Matthew 20:1-21:46

WestSaxon1175(i) 1 Soðlice heofene rice ys ge-lic þam hyrdes ealdre. þe on ernemorgen ut-eode ähyrian wyrhten on hys win-geard. 2 Ge-wordenre ge-cwydredene þam werhtan he sealde ælchen ænne pænig wið hys dæges weorke. he sente hyo on hys win-geard. 3 & þa he ut-eode ymbe under-tide. he ge-seah oðre on stræte ydele standen. 4 Þa cwæð he. ga ge on minne win-geard. & ic gyfe eow þt riht beoð. & hy þa eoden. 5 Eft he ut-eode embe þa syxten & þa nigeþan tyde. & dyde þam swa ge-lice. 6 Ða ymbe þa endlyftan tide heo (sic) ut-geode. & funde oðre standende. & þa sægde he. Hwi stande ge her ealne dayg ydele. 7 Ða cwæðen hye. for-þan þe nan mann us ne herde. Ða [quoth]. he gað on minne win-geard. 8 Soðlice þa hyt wæs æfen ge-worðen. þa sægde þas wingeardes hlaford hys ge-refen. Clepe þa werhtan. & gyf heom heore mede. agyn fram þam ytemestan. oð þanne fyrmesten. 9 Eornestlice þa ða ge-comen þa ymbe þa ændlyften tide comen. þa onfengen hi ælch hys panig. 10 & þa þe þær ær comen wenden þæt hyo mare scolden on-fon. þa on-fengen hyo sindrie paneges. 11 Ða ongunnen hyo murcnian ongean þanne heorde alder. 12 & þus cwæðen. Ðas ytemestan worhtan ane tïde. & þu dydest hyo ge-liche us. þe bæren byrdene oððe þises dayges hæten. 13 Þa cwæð he andsweriende hyora anen. Eale þu freond ne do ich þe nane teonen. hu ne come þu to me to wyrcenne for ænne panig. 14 nym þæt þe þin ys & gä. ic wille þisen ytemestan gyfan eal swa mycel swa þe. 15 Oððe ne mot ic don þæt ic wille. hwader þe þin eage manfull ys. forþam þe ich göd eom. 16 Swa beoð þa fyrmestan ytemeste. & þa ytemesta fyrmesta. Soðlice manega synde ge-clypede. & feawe ge-corena. 17 Þa ferde se hælend to Ierusalem. & nam hys leorning-cnihtes on-sundren & þus cwæð to heom. 18 Nu we fareð to ierusalem. ænd mannes sune beoð ge-seald þare sacerda eldren & bokeren. & hyo ge-niðeriað hine to deaðe. 19 þeoden to bisemerienne. & to swingenne. & to ahonne. & þam þridde daige he arist. 20 Ða com to hym zebedeis bearne moder mid hire bearnen. hyo ge-eadmedende & sum þing fram him byddende. 21 Ða cwæð he. hwæt wilt þu. Ða cwæð hye. sege þæt þas twege mine sunas sittan an on þinen swiðren healfe. & se oþer on þinen wenstron on þinen rice. 22 Ða andswerede heom se hælend. gyt nyston ge hwæt gyt byddeð. mugen gyt drinken þanne calic ðe ic to drinken hæbbe. Ða cwæðen hye wit mugen. 23 Ða cwæð he. witodlice gyt minne calic drinkeð. to sittenne on mine swiðre healfe oððe on wenstren nis me inc to sellenne. ac þan þe hit fram minen fæder gegarewed ys. 24 & þa þa teon leorning-cnihtes gebolgen wið þa twegen broðren. 25 Þa clypede se hælend hyo to hym & cwæð. Wite ge þæt ealdormen wealdeð heora þeode. & þa þe synd ealdran hæbbed anweald on heom. 26 ne beoð swa be-twex eow. ac swa hwilc swa wile betweox eow byon eldra syo heo eowre þeing. 27 & se þe wile beo-tweox eow beon fyrmest syo he eower þeow. 28 Swa mannes sune ne com þæt hym man þenode. ac þæt he þenode & sealde hys sawle lyf to alesendnysse for manegen. Ge wilniað to ge-þeonne on gehwaden þinge. & to beon ge-wunod on þam mæsten þingen. Witodlice þanne ge to reorde gelaðode beoð ne sytte ge on þam fermestan sætlen. þe lest þe arwurðore wer æfter þe cume. & se husbunde hate þe arisan & ryman þam oðren & þu beo ge-scend. gyf þu sitst on ge-reorde on þam ytemestan setle. & æfter þe cymð oðer gebeorn. & se laðiende cweð to þe site innor leof. þanne byoð þe arwurdlicor. þanne þe man utter scufe. 29 & þa he ferde [Note: MS. ferden, alt. to ferde. ] fram ierico hym felgde mycel maniga. 30 & þa sæten twegen. blinde wið þanne weig. & hyo ge-herden þæt se hælend þær forð-ferde. & þa clypeden hyo to hym and cwæðen. drihten ge-miltse unc dauiðes sune. 31 Ða bed syo manige heom þæt hyo swugedon. þa clepedon hyo þæs þe mare. Drihten ge-miltse unc dauiðes sune. 32 Ða stod se hælend & clypede hyo to hym & cwæð. hwæt wille git þæt ic inc do. 33 Þa cwæðen hio. Drihten þæt uncor eagen seon ge-openede. 34 Ða ge-miltsede he heom. & heora eagen æt-ran. & hyo ge-seagen. & felgedon hym. 21 1 Ænd þa he ge-neahlahte ierusalem. & com to bethfage. to oliuete dune. þa sente he his twegan leorning-cnihtes 2 & saigde heom. Fareð to þam castelle þet foren on-gen eow ys. and þanne sone finde ge ane assene ge-teiggede. & hire folen mid hire. un-tegeð hio. & ladeð to me. 3 & gyf hwa anyg þing eow to-cweð. seggeð þæt drihten hafeð þises neode. þanne for-let he eow rædlice. 4 Eall þis wæs geworðen þæt wære ge-filled þæt þurh ysaiam þanne witega ge-cweðen wæs. 5 Seggeð heahnysses dohter nu þin kyning kymð þe to. ge-dafte & rit uppon tamere assene & hire folan. 6 & þa ferde hys leorning-cnihtas & dydon swa he heom be-bead. 7 & lædde þa assene to hym & hire fola. & leigdon heora reaf uppon hyo & setten hine on-ufon. 8 Witodlice þæt folc spretton heora reaf on þanne weig. sume heowan þare treowa boges & streoweden on þanne weig. 9 þæt folc þe þær be-fore ferde. & þæt þe þær-æfter ferde clypeden & cwæðen. hal syo þu dauiðes sune. Syo ge-bletseð seþe com on drihtenes naman. Syo hym hal on hahnessum. 10 Ða he ferde to ierusalem þa warð eall syo burhware onstired & cwæðen. hwæt ys þes. 11 þa cwæð þæt folc. þis is se hælend witege of nazareth on galilea. 12 Þa se hælend in-to þam temple eode. he adraf ut ealle þa þe cheapeden innan þam temple. & þare mynetere scameles. & heora setle þare þe culfran sealden he tobræc. 13 & cwæð te heom. hit ys awriten min hus ys bed-hus. Witodlice ge worhten þt to þeof-coten. 14 Ða eoden to hym þa blinde & þa healte & he hyo ge-hælde. 15 Witodlice þa þare sacerda ealdres & þa bokeres ge-seage þa wundre þe se hælend worhte. & gehyrden hu þa chyld clepedon on þam temple & cwæðen sy dauiðes sune hal. þa wæren hyo eorre. 16 & cwæðen. ge-herst þu hwæt þas cweðeð. þa cwæð he. witodlice ne rædden ge næfre þa fulfremedesten lof of chyldren. & of sacerda muðe [Note: MS. mude. ] . 17 & he for-læt hyo þære. & ferde of þare berig to bæthanie & lærde hie þar be godes rice. 18 On morgen þa he eft to þare berig for. þa hingrede hym. 19 & he ge-seah an fïc-treow be þa weige. þa eode he to hym. & ne funde on hym bute þa leaf ane. Ða cwæð he. ne wurðe næfre of þe wæstme akenned. Ða sone for-scranc þæt fic-treow. 20 & hys leorning-cnihtas wundredon & cwæðen lokið nu hu rædlice þæt fic-treow for-scranc. 21 Ða andswerede he heom & cwæð. Soð ic eow segge gyf ge hæbbeð ge-leafen & ge ne tweonie ne do ge þæt an be þam fïc-treowe. ac eac þah ge cweðen to þisen munte ahefe þe upp & fall innan þa sæ. 22 & ealles þas þe ge byddeð. eow beoð ge-teiþað gyf ge lefæð. 23 Ða he com in-to þam temple þa comen þare sacerda aldres him to. & cwæðen. On hwilces mihte wyrcst þu þas þing. & hwa sealde þe þisne anweald. 24 þa andswerede se hælend & cwæð. & ic acsiege eow ane spæce. Gyf ge þa spræce me seggeð. þanne segge ic eow on hwilcen anwealde ic þas þing werche. 25 Hwæðer wæs iohannes fulluht þe of heofene þe of mannen? Ða cwæðen hyo beo-tweoxe heom. Gyf we seggað of heofene. þanne cweð he. for hwan ne ge-lyfde ge hym. 26 Gyf we seggeð of mannen. we on-drædeð þis folc. Ealle hyo hafden iohanne for ænne witega. 27 Ða andsweredon hyo. & cwæðen. we nyten. Þa cwæð he. ne ich eow ne segge of hwilcen anwealde ich þas þing wyrche. 28 Hu þincð eow. An man hafde twege sunes þa cweð he to þam yldran suna. ga & wyrc to-day on mine win-gearde. 29 Ða cwæð he ich nelle. eode þah seððan to þam wingearde. 30 Ða cwæð he all-swa to þam oðren. Ða andswerede se hym & cwæð. hlaford ich gä. & ne eode swa-þeah. 31 hwæðer þare tweire dyde þas fæder willen. Ða cwæden hyo se æftrere. Ða cwæð se hælend to heom. Soð ich eow segge þt manfulle & þa myltystran gað be-foren eow on godes riche. 32 Iohannes com on rihtwisnesse weige. & ge ne ge-herden hine. Witodlice manfulle & myltistran ge-lyfden. & ge ge-seagen & ne dydon syððan nane deadbote þæt ge ge-lyfdon on hym. 33 Ge-herað nu oðer byspel. Sum hyrdes ealdor wæs. se plantede wingeard. & be-tynde hine & sætte þær-on winwrengen & ge-tymbrede ænne stepel. & ge-sette þane mid eorðetylian. & ferde on eall-þeodignysse. 34 Ða þare wæstme tïd neohlahte. þa sende he hys þeowas to þam eorðtilian þæt hyo on-fengen hys wæstmes. 35 Ða namen hyo hys þeowas. & swungen sume. & sumne hyo of-slogen. sumne hyo of-torfoden. 36 Ða sende he eft oðre þeowas selre þanne þa formere wæron. þa dyden hyo þam ge-liche. 37 Eft nexstan he sende hys sune heom to. & cwæð. Hyo for-wandigeð þæt hyo ne doð minen sunen swa. 38 Witodlice þa þa tylien þanne sune ge-seagen þa cwæðen hyo be-twuxe heom. Þes ys se earfedneme uton gan & of-slean hine. & hæbben us hys ehte. 39 Ða namen hyo & of-slogen hine. & awurpen wið-uten þanne win-geard. 40 Hwæt doð þes wingeardes hlaford. þan eorðe-tylian þanne he cymð. 41 Ða cwæðen hyo. he for-deð þa yfele mid yfele. & ge-sett hys wingeard mid oðre tylian. þe him his wæstmen heore tÿdon agyfen. 42 Ða cwæð se hælend ne redde ge næfre on ge-writen. Se stan þe þa tymbrienden awurpen. ys geworðen on þare hyrnan heafde. Ðys is fram drihtene ge-worðen & hit is wunderlich on eowre [Note: over an erasure. ] eagen. 43 forþan ic segge eow. þæt eow beoð æt-broiden godes rice. & beoð ge-seald þare þeode þe hyo earnieð. 44 Ænd se þe falð uppe þisne stan. he beoð to-brised. & he to-bryseð þane þe he on-uppen falð. 45 Ða þa sacerda ealdres. & þa farisei. þis byspell ge-herdon. þa on-geatan hyo þæt he hyt sægde be heom. 46 Hyo sohten hyne & ondrædden þæt folc. for-þam þe hyo hæfden hyne for ænne witegan.