Romans 3:1-9:33 quid ergo amplius est Iudaeo aut quae utilitas circumcisionis

Vulgate⁽ⁱ⁾ ¹ quid ergo amplius est Iudaeo aut quae utilitas circumcisionis ² multum per omnem modum primum quidem quia credita sunt illis eloquia Dei ³ quid enim si quidam illorum non crediderunt numquid incredulitas illorum fidem Dei evacuabit absit ⁴ est autem Deus verax omnis autem homo mendax sicut scriptum est ut iustificeris in sermonibus tuis et vincas cum iudicaris ⁵ si autem iniquitas nostra iustitiam Dei commendat quid dicemus numquid iniquus Deus qui infert iram secundum hominem dico ⁶ absit alioquin quomodo iudicabit Deus mundum ⁷ si enim veritas Dei in meo mendacio abundavit in gloriam ipsius quid adhuc et ego tamquam peccator iudicor ⁸ et non sicut blasphemamur et sicut aiunt nos quidam dicere faciamus mala ut veniant bona quorum damnatio iusta est ⁹ quid igitur praecellimus eos nequaquam causati enim sumus Iudaeos et Graecos omnes sub peccato esse ¹⁰ sicut scriptum est quia non est iustus quisquam ¹¹ non est intellegens non est requirens Deum ¹² omnes declinaverunt simul inutiles facti sunt non est qui faciat bonum non est usque ad unum ¹³ sepulchrum patens est guttur eorum linguis suis dolose agebant venenum aspidum sub labiis eorum ¹⁴ quorum os maledictione et amaritudine plenum est ¹⁵ veloces pedes eorum ad effundendum sanguinem ¹⁶ contritio et infelicitas in viis eorum ¹⁷ et viam pacis non cognoverunt ¹⁸ non est timor Dei ante oculos eorum ¹⁹ scimus autem quoniam quaecumque lex loquitur his qui in lege sunt loquitur ut omne os obstruatur et subditus fiat omnis mundus Deo ²⁰ quia ex operibus legis non iustificabitur omnis caro coram illo per legem enim cognitio peccati ²¹ nunc autem sine lege iustitia Dei manifestata est testificata a lege et prophetis ²² iustitia autem Dei per fidem Iesu Christi super omnes qui credunt non enim est distinctio ²³ omnes enim peccaverunt et egent gloriam Dei ²⁴ iustificati gratis per gratiam ipsius per redemptionem quae est in Christo Iesu ²⁵ quem proposuit Deus propitiationem per fidem in sanguine ipsius ad ostensionem iustitiae suae propter remissionem praecedentium delictorum ²⁶ in sustentatione Dei ad ostensionem iustitiae eius in hoc tempore ut sit ipse iustus et iustificans eum qui ex fide est Iesu ²⁷ ubi est ergo gloriatio exclusa est per quam legem factorum non sed per legem fidei ²⁸ arbitramur enim iustificari hominem per fidem sine operibus legis ²⁹ an Iudaeorum Deus tantum nonne et gentium immo et gentium ³⁰ quoniam quidem unus Deus qui iustificabit circumcisionem ex fide et praeputium per fidem ³¹ legem ergo destruimus per fidem absit sed legem statuimus ⁴ ¹ quid ergo dicemus invenisse Abraham patrem nostrum secundum carnem ² si enim Abraham ex operibus iustificatus est habet gloriam sed non apud Deum ³ quid enim scriptura dicit credidit Abraham Deo et reputatum est illi ad iustitiam ⁴ ei autem qui operatur merces non inputatur secundum gratiam sed secundum debitum ⁵ ei vero qui non operatur credenti autem in eum qui iustificat impium reputatur fides eius ad iustitiam ⁶ sicut et David dicit beatitudinem hominis cui Deus accepto fert iustitiam sine operibus ⁷ beati quorum remissae sunt iniquitates et quorum tecta sunt peccata ⁸ beatus vir cui non inputabit Dominus peccatum ⁹ beatitudo ergo haec in circumcisione an etiam in praeputio dicimus enim quia reputata est Abrahae fides ad iustitiam ¹⁰ quomodo ergo reputata est in circumcisione an in praeputio non in circumcisione sed in praeputio ¹¹ et signum accepit circumcisionis signaculum iustitiae fidei quae est in praeputio ut sit pater omnium credentium per praeputium ut reputetur et illis ad iustitiam ¹² et sit pater circumcisionis non his tantum qui sunt ex circumcisione sed et his qui sectantur vestigia quae est in praeputio fidei patris nostri Abrahae ¹³ non enim per legem promissio Abrahae aut semini eius ut heres esset mundi sed per iustitiam fidei ¹⁴ si enim qui ex lege heredes sunt exinanita est fides abolita est promissio ¹⁵ lex enim iram operatur ubi enim non est lex nec praevaricatio ¹⁶ ideo ex fide ut secundum gratiam ut firma sit promissio omni semini non ei qui ex lege est solum sed et ei qui ex fide est Abrahae qui est pater omnium nostrum ¹⁷ sicut scriptum est quia patrem multarum gentium posui te ante Deum cui credidit qui vivificat mortuos et vocat quae non sunt tamquam ea quae sunt ¹⁸ qui contra spem in spem credidit ut fieret pater multarum gentium secundum quod dictum est sic erit semen tuum ¹⁹ et non infirmatus fide consideravit corpus suum emortuum cum fere centum annorum esset et emortuam vulvam Sarrae ²⁰ in repromissione etiam Dei non haesitavit diffidentia sed confortatus est fide dans gloriam Deo ²¹ plenissime sciens quia quaecumque promisit potens est et facere ²² ideo et reputatum est illi ad iustitiam ²³ non est autem scriptum tantum propter ipsum quia reputatum est illi ²⁴ sed et propter nos quibus reputabitur credentibus in eum qui suscitavit Iesum Dominum nostrum a mortuis ²⁵ qui traditus est propter delicta nostra et resurrexit propter iustificationem nostram ⁵ ¹ iustificati igitur ex fide pacem habeamus ad Deum per Dominum nostrum Iesum Christum ² per quem et accessum habemus fide in gratiam istam in qua stamus et gloriamur in spe gloriae filiorum Dei ³ non solum autem sed et gloriamur in tribulationibus scientes quod tribulatio patientiam operatur ⁴ patientia autem probationem probatio vero spem ⁵ spes autem non confundit quia caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum Sanctum qui datus est nobis ⁶ ut quid enim Christus cum adhuc infirmi essemus secundum tempus pro impiis mortuus est ⁷ vix enim pro iusto quis moritur nam pro bono forsitan quis et audeat mori ⁸ commendat autem suam caritatem Deus in nos quoniam cum adhuc peccatores essemus ⁹ Christus pro nobis mortuus est multo igitur magis iustificati nunc in sanguine ipsius salvi erimus ab ira per ipsum ¹⁰ si enim cum inimici essemus reconciliati sumus Deo per mortem Filii eius multo magis reconciliati salvi erimus in vita ipsius ¹¹ non solum autem sed et gloriamur in Deo per Dominum nostrum Iesum Christum per quem nunc reconciliationem accepimus ¹² propterea sicut per unum hominem in hunc mundum peccatum intravit et per peccatum mors et ita in omnes homines mors pertransiit in quo omnes peccaverunt ¹³ usque ad legem enim peccatum erat in mundo peccatum autem non inputatur cum lex non est ¹⁴ sed regnavit mors ab Adam usque ad Mosen etiam in eos qui non peccaverunt in similitudinem praevaricationis Adae qui est forma futuri ¹⁵ sed non sicut delictum ita et donum si enim unius delicto multi mortui sunt multo magis gratia Dei et donum in gratiam unius hominis Iesu Christi in plures abundavit ¹⁶ et non sicut per unum peccantem ita et donum nam iudicium ex uno in condemnationem gratia autem ex multis delictis in iustificationem ¹⁷ si enim in unius delicto mors regnavit per unum multo magis abundantiam gratiae et donationis et iustitiae accipientes in vita regnabunt per unum Iesum Christum ¹⁸ igitur sicut per unius delictum in omnes homines in condemnationem sic et per unius iustitiam in omnes homines in iustificationem vitae ¹⁹ sicut enim per inoboedientiam unius hominis peccatores constituti sunt multi ita et per unius oboeditionem iusti constituentur multi ²⁰ lex autem subintravit ut abundaret delictum ubi autem abundavit delictum superabundavit gratia ²¹ ut sicut regnavit peccatum in morte ita et gratia regnet per iustitiam in vitam aeternam per Iesum Christum Dominum nostrum ⁶ ¹ quid ergo dicemus permanebimus in peccato ut gratia abundet ² absit qui enim mortui sumus peccato quomodo adhuc vivemus in illo ³ an ignoratis quia quicumque baptizati sumus in Christo Iesu in morte ipsius baptizati sumus ⁴ consepulti enim sumus cum illo per baptismum in mortem ut quomodo surrexit Christus a mortuis per gloriam Patris ita et nos in novitate vitae ambulemus ⁵ si enim conplantati facti sumus similitudini mortis eius simul et resurrectionis erimus ⁶ hoc scientes quia vetus homo noster simul crucifixus est ut destruatur corpus peccati ut ultra non serviamus peccato ⁷ qui enim mortuus est iustificatus est a peccato ⁸ si autem mortui sumus cum Christo credimus quia simul etiam vivemus cum Christo ⁹ scientes quod Christus surgens ex mortuis iam non moritur mors illi ultra non dominabitur ¹⁰ quod enim mortuus est peccato mortuus est semel quod autem vivit vivit Deo ¹¹ ita et vos existimate vos mortuos quidem esse peccato viventes autem Deo in Christo Iesu ¹² non ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore ut oboediatis concupiscentiis eius ¹³ sed neque exhibeatis membra vestra arma iniquitatis peccato sed exhibete vos Deo tamquam ex mortuis viventes et membra vestra arma iustitiae Deo ¹⁴ peccatum enim vobis non dominabitur non enim sub lege estis sed sub gratia ¹⁵ quid ergo peccavimus quoniam non sumus sub lege sed sub gratia absit ¹⁶ nescitis quoniam cui exhibetis vos servos ad oboediendum servi estis eius cui oboeditis sive peccati sive oboeditionis ad iustitiam ¹⁷ gratias autem Deo quod fuistis servi peccati oboedistis autem ex corde in eam formam doctrinae in qua traditi estis ¹⁸ liberati autem a peccato servi facti estis iustitiae ¹⁹ humanum dico propter infirmitatem carnis vestrae sicut enim exhibuistis membra vestra servire inmunditiae et iniquitati ad iniquitatem ita nunc exhibete membra vestra servire iustitiae in sanctificationem ²⁰ cum enim servi essetis peccati liberi fuistis iustitiae ²¹ quem ergo fructum habuistis tunc in quibus nunc erubescitis nam finis illorum mors est ²² nunc vero liberati a peccato servi autem facti Deo habetis fructum vestrum in sanctificationem finem vero vitam aeternam ²³ stipendia enim peccati mors gratia autem Dei vita aeterna in Christo Iesu Domino nostro ⁷ ¹ an ignoratis fratres scientibus enim legem loquor quia lex in homine dominatur quanto tempore vivit ² nam quae sub viro est mulier vivente viro alligata est legi si autem mortuus fuerit vir soluta est a lege viri ³ igitur vivente viro vocabitur adultera si fuerit cum alio viro si autem mortuus fuerit vir eius liberata est a lege ut non sit adultera si fuerit cum alio viro ⁴ itaque fratres mei et vos mortificati estis legi per corpus Christi ut sitis alterius qui ex mortuis resurrexit ut fructificaremus Deo ⁵ cum enim essemus in carne passiones peccatorum quae per legem erant operabantur in membris nostris ut fructificarent morti ⁶ nunc autem soluti sumus a lege morientes in quo detinebamur ita ut serviamus in novitate spiritus et non in vetustate litterae ⁷ quid ergo dicemus lex peccatum est absit sed peccatum non cognovi nisi per legem nam concupiscentiam nesciebam nisi lex diceret non concupisces ⁸ occasione autem accepta peccatum per mandatum operatum est in me omnem concupiscentiam sine lege enim peccatum mortuum erat ⁹ ego autem vivebam sine lege aliquando sed cum venisset mandatum peccatum revixit ¹⁰ ego autem mortuus sum et inventum est mihi mandatum quod erat ad vitam hoc esse ad mortem ¹¹ nam peccatum occasione accepta per mandatum seduxit me et per illud occidit ¹² itaque lex quidem sancta et mandatum sanctum et iustum et bonum ¹³ quod ergo bonum est mihi factum est mors absit sed peccatum ut appareat peccatum per bonum mihi operatum est mortem ut fiat supra modum peccans peccatum per mandatum ¹⁴ scimus enim quod lex spiritalis est ego autem carnalis sum venundatus sub peccato ¹⁵ quod enim operor non intellego non enim quod volo hoc ago sed quod odi illud facio ¹⁶ si autem quod nolo illud facio consentio legi quoniam bona ¹⁷ nunc autem iam non ego operor illud sed quod habitat in me peccatum ¹⁸ scio enim quia non habitat in me hoc est in carne mea bonum nam velle adiacet mihi perficere autem bonum non invenio ¹⁹ non enim quod volo bonum hoc facio sed quod nolo malum hoc ago ²⁰ si autem quod nolo illud facio non ego operor illud sed quod habitat in me peccatum ²¹ invenio igitur legem volenti mihi facere bonum quoniam mihi malum adiacet ²² condelector enim legi Dei secundum interiorem hominem ²³ video autem aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis meae et captivantem me in lege peccati quae est in membris meis ²⁴ infelix ego homo quis me liberabit de corpore mortis huius ²⁵ gratia Dei per Iesum Christum Dominum nostrum igitur ego ipse mente servio legi Dei carne autem legi peccati ⁸ ¹ nihil ergo nunc damnationis est his qui sunt in Christo Iesu qui non secundum carnem ambulant ² lex enim Spiritus vitae in Christo Iesu liberavit me a lege peccati et mortis ³ nam quod inpossibile erat legis in quo infirmabatur per carnem Deus Filium suum mittens in similitudinem carnis peccati et de peccato damnavit peccatum in carne ⁴ ut iustificatio legis impleretur in nobis qui non secundum carnem ambulamus sed secundum Spiritum ⁵ qui enim secundum carnem sunt quae carnis sunt sapiunt qui vero secundum Spiritum quae sunt Spiritus sentiunt ⁶ nam prudentia carnis mors prudentia autem Spiritus vita et pax ⁷ quoniam sapientia carnis inimicitia est in Deum legi enim Dei non subicitur nec enim potest ⁸ qui autem in carne sunt Deo placere non possunt ⁹ vos autem in carne non estis sed in Spiritu si tamen Spiritus Dei habitat in vobis si quis autem Spiritum Christi non habet hic non est eius ¹⁰ si autem Christus in vobis est corpus quidem mortuum est propter peccatum spiritus vero vita propter iustificationem ¹¹ quod si Spiritus eius qui suscitavit Iesum a mortuis habitat in vobis qui suscitavit Iesum Christum a mortuis vivificabit et mortalia corpora vestra propter inhabitantem Spiritum eius in vobis ¹² ergo fratres debitores sumus non carni ut secundum carnem vivamus ¹³ si enim secundum carnem vixeritis moriemini si autem Spiritu facta carnis mortificatis vivetis ¹⁴ quicumque enim Spiritu Dei aguntur hii filii sunt Dei ¹⁵ non enim accepistis spiritum servitutis iterum in timore sed accepistis Spiritum adoptionis filiorum in quo clamamus Abba Pater ¹⁶ ipse Spiritus testimonium reddit spiritui nostro quod sumus filii Dei ¹⁷ si autem filii et heredes heredes quidem Dei coheredes autem Christi si tamen conpatimur ut et conglorificemur ¹⁸ existimo enim quod non sunt condignae passiones huius temporis ad futuram gloriam quae revelabitur in nobis ¹⁹ nam expectatio creaturae revelationem filiorum Dei expectat ²⁰ vanitati enim creatura subiecta est non volens sed propter eum qui subiecit in spem ²¹ quia et ipsa creatura liberabitur a servitute corruptionis in libertatem gloriae filiorum Dei ²² scimus enim quod omnis creatura ingemescit et parturit usque adhuc ²³ non solum autem illa sed et nos ipsi primitias Spiritus habentes et ipsi intra nos gemimus adoptionem filiorum expectantes redemptionem corporis nostri ²⁴ spe enim salvi facti sumus spes autem quae videtur non est spes nam quod videt quis quid sperat ²⁵ si autem quod non videmus speramus per patientiam expectamus ²⁶ similiter autem et Spiritus adiuvat infirmitatem nostram nam quid oremus sicut oportet nescimus sed ipse Spiritus postulat pro nobis gemitibus inenarrabilibus ²⁷ qui autem scrutatur corda scit quid desideret Spiritus quia secundum Deum postulat pro sanctis ²⁸ scimus autem quoniam diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum his qui secundum propositum vocati sunt sancti ²⁹ nam quos praescivit et praedestinavit conformes fieri imaginis Filii eius ut sit ipse primogenitus in multis fratribus ³⁰ quos autem praedestinavit hos et vocavit et quos vocavit hos et iustificavit quos autem iustificavit illos et glorificavit ³¹ quid ergo dicemus ad haec si Deus pro nobis quis contra nos ³² qui etiam Filio suo non pepercit sed pro nobis omnibus tradidit illum quomodo non etiam cum illo omnia nobis donabit ³³ quis accusabit adversus electos Dei Deus qui iustificat ³⁴ quis est qui condemnet Christus Iesus qui mortuus est immo qui resurrexit qui et est ad dexteram Dei qui etiam interpellat pro nobis ³⁵ quis nos separabit a caritate Christi tribulatio an angustia an persecutio an fames an nuditas an periculum an gladius ³⁶ sicut scriptum est quia propter te mortificamur tota die aestimati sumus ut oves occisionis ³⁷ sed in his omnibus superamus propter eum qui dilexit nos ³⁸ certus sum enim quia neque mors neque vita neque angeli neque principatus neque instantia neque futura neque fortitudines ³⁹ neque altitudo neque profundum neque creatura alia poterit nos separare a caritate Dei quae est in Christo Iesu Domino nostro ⁹ ¹ veritatem dico in Christo non mentior testimonium mihi perhibente conscientia mea in Spiritu Sancto ² quoniam tristitia est mihi magna et continuus dolor cordi meo ³ optabam enim ipse ego anathema esse a Christo pro fratribus meis qui sunt cognati mei secundum carnem ⁴ qui sunt Israhelitae quorum adoptio est filiorum et gloria et testamenta et legislatio et obsequium et promissa ⁵ quorum patres et ex quibus Christus secundum carnem qui est super omnia Deus benedictus in saecula amen ⁶ non autem quod exciderit verbum Dei non enim omnes qui ex Israhel hii sunt Israhel ⁷ neque quia semen sunt Abrahae omnes filii sed in Isaac vocabitur tibi semen ⁸ id est non qui filii carnis hii filii Dei sed qui filii sunt promissionis aestimantur in semine ⁹ promissionis enim verbum hoc est secundum hoc tempus veniam et erit Sarrae filius ¹⁰ non solum autem sed et Rebecca ex uno concubitum habens Isaac patre nostro ¹¹ cum enim nondum nati fuissent aut aliquid egissent bonum aut malum ut secundum electionem propositum Dei maneret ¹² non ex operibus sed ex vocante dictum est ei quia maior serviet minori ¹³ sicut scriptum est Iacob dilexi Esau autem odio habui ¹⁴ quid ergo dicemus numquid iniquitas apud Deum absit ¹⁵ Mosi enim dicit miserebor cuius misereor et misericordiam praestabo cuius miserebor ¹⁶ igitur non volentis neque currentis sed miserentis Dei ¹⁷ dicit enim scriptura Pharaoni quia in hoc ipsum excitavi te ut ostendam in te virtutem meam et ut adnuntietur nomen meum in universa terra ¹⁸ ergo cuius vult miseretur et quem vult indurat ¹⁹ dicis itaque mihi quid adhuc queritur voluntati enim eius quis resistit ²⁰ o homo tu quis es qui respondeas Deo numquid dicit figmentum ei qui se finxit quid me fecisti sic ²¹ an non habet potestatem figulus luti ex eadem massa facere aliud quidem vas in honorem aliud vero in contumeliam ²² quod si volens Deus ostendere iram et notam facere potentiam suam sustinuit in multa patientia vasa irae aptata in interitum ²³ ut ostenderet divitias gloriae suae in vasa misericordiae quae praeparavit in gloriam ²⁴ quos et vocavit nos non solum ex Iudaeis sed etiam ex gentibus ²⁵ sicut in Osee dicit vocabo non plebem meam plebem meam et non misericordiam consecutam misericordiam consecutam ²⁶ et erit in loco ubi dictum est eis non plebs mea vos ibi vocabuntur filii Dei vivi ²⁷ Esaias autem clamat pro Israhel si fuerit numerus filiorum Israhel tamquam harena maris reliquiae salvae fient ²⁸ verbum enim consummans et brevians in aequitate quia verbum breviatum faciet Dominus super terram ²⁹ et sicut praedixit Esaias nisi Dominus Sabaoth reliquisset nobis semen sicut Sodoma facti essemus et sicut Gomorra similes fuissemus ³⁰ quid ergo dicemus quod gentes quae non sectabantur iustitiam adprehenderunt iustitiam iustitiam autem quae ex fide est ³¹ Israhel vero sectans legem iustitiae in legem iustitiae non pervenit ³² quare quia non ex fide sed quasi ex operibus offenderunt in lapidem offensionis ³³ sicut scriptum est ecce pono in Sion lapidem offensionis et petram scandali et omnis qui credit in eum non confundetur