhabitet in ea: et episcopatum ejus accipiat alter.

⁴¹ Qui ergo receperunt sermonem ejus, baptizati sunt: et appositæ sunt in die illa animæ circiter tria millia.

⁴⁴ Omnes etiam qui credebant, erant pariter, et habebant omnia communia. ⁴⁵ Possessiones et substantias vendebant, et dividebant illa omnibus, prout cuique opus erat. ⁴⁶ Quotidie quoque perdurantes unanimiter in templo, et frangentes circa domos panem, sumebant cibum cum exsultatione et simplicitate cordis,

¹⁴ Vos autem sanctum et justum negastis, et petistis virum homicidam donari vobis: ¹⁵ auctorem vero vitæ interfecistis, quem Deus suscitavit a mortuis, cujus nos testes sumus.

¹ Loquentibus autem illis ad populum, supervenerunt sacerdotes, et magistratus templi, et sadducæi, ² dolentes quod docerent populum, et annuntiarent in Jesu resurrectionem ex mortuis:

¹⁶ dicentes: Quid faciemus hominibus istis? quoniam quidem notum signum factum est per eos omnibus habitantibus Jerusalem: manifestum est, et non possumus negare. ¹⁷ Sed ne amplius divulgetur in populum, comminemur eis ne ultra loquantur in nomine hoc ulli hominum. ¹⁸ Et vocantes eos, denuntiaverunt ne omnino loquerentur neque docerent in nomine Jesu.

²⁷ Convenerunt enim vere in civitate ista adversus sanctum puerum tuum Jesum, quem unxisti, Herodes et Pontius Pilatus, cum gentibus et populis Israël, ²⁸ facere quæ manus tua et consilium tuum decreverunt fieri.

³⁴ Neque enim quisquam egens erat inter illos. Quotquot enim possessores agrorum aut domorum erant, vendentes afferebant pretia eorum quæ vendebant, ³⁵ et ponebant ante pedes Apostolorum. Dividebatur autem singulis prout cuique opus erat.

⁵¹ Dura cervice, et incircumcisis cordibus et auribus, vos semper Spiritui Sancto resistitis: sicut patres vestri, ita et vos. ⁵² Quem prophetarum non sunt persecuti patres vestri? et occiderunt eos qui prænuntiabant de adventu Justi, cujus vos nunc proditores et homicidæ fuistis:

³⁶ Verbum misit Deus filiis Israël, annuntians pacem per Jesum Christum (hic est omnium Dominus).

⁴⁶ Tunc constanter Paulus et Barnabas dixerunt: Vobis oportebat primum loqui verbum Dei: sed quoniam repellitis illud, et indignos vos judicatis æternæ vitæ, ecce convertimur ad gentes.

¹⁴ Et quædam mulier nomine Lydia, purpuraria civitatis Thyatirenorum, colens Deum, audivit: cujus Dominus aperuit cor intendere his quæ dicebantur a Paulo. ¹⁵ Cum autem baptizata esset, et domus ejus, deprecata est, dicens: Si judicastis me fidelem Domino esse, introite in domum meam, et manete. Et coëgit nos.

³⁰ et producens eos foras, ait: Domini, quid me oportet facere, ut salvus fiam? ³¹ At illi dixerunt: Crede in Dominum Jesum, et salvus eris tu, et domus tua. ³² Et locuti sunt ei verbum Domini cum omnibus qui erant in domo ejus.

³⁴ Cumque perduxisset eos in domum suam, apposuit eis mensam, et lætatus est cum omni domo sua credens Deo.

³¹ eo quod statuit diem in quo judicaturus est orbem in æquitate, in viro in quo statuit, fidem præbens omnibus, suscitans eum a mortuis.

²⁵ Cumque invicem non essent consentientes, discedebant, dicente Paulo unum verbum: Quia bene Spiritus Sanctus locutus est per Isaiam prophetam ad patres nostros, ²⁶ { dicens: Vade ad populum istum, et dic ad eos: [Aure audietis, et non intelligetis, et videntes videbitis, et non perspicietis.} ²⁷ { Incrassatum est enim cor populi hujus, et auribus graviter audierunt, et oculos suos compresserunt: ne forte videant oculis, et auribus audiant, et corde intelligant, et convertantur, et sanem eos.]}

⁴ an divitias bonitatis ejus, et patientiæ, et longanimitatis contemnis? ignoras quoniam benignitas Dei ad pœnitentiam te adducit? ⁵ Secundum autem duritiam tuam, et impœnitens cor, thesaurizas tibi iram in die iræ, et revelationis justi judicii Dei,

²⁹ sed qui in abscondito, Judæus est: et circumcisio cordis in spiritu, non littera: cujus laus non ex hominibus, sed ex Deo est.

¹⁹ Scimus autem quoniam quæcumque lex loquitur, iis, qui in lege sunt, loquitur: ut omne os obstruatur, et subditus fiat omnis mundus Deo:

¹¹ Et signum accepit circumcisionis, signaculum justitiæ fidei, quæ est in præputio: ut sit pater omnium credentium per præputium, ut reputetur et illis ad justitiam: ¹² et sit pater circumcisionis non iis tantum, qui sunt ex circumcisione, sed et iis qui sectantur vestigia fidei, quæ est in præputio patris nostri Abrahæ.

¹⁶ Ideo ex fide, ut secundum gratiam firma sit promissio omni semini, non ei qui ex lege est solum, sed et ei qui ex fide est Abrahæ, qui pater est omnium nostrum

¹ Justificati ergo ex fide, pacem habeamus ad Deum per Dominum nostrum Jesum Christum:

⁶ Ut quid enim Christus, cum adhuc infirmi essemus, secundum tempus, pro impiis mortuus est?

⁷ quoniam sapientia carnis inimica est Deo: legi enim Dei non est subjecta, nec enim potest.

¹⁵ Non enim accepistis spiritum servitutis iterum in timore, sed accepistis spiritum adoptionis filiorum, in quo clamamus: Abba (Pater).

² quoniam tristitia mihi magna est, et continuus dolor cordi meo. ³ Optabam enim ego ipse anathema esse a Christo pro fratribus meis, qui sunt cognati mei secundum carnem,

⁷ Quid ergo? Quod quærebat Israël, hoc non est consecutus: electio autem consecuta est: ceteri vero excæcati sunt: ⁸ sicut scriptum est: Dedit illis Deus spiritum compunctionis: oculos ut non videant, et aures ut non audiant, usque in hodiernum diem. ⁹ Et David dicit: Fiat mensa eorum in laqueum, et in captionem, et in scandalum, et in retributionem illis. ¹⁰ Obscurentur oculi eorum ne videant: et dorsum eorum semper incurva.

⁶ Habentes autem donationes secundum gratiam, quæ data est nobis, differentes: sive prophetiam secundum rationem fidei, ⁷ sive ministerium in ministrando, sive qui docet in doctrina, ⁸ qui exhortatur in exhortando, qui tribuit in simplicitate, qui præest in sollicitudine, qui miseretur in hilaritate.

¹⁰ Tu autem quid judicas fratrem tuum? aut tu quare spernis fratrem tuum? omnes enim stabimus ante tribunal Christi. ¹¹ { Scriptum est enim: Vivo ego, dicit Dominus, quoniam mihi flectetur omne genu: et omnis lingua confitebitur Deo.} ¹² Itaque unusquisque nostrum pro se rationem reddet Deo.

⁸ Qui autem plantat, et qui rigat, unum sunt. Unusquisque autem propriam mercedem accipiet, secundum suum laborem.

¹ Sic nos existimet homo ut ministros Christi, et dispensatores mysteriorum Dei. ² Hic jam quæritur inter dispensatores ut fidelis quis inveniatur. ³ Mihi autem pro minimo est ut a vobis judicer, aut ab humano die: sed neque meipsum judico. ⁴ Nihil enim mihi conscius sum, sed non in hoc justificatus sum: qui autem judicat me, Dominus est. ⁵ Itaque nolite ante tempus judicare, quoadusque veniat Dominus: qui et illuminabit abscondita tenebrarum, et manifestabit consilia cordium: et tunc laus erit unicuique a Deo.

⁵ Itaque nolite ante tempus judicare, quoadusque veniat Dominus: qui et illuminabit abscondita tenebrarum, et manifestabit consilia cordium: et tunc laus erit unicuique a Deo.

⁹ An nescitis quia iniqui regnum Dei non possidebunt? Nolite errare: neque fornicarii, neque idolis servientes, neque adulteri, ¹⁰ neque molles, neque masculorum concubitores, neque fures, neque avari, neque ebriosi, neque maledici, neque rapaces regnum Dei possidebunt. ¹¹ Et hæc quidam fuistis: sed abluti estis, sed sanctificati estis, sed justificati estis in nomine Domini nostri Jesu Christi, et in Spiritu Dei nostri.

⁷ Unicuique autem datur manifestatio Spiritus ad utilitatem. ⁸ Alii quidem per Spiritum datur sermo sapientiæ: alii autem sermo scientiæ secundum eumdem Spiritum: ⁹ alteri fides in eodem Spiritu: alii gratia sanitatum in uno Spiritu: ¹⁰ alii operatio virtutum, alii prophetia, alii discretio spirituum, alii genera linguarum, alii interpretatio sermonum. ¹¹ Hæc autem omnia operantur unus atque idem Spiritus, dividens singulis prout vult.

²⁸ Et quosdam quidem posuit Deus in ecclesia primum apostolos, secundo prophetas, exinde doctores, deinde virtutes, exinde gratias curationum, opitulationes, gubernationes, genera linguarum, interpretationes sermonum. ²⁹ Numquid omnes apostoli? numquid omnes prophetæ? numquid omnes doctores?

¹⁰ Gratia autem Dei sum id quod sum, et gratia ejus in me vacua non fuit, sed abundantius illis omnibus laboravi: non ego autem, sed gratia Dei mecum:

²⁵ Oportet autem illum regnare donec ponat omnes inimicos sub pedibus ejus.

⁴¹ Alia claritas solis, alia claritas lunæ, et alia claritas stellarum. Stella enim a stella differt in claritate: ⁴² sic et resurrectio mortuorum. Seminatur in corruptione, surget in incorruptione.

⁵⁸ Itaque fratres mei dilecti, stabiles estote, et immobiles: abundantes in opere Domini semper, scientes quod labor vester non est inanis in Domino.

¹⁴ sed obtusi sunt sensus eorum. Usque in hodiernum enim diem, idipsum velamen in lectione veteris testamenti manet non revelatum (quoniam in Christo evacuatur), ¹⁵ sed usque in hodiernum diem, cum legitur Moyses, velamen positum est super cor eorum. ¹⁶ Cum autem conversus fuerit ad Dominum, auferetur velamen.

³ Quod si etiam opertum est Evangelium nostrum, in iis, qui pereunt, est opertum: ⁴ in quibus Deus hujus sæculi excæcavit mentes infidelium, ut non fulgeat illis illuminatio Evangelii gloriæ Christi, qui est imago Dei.

¹ Adjuvantes autem exhortamur ne in vacuum gratiam Dei recipiatis.

¹ Adjuvantes autem exhortamur ne in vacuum gratiam Dei recipiatis. ² { Ait enim: Tempore accepto exaudivi te, et in die salutis adjuvi te. Ecce nunc tempus acceptabile, ecce nunc dies salutis.}

⁷ Sed sicut in omnibus abundatis fide, et sermone, et scientia, et omni sollicitudine, insuper et caritate vestra in nos, ut et in hac gratia abundetis. ⁸ Non quasi imperans dico: sed per aliorum sollicitudinem, etiam vestræ caritatis ingenium bonum comprobans. ⁹ Scitis enim gratiam Domini nostri Jesu Christi, quoniam propter vos egenus factus est, cum esset dives, ut illius inopia vos divites essetis.

¹² Si enim voluntas prompta est, secundum id quod habet, accepta est, non secundum id quod non habet.

⁶ Hoc autem dico: qui parce seminat, parce et metet: et qui seminat in benedictionibus, de benedictionibus et metet.

¹⁰ Modo enim hominibus suadeo, an Deo? an quæro hominibus placere? si adhuc hominibus placerem, Christi servus non essem.

¹⁵ Cum autem placuit ei, qui me segregavit ex utero matris meæ, et vocavit per gratiam suam, ¹⁶ ut revelaret Filium suum in me, ut evangelizarem illum in gentibus: continuo non acquievi carni et sanguini,

⁷ cognoscite ergo quia qui ex fide sunt, ii sunt filii Abrahæ.

¹⁴ ut in gentibus benedictio Abrahæ fieret in Christo Jesu, ut pollicitationem Spiritus accipiamus per fidem.

²⁹ Si autem vos Christi, ergo semen Abrahæ estis, secundum promissionem hæredes.

¹⁵ Ubi est ergo beatitudo vestra? testimonium enim perhibeo vobis, quia, si fieri posset, oculos vestros eruissetis, et dedissetis mihi. ¹⁶ Ergo inimicus vobis factus sum, verum dicens vobis?

⁶ in laudem gloriæ gratiæ suæ, in qua gratificavit nos in dilecto Filio suo.

¹² ut simus in laudem gloriæ ejus nos, qui ante speravimus in Christo;

²⁰ quam operatus est in Christo, suscitans illum a mortuis, et constituens ad dexteram suam in cælestibus: ²¹ supra omnem principatum, et potestatem, et virtutem, et dominationem, et omne nomen, quod nominatur non solum in hoc sæculo, sed etiam in futuro. ²² Et omnia subjecit sub pedibus ejus: et ipsum dedit caput supra omnem ecclesiam, ²³ quæ est corpus ipsius, et plenitudo ejus, qui omnia in omnibus adimpletur.

¹⁴ Ipse enim est pax nostra, qui fecit utraque unum, et medium parietem maceriæ solvens, inimicitias in carne sua, ¹⁵ legem mandatorum decretis evacuans, ut duos condat in semetipso in unum novum hominem, faciens pacem: ¹⁶ et reconciliet ambos in uno corpore, Deo per crucem, interficiens inimicitias in semetipso. ¹⁷ Et veniens evangelizavit pacem vobis, qui longe fuistis, et pacem iis, qui prope. ¹⁸ Quoniam per ipsum habemus accessum ambo in uno Spiritu ad Patrem.

¹⁰ ut innotescat principatibus et potestatibus in cælestibus per Ecclesiam, multiformis sapientia Dei,

¹⁷ Christum habitare per fidem in cordibus vestris: in caritate radicati, et fundati,

²¹ ipsi gloria in Ecclesia, et in Christo Jesu, in omnes generationes sæculi sæculorum. Amen.

⁹ Propter quod et Deus exaltavit illum, et donavit illi nomen, quod est super omne nomen: ¹⁰ ut in nomine Jesu omne genu flectatur cælestium, terrestrium et infernorum, ¹¹ et omnis lingua confiteatur, quia Dominus Jesus Christus in gloria est Dei Patris.

²⁰ et per eum reconciliare omnia in ipsum, pacificans per sanguinem crucis ejus, sive quæ in terris, sive quæ in cælis sunt.

²⁸ quem nos annuntiamus, corripientes omnem hominem, et docentes omnem hominem, in omni sapientia, ut exhibeamus omnem hominem perfectum in Christo Jesu: ²⁹ in quo et laboro, certando secundum operationem ejus, quam operatur in me in virtute.

¹⁵ qui et Dominum occiderunt Jesum, et prophetas, et nos persecuti sunt, et Deo non placent, et omnibus hominibus adversantur, ¹⁶ prohibentes nos gentibus loqui ut salvæ fiant, ut impleant peccata sua semper: pervenit enim ira Dei super illos usque in finem.

¹ Rogamus autem vos, fratres, per adventum Domini nostri Jesu Christi, et nostræ congregationis in ipsum: ² ut non cito moveamini a vestro sensu, neque terreamini, neque per spiritum, neque per sermonem, neque per epistolam tamquam per nos missam, quasi instet dies Domini. ³ Ne quis vos seducat ullo modo: quoniam nisi venerit discessio primum, et revelatus fuerit homo peccati filius perditionis,

⁹ cujus est adventus secundum operationem Satanæ in omni virtute, et signis, et prodigiis mendacibus, ¹⁰ et in omni seductione iniquitatis iis qui pereunt: eo quod caritatem veritatis non receperunt ut salvi fierent. ¹¹ Ideo mittet illis Deus operationem erroris ut credant mendacio, ¹² ut judicentur omnes qui non crediderunt veritati, sed consenserunt iniquitati.

¹³ qui prius blasphemus fui, et persecutor, et contumeliosus: sed misericordiam Dei consecutus sum, quia ignorans feci in incredulitate. ¹⁴ Superabundavit autem gratia Domini nostri cum fide, et dilectione, quæ est in Christo Jesu. ¹⁵ Fidelis sermo, et omni acceptione dignus: quod Christus Jesus venit in hunc mundum peccatores salvos facere, quorum primus ego sum. ¹⁶ Sed ideo misericordiam consecutus sum: ut in me primo ostenderet Christus Jesus omnem patientiam ad informationem eorum, qui credituri sunt illi, in vitam æternam. ¹⁷ Regi autem sæculorum immortali, invisibili, soli Deo honor et gloria in sæcula sæculorum. Amen.

¹⁷ Divitibus hujus sæculi præcipe non sublime sapere, neque sperare in incerto divitiarum, sed in Deo vivo (qui præstat nobis omnia abunde ad fruendum) ¹⁸ bene agere, divites fieri in bonis operibus, facile tribuere, communicare,

⁷ Non enim dedit nobis Deus spiritum timoris: sed virtutis, et dilectionis, et sobrietatis.

¹⁰ Ideo omnia sustineo propter electos, ut et ipsi salutem consequantur, quæ est in Christo Jesu, cum gloria cælesti.

⁷ Bonum certamen certavi, cursum consummavi, fidem servavi. ⁸ In reliquo reposita est mihi corona justitiæ, quam reddet mihi Dominus in illa die, justus judex: non solum autem mihi, sed et iis, qui diligunt adventum ejus. Festina ad me venire cito.

⁷ { Quapropter sicut dicit Spiritus Sanctus: Hodie si vocem ejus audieritis,}

¹³ sed adhortamini vosmetipsos per singulos dies, donec hodie cognominatur, ut non obduretur quis ex vobis fallacia peccati.

¹⁵ { Dum dicitur: Hodie si vocem ejus audieritis, nolite obdurare corda vestra, quemadmodum in illa exacerbatione.}

²⁵ Unde et salvare in perpetuum potest accedentes per semetipsum ad Deum: semper vivens ad interpellandum pro nobis.

²⁸ sic et Christus semel oblatus est ad multorum exhaurienda peccata: secundo sine peccato apparebit exspectantibus se, in salutem.

¹³ de cetero exspectans donec ponantur inimici ejus scabellum pedum ejus.

²⁶ Voluntarie enim peccantibus nobis post acceptam notitiam veritatis, jam non relinquitur pro peccatis hostia, ²⁷ terribilis autem quædam exspectatio judicii, et ignis æmulatio, quæ consumptura est adversarios. ²⁸ Irritam quis faciens legem Moysi, sine ulla miseratione duobus vel tribus testibus moritur: ²⁹ quanto magis putatis deteriora mereri supplicia qui Filium Dei conculcaverit, et sanguinem testamenti pollutum duxerit, in quo sanctificatus est, et spiritui gratiæ contumeliam fecerit?

² aspicientes in auctorem fidei, et consummatorem Jesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, confusione contempta, atque in dextera sedis Dei sedet.

²⁴ et testamenti novi mediatorem Jesum, et sanguinis aspersionem melius loquentem quam Abel. ²⁵ Videte ne recusetis loquentem. Si enim illi non effugerunt, recusantes eum, qui super terram loquebatur: multo magis nos, qui de cælis loquentem nobis avertimus. ²⁶ { Cujus vox movit terram tunc: nunc autem repromittit, dicens: Adhuc semel, et ego movebo non solum terram, sed et cælum.}

² et hospitalitatem nolite oblivisci: per hanc enim latuerunt quidam, angelis hospitio receptis.

¹ Jacobus, Dei et Domini nostri Jesu Christi servus, duodecim tribubus, quæ sunt in dispersione, salutem.

¹⁰ dives autem in humilitate sua, quoniam sicut flos fœni transibit; ¹¹ exortus est enim sol cum ardore, et arefecit fœnum, et flos ejus decidit, et decor vultus ejus deperiit: ita et dives in itineribus suis marcescet.

¹⁰ Quicumque autem totam legem servaverit, offendat autem in uno, factus est omnium reus.

¹⁸ Sed dicet quis: Tu fidem habes, et ego opera habeo: ostende mihi fidem tuam sine operibus: et ego ostendam tibi ex operibus fidem meam. ¹⁹ Tu credis quoniam unus est Deus: bene facis: et dæmones credunt, et contremiscunt. ²⁰ Vis autem scire, o homo inanis, quoniam fides sine operibus mortua est? ²¹ Abraham pater noster nonne ex operibus justificatus est, offerens Isaac filium suum super altare? ²² Vides quoniam fides cooperabatur operibus illius: et ex operibus fides consummata est? ²³ Et suppleta est Scriptura, dicens: Credidit Abraham Deo, et reputatum est illi ad justitiam, et amicus Dei appellatus est. ²⁴ Videtis quoniam ex operibus justificatur homo, et non ex fide tantum? ²⁵ Similiter et Rahab meretrix, nonne ex operibus justificata est, suscipiens nuntios, et alia via ejiciens? ²⁶ Sicut enim corpus sine spiritu mortuum est, ita et fides sine operibus mortua est.

⁵ An putatis quia inaniter Scriptura dicat: Ad invidiam concupiscit spiritus qui habitat in vobis?

¹⁷ Scienti igitur bonum facere, et non facienti, peccatum est illi.

⁷ ut probatio vestræ fidei multo pretiosior auro (quod per ignem probatur) inveniatur in laudem, et gloriam, et honorem in revelatione Jesu Christi:

¹² quibus revelatum est quia non sibimetipsis, vobis autem ministrabant ea quæ nunc nuntiata sunt vobis per eos qui evangelizaverunt vobis, Spiritu Sancto misso de cælo, in quem desiderant angeli prospicere.

¹⁰ Qui aliquando non populus, nunc autem populus Dei: qui non consecuti misericordiam, nunc autem misericordiam consecuti.

¹² conversationem vestram inter gentes habentes bonam: ut in eo quod detrectant de vobis tamquam de malefactoribus, ex bonis operibus vos considerantes, glorificent Deum in die visitationis.

²² Qui est in dextera Dei, deglutiens mortem ut vitæ æternæ hæredes efficeremur: profectus in cælum subjectis sibi angelis, et potestatibus, et virtutibus.

¹ Christo igitur passo in carne, et vos eadem cogitatione armamini: quia qui passus est in carne, desiit a peccatis:

⁹ Hospitales invicem sine murmuratione. ¹⁰ Unusquisque, sicut accepit gratiam, in alterutrum illam administrantes, sicut boni dispensatores multiformis gratiæ Dei. ¹¹ Si quis loquitur, quasi sermones Dei: si quis ministrat, tamquam ex virtute, quam administrat Deus: ut in omnibus honorificetur Deus per Jesum Christum: cui est gloria et imperium in sæcula sæculorum. Amen.

⁴ Et cum apparuerit princeps pastorum, percipietis immarcescibilem gloriæ coronam.

¹ Simon Petrus, servus et apostolus Jesu Christi, iis qui coæqualem nobiscum sortiti sunt fidem in justitia Dei nostri, et Salvatoris Jesu Christi.

⁶ Et civitates Sodomorum et Gomorrhæorum in cinerem redigens, eversione damnavit: exemplum eorum, qui impie acturi sunt, ponens:

⁹ In hoc apparuit caritas Dei in nobis, quoniam Filium suum unigenitum misit Deus in mundum, ut vivamus per eum. ¹⁰ In hoc est caritas: non quasi nos dilexerimus Deum, sed quoniam ipse prior dilexit nos, et misit Filium suum propitiationem pro peccatis nostris. ¹¹ Carissimi, si sic Deus dilexit nos: et nos debemus alterutrum diligere. ¹² Deum nemo vidit umquam. Si diligamus invicem, Deus in nobis manet, et caritas ejus in nobis perfecta est. ¹³ In hoc cognoscimus quoniam in eo manemus, et ipse in nobis: quoniam de Spiritu suo dedit nobis. ¹⁴ Et nos vidimus, et testificamur quoniam Pater misit Filium suum Salvatorem mundi.

¹⁸ Timor non est in caritate: sed perfecta caritas foras mittit timorem, quoniam timor pœnam habet: qui autem timet, non est perfectus in caritate.

⁸ Videte vosmetipsos, ne perdatis quæ operati estis: sed ut mercedem plenam accipiatis.

¹⁵ facere judicium contra omnes, et arguere omnes impios de omnibus operibus impietatis eorum, quibus impie egerunt, et de omnibus duris, quæ locuti sunt contra Deum peccatores impii.

⁷ Ecce venit cum nubibus, et videbit eum omnis oculus, et qui eum pupugerunt. Et plangent se super eum omnes tribus terræ. Etiam: amen.

³ { et patientiam habes, et sustinuisti propter nomen meum, et non defecisti.}

²⁶ { Et qui vicerit, et custodierit usque in finem opera mea, dabo illi potestatem super gentes,} ²⁷ { et reget eas in virga ferrea, et tamquam vas figuli confringentur,} ²⁸ { sicut et ego accepi a Patre meo: et dabo illi stellam matutinam.} ²⁹ { Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis.}

¹¹ { Ecce venio cito: tene quod habes, ut nemo accipiat coronam tuam.}

²⁰ { Ecce sto ad ostium, et pulso: si quis audierit vocem meam, et aperuerit mihi januam, intrabo ad illum, et cœnabo cum illo, et ipse mecum.}

⁹ et cantabant canticum novum, dicentes: Dignus es, Domine, accipere librum, et aperire signacula ejus: quoniam occisus es, et redemisti nos Deo in sanguine tuo ex omni tribu, et lingua, et populo, et natione: ¹⁰ et fecisti nos Deo nostro regnum, et sacerdotes: et regnabimus super terram. ¹¹ Et vidi, et audivi vocem angelorum multorum in circuitu throni, et animalium, et seniorum: et erat numerus eorum millia millium, ¹² dicentium voce magna: Dignus est Agnus, qui occisus est, accipere virtutem, et divinitatem, et sapientiam, et fortitudinem, et honorem, et gloriam, et benedictionem. ¹³ Et omnem creaturam, quæ in cælo est, et super terram, et sub terra, et quæ sunt in mari, et quæ in eo: omnes audivi dicentes: Sedenti in throno, et Agno, benedictio et honor, et gloria, et potestas in sæcula sæculorum. ¹⁴ Et quatuor animalia dicebant: Amen. Et viginti quatuor seniores ceciderunt in facies suas: et adoraverunt viventem in sæcula sæculorum.

¹ Post hæc audivi quasi vocem turbarum multarum in cælo dicentium: Alleluja: salus, et gloria, et virtus Deo nostro est: ² quia vera et justa judicia sunt ejus, qui judicavit de meretrice magna, quæ corrupit terram in prostitutione sua, et vindicavit sanguinem servorum suorum de manibus ejus. ³ Et iterum dixerunt: Alleluja. Et fumus ejus ascendit in sæcula sæculorum. ⁴ Et ceciderunt seniores viginti quatuor, et quatuor animalia, et adoraverunt Deum sedentem super thronum, dicentes: Amen: alleluja. ⁵ Et vox de throno exivit, dicens: Laudem dicite Deo nostro omnes servi ejus: et qui timetis eum pusilli et magni. ⁶ Et audivi quasi vocem turbæ magnæ, et sicut vocem aquarum multarum, et sicut vocem tonitruorum magnorum, dicentium: Alleluja: quoniam regnavit Dominus Deus noster omnipotens.